Ενα από τα συμπτώματα που όλοι μας βιώνουμε αυτό τον καιρό, καθώς #Μένουμε_Σπίτι, λόγω κορονοϊού, είναι πως οι μέρες μας φαίνονται ίδιες μεταξύ τους.
Είναι Τρίτη ή Παρασκευή; Ακόμα και οι ώρες μεταξύ δουλειάς και διασκέδασης έπαψαν να διαφέρουν καθώς όλα συμβαίνουν στον ίδιο χώρο.
΄Αλλωστε δεν είναι περίεργο που βλέπουμε να κυκλοφορούν σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως το παραπάνω.
«Μακάρι να φοράγαμε ακόμα τα εσώρουχα, με τις ημέρες της εβδομάδας τυπωμένες πάνω τους, έτσι ώστε να ήξερα τι μέρα είναι».
Οπως λέει η επίτιμη καθηγήτρια ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Φλόριντα, Σέρι Μπέντον και ιδρυτής της πλατφόρμας ψυχολογικής υποστήριξης, «TAO Connect», μιλώντας στην HuffPost, «Αυτό συμβαίνει κάθε φορά έχουμε μία μεγάλη αλλαγή στην ρουτίνα μας. Είμαστε συνηθισμένοι σε ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα. Η μετάβαση της εργασίας από το γραφείο στο σπίτι, διαταράσσει αυτή την δομή».
Αν νιώθετε μπερδεμένοι συνεχώς για το τι μέρα είναι, σας βεβαιώνουμε πως δεν είστε οι μόνοι.
«Αυτό είναι ένα πολύ κοινό φαινόμενο. Όλοι οι πελάτες μου το έχουν αναφέρει σε κάποια στιγμή», λέει η Ζέιναμπ Νελαουάλα, κλινική ψυχολόγος με έδρα την Ατλάντα, των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η HuffPost μίλησε με ψυχολόγους για να καταλάβουμε γιατί συμβαίνει αυτό και τι μπορούμε να κάνουμε για να αισθανθούμε πιο προσγειωμένοι σε αυτήν την χαοτική περίοδο που διανύουμε.
Γιατί φαίνεται να υπάρχει μία θολούρα στην ζωή μας αυτή την στιγμή
Η ρουτίνα μας έχει πάει περίπατο
Κατά την διάρκεια της εβδομάδας υπήρχε ένα πρόγραμμα που ακολουθούσαμε, με δραστηριότητες ακόμα και υποχρεώσεις.
Τώρα λόγω του κατ′ οίκον περιορισμού που μας έχει επιβληθεί, η εβδομάδα μας μοιάζει περισσότερο σαν άμορφη μάζα.
«Τι μέρες που μπορεί να πηγαίναμε γυμναστήριο ετοιμάζαμε το σάκο με τα αθλητικά μας ρούχα που θα πέρναμε μαζί στην δουλειά. Ή ας πούμε την Πέμπτη, φεύγαμε νωρίτερα από το σπίτι το πρωί, προκειμένου να αγοράσουμε καφέδες και κρουασάν για τους συνεργάτες μας στο γραφείο. Χωρίς αυτές τις μικρές αλλά σημαντικές κινήσεις, όλες οι μέρες καταλήγουν να φαίνονται ίδιες με αποτέλεσμα να χάνουμε την αίσθηση του χρόνου», μας λέει η Ντελαουάλα.
Δεν υπάρχει ο διαχωρισμός ανάμεσα στις ώρες εργασίας και αυτές της χαλάρωσης
Η εργασία από το σπίτι σημαίνει ότι δεν χρειάζεται πλέον να μετακινούμαστε από και προς το γραφείο - ένα «τελετουργικό» που βοήθησε στην οριοθέτηση μεταξύ ωρών εργασία και διασκέδασης. Επιπλέον, η φυσική παρουσία στο γραφείο σήμαινε ότι δουλεύουμε, ενώ στο σπίτι σήμαινε ότι ήρθε η ώρα να χαλαρώσουμε.
«Εάν εργαζόμασταν Δευτέρα έως Παρασκευή σε κάποια τοποθεσία, τότε το Σαββατοκύριακο σηματοδοτούσε μία αλλαγή. Τώρα που δουλεύουμε από το σπίτι και δεν έχουμε κανονίσει κάτι για το Σαββατοκύριακο, τότε παύει να υφίσταται η διαφορετικότητα των ημερών», υποστηρίζει η ψυχολόγος, Ρεμπέκα Λέσλι, από το Living Fully Psychological Services, με έδρα την πόλη της Ατλάντα, στην πολιτεία της Τζόρτζια.
