Την ανάγκη να υπάρξει μια ολοκληρωμένη ψηφιακή στρατηγική στη βάση ενός συνεργατικού μοντέλου στο οποίο θα συμμετέχουν όλοι οι κλάδοι της οικονομίας περιγράφει στη συνέντευξη που παραχώρησε στην HuffPost Greece o Γενικός Διευθυντής της Ένωσης Εταιρειών Κινητής Τηλεφωνίας (ΕΕΚΤ) Γιώργος Στεφανόπουλος. Ταυτόχρονα περιγράφει τα επόμενα βήματα στην τεχνολογία των δικτύων και ζητά να διαμορφωθούν στην Ελλάδα οι κατάλληλες προϋποθέσεις για τη βέλτιστη αξιοποίηση του μομέντουμ.
1) Μεταφέρετέ μας στο κλίμα του Mobile World Congress της Βαρκελώνης
Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 το MWC ήταν απλά το παγκόσμιο συνέδριο των παρόχων κινητής τηλεφωνίας. Εδώ και σχεδόν μια δεκαετία αναγνωρίζεται παγκοσμίως ως συνέδριο αναφοράς για την ψηφιακή καινοτομία. Φέτος υποδέχθηκε 107.000 επισκέπτες, ανάμεσά τους 7.700 διευθύνοντες συμβούλους από 205 χώρες. 71 υπουργοί, 85 εκπρόσωποι ρυθμιστικών αρχών ξεχώρισαν από τις 181 κρατικές αντιπροσωπίες και αντιπροσωπίες διεθνών οργανισμών. Το 55% των συνέδρων ήταν ανώτατα στελέχη επιχειρήσεων, ενώ οι εκθέτες που συμμετείχαν έφτασαν τους 2.400, με τις start-ups να αγγίζουν τις 700. Στην ελληνική συμμετοχή συμπεριλαμβάνονταν το 2018 για πρώτη φορά 10 start-ups.
Στην ΕΕΚΤ είμαστε περήφανοι, καθώς οι 4 από αυτές ενισχύθηκαν στο πλαίσιο της θερμοκοιτίδας Invent ICT, την οποία οργανώσαμε μαζί με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και τους Industry Disruptors – Game Changers. Συνολικά η διεξαγωγή του MWC 2018 ενίσχυσε την οικονομία της Καταλονίας με €470 εκατ.
Η διείσδυση των κινητών επικοινωνιών έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλει καταλυτικά στη βελτίωση της ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων, προσφέροντας ευκαιρίες εκπαίδευσης και εργασίας, ακόμα και καλύτερο επίπεδο υγείας, μειώνοντας σημαντικά τις κοινωνικές ανισότητες. Ακριβώς σε αυτό ήταν αφιερωμένο το MWC 2018 - στην επίδραση των κινητών επικοινωνιών στους στόχους βιωσιμότητας του ΟΗΕ, στη διαμόρφωση ενός καλύτερου, βιώσιμου μέλλοντος με σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον και τους ανθρώπους.
Σε συνέχεια της περυσινής προόδου με τη διαμόρφωση των διεθνών κοινών προτύπων στο τέλος του 2017, έχει ήδη ξεκινήσει ο οδικός χάρτης εξέλιξης των δικτύων 5G με ορόσημο για τη λειτουργία των πιλοτικών δικτύων 5G το 2020.
Πρώιμες λύσεις έως τότε έχουν εφαρμοστεί σε pre-standard εκδοχές για ειδικούς και λόγω συγκεκριμένης χρηματοδότησης στους χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες στην Κορέα που μόλις τελείωσαν και στο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου που θα διεξαχθεί στη Ρωσία τον Ιούνιο. Στην Ιαπωνία τα δίκτυα 5G αναμένονται το 2020 και στην ΕΕ ο εξοπλισμός και οι πιλοτικές εφαρμογές στο τέλος του 2019, ενώ από το 2020 αναμένεται να ξεκινήσει σταδιακά η εμπορική διάθεση.
Τα δίκτυα 5G αποκτούν νέα ποιοτικά χαρακτηριστικά στην αρχιτεκτονική δικτύου σε σύγκριση με προηγούμενες γενιές, με βασικό χαρακτηριστικό το δυναμικό τρόπο διαχείρισης ανάλογα με τη ζήτηση για υπηρεσίες. Το λογισμικό διαχείρισης δικτύων κατεβαίνει στο δίκτυο πρόσβασης για την ικανοποίηση των απαιτήσεων διασύνδεσης εκατομμυρίων συσκευών. Καινοτόμες τεχνολογικές εφαρμογές και υπηρεσίες, ιδίως εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας, θα βρουν εφαρμογή στη βιομηχανική παραγωγή, κυρίως μέσω της ρομποτικής, στην αυτοκινητοβιομηχανία, την παροχή υπηρεσιών υγείας, εκπαίδευσης, τουρισμού κ.α.
