Γιώργος Χατζημιχάλης: Μια ζωγραφική περιπέτεια 56 χρόνων στο Μουσείο Μπενάκη

Η διαδρομή του Γιώργου Χατζημιχάλη μέσα στην περιπέτεια της ζωγραφικής για πενήντα έξι χρόνια, από το 1966 έως το 2022, καταγράφεται στην μεγάλη αναδρομική έκθεση του σημαντικού Έλληνα καλλιτέχνη που εκτείνεται σε όλους τους εκθεσιακούς χώρους του κτηρίου του Μουσείου Μπενάκη / Πειραιώς 138 και θα παρουσιαστεί σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος θα διαρκέσει από τις 21 Σεπτεμβρίου έως τις 5 Νοεμβρίου 2023 και το δεύτερο μέρος από τις 23 Νοεμβρίου 2023 έως τις 14 Ιανουαρίου 2024.

Στο διάστημα μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου μέρους και συγκεκριμένα τα Σαββατοκύριακα 11 και 12 και 18 και 19 Νοεμβρίου 2023, ο χώρος της έκθεσης θα παραμείνει ανοιχτός ώστε το κοινό να έχει τη ευκαιρία να παρακολουθήσει τη Μετάβαση και να ζήσει από κοντά τα παρασκήνια του στησίματος μίας έκθεσης.

Η έκθεση

Ο Γιώργος Χατζημιχάλης (γεν. 1954) είναι ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες ζωγράφους. Η αναδρομική έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη παρουσιάζει μισό και πλέον αιώνα καλλιτεχνικής δημιουργίας, με σημείο εκκίνησης το 1966 και τα πρώτα έργα που φιλοτέχνησε ο καλλιτέχνης σε ηλικία 12 ετών. Ακολουθούν οι ενότητες Πένθος (1968-1969) και Τα πρώτα Χρόνια του Λονδίνου (1971-1974), ενώ στη συνέχεια της αναδρομικής αυτής έκθεσης η αυστηρή γραμμική λογική, από χρονολογική άποψη, ανατρέπεται με στόχο να παρουσιάσει διεξοδικά στον θεατή μια συγκροτημένη διαδρομή, που συνεχίζει να αναπτύσσει την ενεργό δυναμική της στο παρόν.

Οπως αναφέρει το Μουσείο Μπενάκη, το έργο του Γιώργου Χατζημιχάλη είναι πολύπλευρο και συχνά αποτελείται από μεγάλες θεματικές ενότητες, η κατασκευή των οποίων προϋποθέτει συστηματική και μεγάλης διάρκειας έρευνα. Σε αυτές τις θεματικές ενότητες ο Χατζημιχάλης αφηγείται μια ιστορία και καλεί τον θεατή να διαβεί τον χώρο του έργου, να μπει μέσα σε αυτό και να κατανοήσει την ιστορία του, διερευνώντας πτυχές της έννοιας της μνήμης, της σημασίας του αρχείου και της σχέσης μεταξύ του παρελθόντος και της σύγχρονης εικαστικής πραγματικότητας.

Πολλές φορές χρησιμοποιούνται ως εκκίνηση για τα έργα του γεγονότα και καταστάσεις, όχι απαραιτήτως «σημαντικές», αλλά γεγονότα που, ενώ με την πρώτη ματιά μοιάζουν ήσσονος σημασίας ή έκκεντρα για το μεγάλο corpus της ιστορίας, ουσιαστικά αποτελούν ψηφίδες της συλλογικής μνήμης και τελικά μας αφορούν όλους.

Ένα από τα κεντρικά σημεία στο έργο του Γιώργου Χατζημιχάλη είναι η πραγμάτευση και οι δυνατότητες του εικαστικού χώρου. Ο Χατζημιχάλης δεν προσπαθεί να δημιουργήσει με τη ζωγραφική του την ψευδαίσθηση της τρίτης διάστασης, αλλά χρησιμοποιώντας ζωγραφικές λύσεις επιλέγει να «ξεδιπλώσει» το έργο στον χώρο, δημιουργώντας συνθέσεις με διαφορετικά μέσα, παράλληλα με τη ζωγραφική (φωτογραφίες, video, γλυπτική, ψηφιακές εκτυπώσεις, κείμενα, κατασκευές, κ.ά.) για να διευκολύνει τη διήγησή του και να εξυπηρετήσει με τον καλύτερο τρόπο το θέμα του, εισάγοντας κυριολεκτικά τον θεατή στον εικαστικό χώρο, ο οποίος βιώνεται ως σύνολο. Ο δισδιάστατος χώρος της ζωγραφικής εξαπλώνεται στην τρίτη διάσταση και τα έργα που προκύπτουν επιτρέπουν στον θεατή να βιώσει την εικόνα όπως αυτή διαμορφώνεται από την εμπειρία της ζωής στη μεταμοντέρνα συνθήκη.