Μπορεί να δουλεύουμε περισσότερο από πριν
Μερικοί από τους ασθενείς της Λέσλι, εργάζονται περισσότερο τώρα καθώς φοβούνται πως αν δεν το κάνουν, υπάρχει κίνδυνος να χάσουν την δουλειά τους. Αν είχαμε ένα πρόγραμμα που ακολουθούσαμε σε καθημερινή βάση πάνω στις ώρες εργασίας και το ανατρέψαμε, μετά τον κατ′ οίκον περιορισμό που θεσπίστηκε, δουλεύοντας μέχρι αργά, αυτό μπορεί να μας κάνει να χάσουμε την αίσθηση του χρόνου.
«Δεν έχουν το ίδιο ωράριο όπως παλιά. Ετσι, οι ώρες της ημέρας δεν είναι ξεκάθαρες μεταξύ τους».
Περνάμε περισσότερη ώρα μπροστά σε οθόνες
Είτε έχει να κάνει με το λάπτοπ, είτε με το pc, είτε με το κινητό μας ακόμα και με την τηλεόραση μας, ένα είναι βέβαιο: Η αυξημένη έκθεση σε αυτές τις συσκευές εκπομπής μπλε φωτός μπορεί να διαταράξει το εσωτερικό βιολογικό ρολόι του σώματος, γνωστό ως κιρκαδικό ρολόι.
Επιπλέον, πολλές από τις εφαρμογές και τα παιχνίδια στα οποία καταφεύγουμε ως απόδραση από το άγχος, έχουν σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο, ούτως ώστε να «κολλάμε» με αυτές για πολύ ώρα.
«Με μεγάλο μέρος του χρόνου μας να το περνάμε εντός των τειχών του σπιτιού, περιορίζουμε την έκθεσή μας στο φυσικό φως, το οποίο είναι ένας σημαντικός παράγοντας για την επαναφορά των κιρκαδικών μας ρυθμών», λέει η Ντελαουάλα.
Το πρόγραμμα του ύπνου έχει χαθεί
Αυτές τις μέρες, ίσως ξενυχτάμε συχνότερα. Αλλωστε δεν χρειάζεται να ξυπνήσουμε νωρίς το πρωί ενώ και η αϋπνία που προκαλείται από το άγχος μας δυσκολεύει να κοιμηθούμε.
«Επιπλέον μπορεί να χουζουρεύουμε περισσότερη ώρα αφού δεν υπάρχει πλέον η πίεση της ώρας αναχώρησης για την δουλειά μας», προσθέτει η Ντελαουάλα.
Όταν στο πρόγραμμα ύπνου μας επικρατεί χάος, αυτό απορυθμίζει τον κιρκαδικό μας ρυθμό, με αποτέλεσμα να αισθανόμαστε κάπως χαμένοι στο διάστημα.
«Με το να αλλάζουμε διαρκώς την ώρα που ξυπνάμε, αυτό μας βάζει εμπόδια στο να συνειδητοποιήσουμε σωστά την έννοια του χρόνου. Ετσι άλλες μέρες μας φαίνονται μικρότερες και άλλες μεγαλύτερες», συμπληρώνει η Ζέιναμπ Ντελαουάλα.
Να τι μπορούμε να κάνουμε
Φτιάχνουμε μια νέα ρουτίνα και την ακολουθούμε πιστά
Στόχος μας είναι να προσθέσουμε στο πρόγραμμα μας ενέργειες που θα ακολουθούμε σε καθημερινή βάση την ίδια πάντα ώρα. Ας πούμε, πίνουμε καφέ στις οκτώ το πρωί, προετοιμάζουμε το μεσημεριανό γεύμα στη μία και κάνουμε βόλτα στις έξι το απόγευμα μετά την δουλειά.
«Διαιρούμε την ημέρα μας στα δύο. ”Πριν το μεσημεριανό γεύμα” και ”μετά το μεσημεριανό γεύμα”. Σε αυτές τις δύο κατηγορίες προσθέτουμε μικρές δραστηριότητες που θέλουμε να πραγματοποιήσουμε. Για παράδειγμα, αντί να σκεφτόμαστε πως ”πρέπει να βάλω πλυντήριο σήμερα”, είναι προτιμότερο να πούμε ”πρέπει να βάλω πλυντήριο πριν το μεσημεριανό γεύμα”. Ή μετά την απογευματινή μας βόλτα, θα ετοιμάσουμε το βραδινό δείπνο», μας λέει η Ζέιναμπ Ντελαουάλα.