Στο MWC 2018 πραγματοποιήθηκαν και ξεχωριστές ανακοινώσεις από τους παρόχους. Το GSMA ανακοίνωσε ότι πολύ σύντομα θα παρέχεται η δυνατότητα ανοίγματος τραπεζικών λογαριασμών από το κινητό, καθώς και μια νέα πλατφόρμα messaging RCS, η οποία εντάσσεται στη νέα γενιά υπηρεσιών μετά το SMS και το MMS, και αναμένεται να σταθεί απέναντι σε ανταγωνιστικά προϊόντα over the top εταιρειών, όπως το Viber και το WhatsApp.
2) Πώς συμβάλλουν οι κινητές επικοινωνίες στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα και τη βιώσιμη ανάπτυξη;
Η ανάπτυξη των νέων δικτύων υπερυψηλών ταχυτήτων και αυξημένης χωρητικότητας θα έχει διττό όφελος για το περιβάλλον. Ο σχεδιασμός των δικτύων θα επιτρέπει την έξυπνη διαχείρισή τους. Η δυναμική διαχείριση του δικτύου πρόσβασης, η δυνατότητα switch-on/switch-off των σταθμών βάσης, αλλά και για antenna muting, ώστε να προσαρμόζεται το ραδιοσύστημα στις συνθήκες τηλεπικοινωνιακής κίνησης μειώνουν σημαντικά την καταναλισκόμενη ενέργεια.
Με τη σχεδιαστική λογική cloud, η οποία ενισχύει τη «νοημοσύνη» όχι μόνο του βασικού δικτύου, αλλά και του δικτύου πρόσβασης θα βελτιωθεί περαιτέρω η ενεργειακή απόδοση των δικτύων, και παράλληλα επεκτείνεται στον εξοπλισμό, καθιστώντας τον λιγότερο ενεργοβόρο, μειώνοντας συνολικά το ενεργειακό αποτύπωμα. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο στόχος για έως 1000x λιγότερη κατανάλωση ενέργειας είναι άμεσα συνυφασμένος με την έως 1000x αύξηση της χωρητικότητας των δικτύων μας. Παράλληλα με τις δυνατότητες των δικτύων 4G και τις πολύ αυξημένες των 5G, τα δίκτυα θα συμβάλλουν καταλυτικά στην προσπάθεια πολλών κλάδων της οικονομίας για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων που έχουν τεθεί.
Τα κοινά διεθνή πρότυπα, όπως για πρώτη φορά διαμορφώνονται στις κινητές επικοινωνίες, για τα δίκτυα 5G και τον σχετικό εξοπλισμό, δημιουργούν ταυτόχρονα μια μεγάλη αναπτυξιακή ευκαιρία και μια πρόκληση. Οι ηγέτιδες χώρες σταματούν να ανταγωνίζονται για την επικράτηση των δικών τους προτύπων στις αγορές και να καταναλίσκουν πόρους, τους οποίους πλέον κατευθύνουν σε επενδύσεις για την αναβάθμιση των δικτύων, διαμορφώνοντας ταχύτατα νέες οικονομίες κλίμακας. Η πρόκληση που έχουμε μπροστά μας είναι η αξιοποίηση αυτής της ευκαιρίας, πέραν από τα όρια του κλάδου και τις υποδομές που διαμορφώνει, ευρύτερα στην οικονομία, στο σύνολο των κλάδων, οι οποίοι θα πρέπει να εκσυγχρονιστούν, να μετασχηματιστούν ψηφιακά. Η ταχύτητα του μετασχηματισμού θα αναδείξει τους κλάδους, τις χώρες και τις γεωγραφικές περιοχές που θα ξεχωρίσουν, επωφελούμενες από την επανάσταση που συντελείται στις κινητές επικοινωνίες.
