Γιόγκα και βοηθήματα: Ευθυγράμμιση του σώματος, του νου και της αναπνοής

Η χρήση των βοηθημάτων (γνωστά και ως props στα αγγλικά) είναι το αποτέλεσμα της καινοτόμου ιδιοφυΐας του B.K.S. Iyengar.
.
Photo credit: Κωνσταντίνος Κωστούρος
.

Η Iyengar Yoga είναι γνωστή για πολλές ιδιότητες, με κύριες την ακρίβεια, την ευθυγράμμιση, την παραμονή στην κάθε άσανα, την αλληλουχία των θέσεων και… τη χρήση βοηθημάτων!

Η χρήση των βοηθημάτων (γνωστά και ως props στα αγγλικά) είναι το αποτέλεσμα της καινοτόμου ιδιοφυΐας του B.K.S. Iyengar. Μέσω της εκτεταμένης πρακτικής της γιόγκα, της μελέτης των Γιόγκα Σούτρα του Patanjali καθώς και άλλων αρχαίων συγγραμμάτων, κατέληξε ότι η «γιόγκα είναι ευθυγράμμιση».

Και ευθυγράμμιση δεν σημαίνει μόνο ακρίβεια της ευθυγράμμισης του σώματος αλλά το σημείο ισορροπίας μεταξύ σώματος, μυαλού και αναπνοής στην κάθε άσανα.

Σύμφωνα με τον ίδιο: «…αργότερα, με την ευθυγράμμιση του μυοσκελετικού σώματος άρχισα να ευθυγραμμίζω το μυαλό, τη νοημοσύνη και τη συνείδηση μου. Έτσι, έφτασα να κοιτάξω μέσα μου…»

Καθώς άρχισε να γίνεται πιο γνωστή η μέθοδος διδασκαλίας του, πολλοί άνθρωποι με θέματα υγείας άρχισαν μαθήματα γιόγκα μαζί του. Εκείνος, προκειμένου να τους βοηθήσει να πετύχουν την ευθυγράμμιση άρχισε να τους στηρίζει με το σώμα του.

Αλλά, καθώς ο αριθμός των μαθητών αυξανόταν, άρχισε να χρησιμοποιεί διάφορα είδη οικιακής χρήσης, όπως καρέκλες, κουβέρτες και βιβλία. Και τα χρησιμοποιούσε όχι μόνο για να υποστηρίξει όσους τα είχαν ανάγκη αλλά και όσους δεν τα είχαν ανάγκη, προκειμένου να αυξηθεί μέσα τους η αίσθηση κατεύθυνσης και κατανόησης της άσανα.

Με αυτόν τον τρόπο οι μαθητές του μπόρεσαν να ξεπεράσουν το φόβο τους, να αυξήσουν την αυτοπεποίθησή τους και να διατηρήσουν την αίσθηση της άνεσης ακόμα και στην πιο δύσκολη άσανα.

Με την πάροδο του χρόνου, στις αρχικές κουβέρτες και καρέκλες προστέθηκαν ζώνες, τούβλα, block και, ακόμα πιο πολύπλοκα βοηθήματα όπως, όπως backbenders, trestle, Viparita Karani box, Viparita Dandasana bench και ο κατάλογος δεν τελειώνει σύντομα!

.
Photo credit: Κωνσταντίνος Κωστούρος
.

Μήπως υπάρχει βιβλιογραφία που να περιγράφει τη λειτουργία των βοηθημάτων;

Όχι απ’ όσο γνωρίζω! Γιατί ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιείται ένα βοήθημα, το τι μαθαίνουμε από αυτό και πως εφαρμόζουμε αυτήν την κατανόηση εξαρτάται από την εμπειρία, την ωριμότητα και την ικανότητα του μαθητή.

Για έναν μαθητή με τραυματισμό, το βοήθημα μπορεί να αποτελέσει στήριγμα για σωματική και πνευματική επιβεβαίωση.

Για έναν ώριμο μαθητή το ίδιο βοήθημα μπορεί να είναι το μέσο για μια λεπτότερη και βαθύτερη κατανόηση της άσανα και του εαυτού.

Τα βοηθήματα μπορούν να κάνουν την άσανα εύκολη και προσβάσιμη για έναν αρχάριο και δύσκολη για έναν προχωρημένο μαθητή.

Από την άλλη, πολλές άσανας μας φέρνουν αντιμέτωπους με τους φόβους μας.

Η προοπτική μιας ανεστραμμένης θέσης ή μιας πίσω κάμψης μπορεί να φοβίζει αρκετούς μαθητές ή τουλάχιστον να τους φέρνει σε δύσκολη θέση. Σε αυτήν την περίπτωση, ένα βοήθημα μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση, στην ανακούφιση αλλά και στην εξάλειψη του φόβου ή της ανησυχίας.

Κάτι ακόμα: Με την βοήθεια των props μπορούμε να μείνουμε ενεργοί στην άσανα για περισσότερη ώρα. Η αυξημένη διάρκεια παραμονής στην άσανα αναπτύσσει σωματική και διανοητική σταθερότητα, ηρεμία και συγκέντρωση. Καθώς μένουμε στη θέση ο νους στρέφεται προς τα μέσα, μειώνονται οι σκέψεις και βιώνουμε περισσότερη αντικειμενικότητα και ταπεινότητα. Ο Patanjali το ονομάζει citta prasadanam ή αλλιώς «ίση κατανομή της συνείδησης». Αυτό είναι που μας οδηγεί στο ταξίδι προς τον Εαυτό.
***

Μαρία Χρυσοχεράκη

(Για κάθε πληροφορία, ερώτηση ή διευκρίνιση μπορείτε να επικοινωνείτε με τη Μαρία Χρυσοχεράκη fb: Maria Hrisoheraki, insta: pureyoga_mariahrisoheraki ή στο goldy.yogaonline@yahoo.gr)