Στη συνέχεια, για να διαφοροποιήσουμε τις ημέρες μεταξύ τους, δημιουργούμε νέες εβδομαδιαίες συνήθειες. Αυτό μπορεί να είναι ζυμαρικά για δείπνο κάθε Τρίτη, ένα εικονικό μάθημα γιόγκα τις Πέμπτες και μια βραδιά Zoom, με κρασί και φίλους τις Παρασκευές.
Φροντίζουμε να διαφέρουν οι εργάσιμες μέρες από αυτές του Σαββατοκύριακου
Σύμφωνα με την Ρεμπέκα Λέσλι, «Προγραμματίζουμε δραστηριότητες που μας ευχαριστούν και μας διασκεδάζουν, για τις ημέρες που δεν δουλεύουμε».
«Έχω βιβλία σχετικά με την εργασία που συνήθιζα να διαβάζω το Σαββατοκύριακο και τώρα έχω υποχρεώσει τον εαυτό μου να τα διαβάσω μόνο κατά τη διάρκεια της εβδομάδας. Ξέρω ότι αυτό είναι μικρή αλλαγή, αλλά τα μικρά πράγματα μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά για να μας βοηθήσουν να διαχωρίσουμε τις ημέρες εργασίας από το Σαββατοκύριακο».
Το πιο βασικό όμως είναι να μην ασχοληθούμε με τίποτα που αφορά την εργασία μας μέσα στο Σαββατοκύριακο ή στο ρεπό που έχουμε. Οτιδήποτε έχει σχέση με την δουλειά μας, απομακρύνεται από τον κυρίως χώρο του σπιτιού και το οπτικό μας πεδίο, τοποθετώντας υπολογιστές, χαρτιά και ότι άλλο σχετίζεται με αυτή σε συρτάρια ή όπου αλλού μπορούμε.
Αφιερώνουμε χρόνο στην προσωπική μας φροντίδα
Βρίσκουμε μικρούς τρόπους να φροντίσουμε τον εαυτό μας. Για παράδειγμα, κάνουμε διαλογισμό, ένα ωραίο μπάνιο, γράφουμε το προσωπικό μας ημερολόγιο ή ότι άλλο μας χαροποιεί.
«Κρατάμε χρόνο για να φροντίσουμε τον εαυτό μας από Δευτέρα έως Παρασκευή», μας προτείνει η Λέσλι.
Βγαίνουμε από το σπίτι κάθε μέρα
Εάν ο καιρός το επιτρέπει, «φροντίζουμε να εκτεθούμε στο φως του ήλιου κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αυτό βοηθά το σώμα μας να γνωρίζει τι ώρα είναι. Μπορεί επίσης να βελτιώσει τη διάθεσή μας», μας λέει η Ρεμπέκα Λέσλι.
Κάνουμε ασκήσεις αυτοσυγκέντρωσης
«Οταν επικρατεί χάος στην καθημερινότητα μας όπως αυτή την στιγμή λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, είναι πολύ λογικό να αισθανόμαστε κάπως χαμένοι και να μας πιάνει απαισιοδοξία», μας λέει η Ντελαουάλα.
Την στιγμή που νιώθουμε πίεση για το σήμερα και άγχος για το αύριο, ασκήσεις που μας επαναφέρουν στην πραγματικότητα, μπορούν να μας φανούν χρήσιμες και να μας ηρεμήσουν.
Η άσκηση που μας προτείνει η Ζέιναμπ Ντελαουάλα, ονομάζεται 5-4-3-2-1. Πρόκειται για μία βόλτα και στις πέντε αισθήσεις. Ετσι, δίνουμε προσοχή σε πέντε πράγματα που μπορούμε να δούμε γύρω μας, τέσσερα πράγματα που μπορούμε να νιώσουμε γύρω μας, τρία πράγματα που μπορούμε να ακούσουμε, δύο πράγματα που μπορούμε να μυρίσουμε και ένα πράγμα που μπορούμε να δοκιμάσουμε.
Πολίτες που ανησυχούν ότι πάσχουν από λοίμωξη του αναπνευστικού (πυρετό ή/και βήχα ή/και δύσπνοια) και ήρθαν σε επαφή με πιθανό ή επιβεβαιωμένο κρούσμα ή έχουν ιστορικό ταξιδιού σε πληττόμενες χώρες θα πρέπει να επικοινωνούν με τον ΕΟΔΥ στο τηλ. 1135.
Προσοχή: Δεν θα πρέπει να επισκέπτονται ιδιωτικά ιατρεία, εφημερεύοντα νοσοκομεία, εξωτερικά ιατρεία κ.λπ. Ο ΕΟΔΥ θα μεριμνήσει για την διακομιδή τους σε νοσοκομεία αναφοράς του κορονοϊού. Χρήσιμες πληροφορίες εδώ.