3) Πόσο μακριά είμαστε αλήθεια από την Βαρκελώνη;
Σε όρους ψηφιακής ανάπτυξης, η απόσταση που μας χωρίζει είναι μεγάλη. Η Βαρκελώνη θα έπρεπε να αποτελεί πρότυπο για όλες τις μεγάλες ελληνικές πόλεις. Διαθέτει σύστημα δικτύων 4G παντού με γρήγορη και ασφαλή μετάδοση, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της επιχειρηματικότητας, την προστασία του περιβάλλοντος, την ενεργειακή οικονομία, την αύξηση του τουρισμού, την προσέλκυση επενδύσεων κ.α. Είναι ένας από τους φιλικότερους επενδυτικούς προορισμούς παγκοσμίως, από τα πιο επιτυχημένα παραδείγματα ψηφιακής πόλης, πρώτη στην Ισπανία και τρίτη στην ΕΕ, μία πόλη που έχει αξιοποιήσει σημαντικά. Χιλιάδες επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας και εκατοντάδες τεχνολογικά πάρκα βρίσκονται στη Βαρκελώνη.
Μπορούμε και εμείς στην Ελλάδα. Διαθέτουμε και υψηλά εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό και υψηλού επιπέδου Ε&Α και εταιρείες κινητών επικοινωνιών που επενδύουν δυναμικά σε νέα δίκτυα υπερυψηλών ταχυτήτων, μέγιστης χωρητικότητας και ασφάλειας. Ο κλάδος κινητών επικοινωνιών αποτελείται από επιχειρήσεις που εξήλθαν από την βαθιά κρίση της ελληνικής οικονομίας, προσφέροντας συνεχώς νέες υψηλής ποιότητας υπηρεσίες, επενδύοντας δυναμικά.
Από το 2014, μάλιστα, οι επενδύσεις στα δίκτυα έχουν υπερβεί το 50% των κερδών προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων και θα συνεχιστούν σε αυτό το ρυθμό και τα επόμενα χρόνια, καταγράφοντας ιστορικό υψηλό, με τους παρόχους να αναδεικνύονται σε σταθερότερο επενδυτή στην ελληνική οικονομία. Ήδη οι ταχύτητες μεταφοράς δεδομένων κυμαίνονται μεταξύ 40-60 Mbps στο μέσο όρο της ΕΕ και σε βάθος διετίας θα βιώσουμε δεκαπλασιασμό ταχυτήτων σε 400-600 Mbps και 1 Gigabit σε hotspots. Αρκεί και το επιχειρηματικό περιβάλλον να συμβάλει με ταχύτερη αδειοδότηση και συρρίκνωση του πολύ υψηλού γραφειοκρατικού κόστους, ώστε το ιστορικά υψηλό αυτό επενδυτικό επίπεδο να διαμορφώσει το συντομότερο δυνατόν το ψηφιακό μέλλον της χώρας.
4) Πού πρέπει να εστιάσει η Ελλάδα για να επιταχύνει τον ψηφιακό μετασχηματισμό;
Είναι αδιαμφισβήτητο ότι η Ελλάδα αυτή τη στιγμή βρίσκεται πίσω – 26η στην ΕΕ-28 στο Δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας – με εντονότερη υστέρηση στη δημόσια διοίκηση και τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας. Η ψηφιοποίηση των συναλλαγών πρέπει να συνεχιστεί με εντονότερο ρυθμό και το Δημόσιο, αλλά και ο ιδιωτικός τομέας, η εκπαίδευση, η υγεία, ο τουρισμός, η διαχείριση ενεργειακών πόρων να αξιοποιήσουν τις σημερινές υποδομές και να προετοιμαστούν για τις μελλοντικές για να διασφαλίσουν τη βάση για βελτίωση της παραγωγικότητας, της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειάς τους. Να σημειώσω σε αυτό το σημείο ότι δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν περιοχές ή και ολόκληρες πόλεις, όπου οι κάτοικοι και οι επιχειρήσεις να λαμβάνουν κατώτερης ποιότητας υπηρεσίες επικοινωνίας, απλά και μόνο γιατί δεν υπάρχει καλή συνεργασία από μεμονωμένους φορείς για την ανάπτυξη δικτύου πρόσβασης. Πρέπει να γίνουν κατανοητά τα οφέλη του ψηφιακού μετασχηματισμού της οικονομίας τόσο σε οικονομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.