Το εν λόγω εγχείρημα, ως αναδρομική έκθεση ενός σημαντικού σύγχρονου καλλιτέχνη, εντάσσεται στο πλαίσιο ομόλογων εκθέσεων που οργανώνει το Μουσείο Μπενάκη. Στην έκθεση θα περιληφθούν έργα που έχουν εκτεθεί τα προηγούμενα χρόνια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Documenta IX στο Κάσσελ, Schirn Kunsthalle, Museu de Arte Contemporânea de Serralves, MοMA P.S.1, 51η Biennale της Bενετίας, κ.α.), αλλά και μεμονωμένα έργα και ενότητες που παρουσιάζονται στο κοινό για πρώτη φορά.

Στόχος της έκθεσης είναι να έρθει το κοινό σε επαφή με το πολύπλευρο και πολυποίκιλο έργο του Γιώργου Χατζημιχάλη, να δει στους χώρους του Μουσείου Μπενάκη / Πειραιώς 138 τη διαφορετική πραγμάτευση των εικαστικών θεματικών μέσα στην εξέλιξη του χρόνου, αλλά και να γνωρίσει έναν διαφορετικό τρόπο προσέγγισης των έργων μέσω του ιδιαίτερου εκθεσιακού σχεδιασμού, που προτείνει τη διπλή χρήση των χώρων του Μουσείου. Μια έκθεση που προσκαλεί τον επισκέπτη να δημιουργήσει μια προσωπική αντίληψη του συνολικού έργου μέσω της πολλαπλής περιδιάβασης των χώρων.

Οι διοργανωτές

Η αναδρομική έκθεση «Γιώργος Χατζημιχάλης. Έργα από το 1966 έως το 2022» είναι συνδιοργάνωση του Μουσείου Μπενάκη με την Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία 2020, σε επιμέλεια του ίδιου του καλλιτέχνη. Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) υποστηρίζει την έκθεση ως Μέγας Δωρητής, μέσα από το Πρόγραμμα Αντιστοίχισης Συνεισφορών των Εργαζόμενων του ΙΣΝ.

Το βιβλίο

Την έκθεση συνοδεύει το βιβλίο «Γιώργος Χατζημιχάλης – Έργα από το 1966 έως το 2019», το οποίο σχεδίασε ο Γιώργος Χατζημιχάλης και επιμελήθηκε ο Σταύρος Πετσόπουλος. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άγρα σε δύο γλώσσες (ελληνικά και αγγλικά).

Οι εκδηλώσεις και τα εργαστήρια

Κατά τη διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν παράλληλες εκδηλώσεις, καθώς και εικαστικά εργαστήρια από το Τμήμα Eκπαίδευσης του Μουσείου Μπενάκη, στα οποία σύγχρονοι εικαστικοί θα προσκαλέσουν τα παιδιά σε μία συνομιλία με το έργο του καλλιτέχνη. Επίσης, το Τμήμα Εκπαίδευσης προγραμματίζει και δύο συναντήσεις για επισκέπτες με δυσκολίες μνήμης ή άνοια («Ώρα για Μουσείο!»), καθώς και για επισκέπτες με μερική ή ολική απώλεια όρασης («Βλέποντας με τις Αισθήσεις»).

Το εισιτήριο

Το Μουσείο Μπενάκη, λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος και την ιδιαιτερότητα της παρουσίασης σε δύο μέρη της μεγάλης αναδρομικής έκθεσης του Γιώργου Χατζημιχάλη, προχώρησε στη δημιουργία ενός ειδικού εισιτηρίου πολλαπλών επισκέψεων (€ 16) που θα επιτρέπει στο κοινό να επισκέπτεται την έκθεση όσες φορές το επιθυμεί καθ’ όλη τη διάρκειά της.

Info:

Αναδρομική έκθεση

Γιώργος Χατζημιχάλης
Έργα από το 1966 έως το 2022
Μέρος πρώτο: Από 21 Σεπτεμβρίου έως 5 Νοεμβρίου 2023
Μέρος δεύτερο: Από 23 Νοεμβρίου 2023 έως 14 Ιανουαρίου 2024

Μετάβαση:
Από το πρώτο στο δεύτερο μέρος
Σαββατοκύριακα 11 και 12.11.2023 και 18 και 19.11.2023
Μουσείο Μπενάκη / Πειραιώς 138

benaki.org