Πολλοί παρατηρητές των βρετανικών πολιτικών εξελίξεων απορούν τις τελευταίες εβδομάδες, καθώς βλέπουν τη χώρα να αλλάζει πρωθυπουργούς χωρίς εκλογές.
Αν και οι Εργατικοί στην αντιπολίτευση απαιτούν εκλογές, το κυβερνών κόμμα των Συντηρητικών επέλεξε απλά έναν άλλο ηγέτη από τις τάξεις του: Τον Ρίσι Σούνακ, που είναι ο τρίτος πρωθυπουργός από τον Σεπτέμβριο. Οι Συντηρητικοί έχουν το δικαίωμα να το κάνουν, λόγω του τρόπου λειτουργίας της βρετανικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.
Οι Βρετανοί δεν ψηφίζουν συγκεκριμένα για πρωθυπουργό
Η Βρετανία είναι χωρισμένη σε 650 εκλογικές περιφέρειες, και κατά τη διάρκεια των εκλογών επιλέγουν τον αντιπρόσωπο που θέλουν να γίνει ο βουλευτής της περιοχής τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι μέλος ενός από τα μεγάλα πολιτικά κόμματα της χώρας, των Συντηρητικών, των Εργατικών, των Φιλελεύθερων Δημοκρατών και των Πρασίνων.
Το κόμμα που κερδίζει την πλειοψηφία των εδρών στη Βουλή των Κοινοτήτων αναλαμβάνει να σχηματίσει κυβέρνηση και ο ηγέτης του κόμματος αυτόματα γίνεται πρωθυπουργός. Αν και είναι πιθανή η δημιουργία συνασπισμών, το εκλογικό σύστημα της Βρετανίας ευνοεί τα δύο μεγαλύτερα κόμματα- τους Συντηρητικούς ή τους Εργατικούς. Στις περισσότερες περιπτώσεις ένα κόμμα αποκτά την απόλυτη πλειοψηφία εδρών, όπως οι Συντηρητικοί στην παρούσα Βουλή. Το κυβερνών κόμμα μπορεί να αλλάξει ηγέτη ανάλογα με τους δικούς του κανόνες, και γίνεται πρωθυπουργός χωρίς να χρειάζονται εκλογές.
Θα γίνουν σύντομα εκλογές;
Οι τελευταίες γενικές εκλογές στη Βρετανία έγιναν το 2019 και συνταγματικά δεν χρειάζονται άλλες μέχρι το 2024. Ωστόσο με τον τρίτο πρωθυπουργό να εκλέγεται από ένα εξαιρετικά μικρό ποσοστό του πληθυσμού, πολλοί Βρετανοί αναρωτιούνται γιατί δεν τους δίνεται η ευκαιρία να επηρεάσουν την επιλογή του επόμενου ηγέτη. Οι φωνές που ζητούν γενικές εκλογές στο προσεχές μέλλον αναμένεται να ενισχυθούν.
Ο/η πρωθυπουργός μπορεί να κηρύξει πρόωρες εκλογές, μα με τους Συντηρητικούς να βρίσκονται πίσω από τους Εργατικούς στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, ο Σούνακ είναι μάλλον απίθανο να το κάνει αυτό. Οι βουλευτές επίσης μπορούν να προκαλέσουν εκλογές καταψηφίζοντας την κυβέρνηση μετά από πρόταση δυσπιστίας εναντίον της στη Βουλή των Κοινοτήτων, μα για κάτι τέτοιο θα χρειαζόταν πολλοί Συντηρητικοί να ψηφίσουν κατά της κυβέρνησης του κόμματός τους.