Αυτό που πραγματικά λείπει είναι μια ολοκληρωμένη ψηφιακή στρατηγική στη βάση ενός συνεργατικού μοντέλου στο οποίο θα συμμετέχουν όλοι οι κλάδοι της οικονομίας, ώστε να διαμορφωθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις για τη βέλτιστη αξιοποίηση του μομέντουμ. Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, εντάσσονται η απλοποίηση του ρυθμιστικού πλαισίου για την επιτάχυνση της αδειοδότησης των ψηφιακών υποδομών, η επίλυση εκκρεμοτήτων για την αναβάθμιση των δικτύων, η απόδοση φασματικών περιοχών, σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές της ΕΕ, η άρση της στρέβλωσης του ειδικού τέλους που επιβαρύνει τις υπηρεσίες κινητών επικοινωνιών, καθώς και η ενίσχυση της ζήτησης με θέσπιση κινήτρων για την υιοθέτηση καινοτόμων κινητών υπηρεσιών, κυρίως, από επιχειρήσεις και τη δημόσια διοίκηση.
Η Ελλάδα πρέπει όχι μόνο να αξιοποιήσει τις ψηφιακές δυνατότητες, αλλά να το πράξει ταχύτερα από άλλες χώρες, ώστε να εκμηδενίσει το ψηφιακό χάσμα και αναδειχθεί σε ψηφιακό κόμβο στα Βαλκάνια και στην περιοχή της Μεσογείου. Είναι εφικτό. Ας αναλογιστούμε το ψηφιακό θαύμα της μικρής Εσθονίας, τις έξυπνες πόλεις της Ν. Ιταλίας, τη Βαρκελώνη και το Άμστερνταμ. Η ασύρματη τεχνολογία αποτελεί το όχημα υψηλής ταχύτητας που μας οδηγεί σε έναν mobile 1st κόσμο. Ήδη τα παιδιά μας μεγαλώνουν σε έναν εξολοκλήρου mobile 1st κόσμο. Ας επιταχύνουμε τις διαδικασίες.
5) Τι σημαίνει αλήθεια mobile 1st κόσμος;
Η αλλαγή παραδείγματος στο σχεδιασμό και τη διάθεση online υπηρεσιών έχει ήδη ξεκινήσει, σε συνδυασμό και με την υιοθέτηση κοινών διεθνών προτύπων, όπως προαναφέρθηκε. Προτεραιότητα των νέων υπηρεσιών και εφαρμογών είναι η ανάπτυξη της εμπειρίας του χρήστη smartphone και φορητών συσκευών και εν συνεχεία των υπολοίπων χρηστών. Άλλωστε η πλειονότητα των χρηστών σερφάρει στο διαδίκτυο μέσω φορητών συσκευών, κυρίως, μέσω smartphones. Χαρακτηριστικό είναι ο όγκος δεδομένων στα έξυπνα κινητά διπλασιάζεται κάθε χρόνο και ήδη έχει ξεπεράσει τον όγκο δεδομένων στους υπολογιστές.
Το Wechat, η κινεζική πολυεφαρμογή αποκλειστικά για κινητά ανακοίνωσε ότι στις αρχές του 2018 ξεπέρασε το 1 δισ. ενεργούς χρήστες/μήνα και τους 902 εκ. χρήστες/μέρα. Τα νέα ασύρματα δίκτυα υψηλών ταχυτήτων μας οδηγούν σε ένα κόσμο δισεκατομμυρίων διασυνδεδεμένων συσκευών, όπου θα μπορούμε μόνο με μερικά κλικς στο κινητό μας π.χ. να κάνουμε τις αγορές μας, να πληρώνουμε λογαριασμούς, να ρυθμίζουμε τις επαφές μας με τη δημόσια διοίκηση, να ελέγχουμε τις έξυπνες οικιακές συσκευές μας σε ένα έξυπνο σπίτι, να εργαζόμαστε και να συμμετέχουμε σε εκπαιδευτικά προγράμματα εξ αποστάσεως κ.α. Στην ιατρική ειδικότερα η εκπαίδευση των ιατρών θα αλλάξει ραγδαία με τη δυνατότητα πραγματοποίησης λεπτών ιατρικών πράξεων σε προσομοιωτή. Η διασφάλιση υπερυψηλών ταχυτήτων μετάδοσης δεδομένων έως και 10 Gigabit και η πολύ χαμηλή υστέρηση στη μετάδοση δεδομένων σε λιγότερο από 10 msec και προς το 1-3 msec στα δίκτυα 5G, όταν στα 4G κυμαίνεται μεταξύ 20 msec και30 msec αποτελούν τον καταλύτη για τη διασύνδεση των έξυπνων συσκευών και τη χρήση των εφαρμογών ασύρματης επικοινωνίας σε περιοχές που μέχρι σήμερα δεν είναι εφικτό, όπως στην αυτόνομη οδήγηση. Οι κινητές επικοινωνίες ανοίγουν το παράθυρο σε ένα νέο καλύτερο κόσμο.