Γουρούνια κατεγράφησαν για πρώτη φορά να χρησιμοποιούν εργαλεία, σε μια εξέλιξη που αναμένεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις όσον αφορά στην επιστημονική κατανόηση της νοημοσύνης των χοίρων.
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του National Geographic, τον Οκτώβριο του 2015 η οικολόγος Μέρεντιθ Ρουτ Μπέρνσταϊν (Musée de l’Homme, Παρίσι) παρατήρησε σε έναν ζωολογικό κήπο στο Παρίσι ένα γουρούνι Visayan warty (ένα είδος υπό εξαφάνιση από τις Φιλιππίνες) να σκάβει με ένα κομμάτι φλοιού δέντρου. «Όταν έψαξα για χρήση εργαλείων από τα γουρούνια, δεν υπήρχε κάτι».
Η ερευνήτρια επέστρεψε επανειλημμένα για να παρατηρήσει ξανά τη συμπεριφορά αυτή, αλλά μάταια- και υπέθεσε ότι αυτό που είχε δει είχε να κάνει με την κατασκευή φωλιάς, που γίνεται κάθε έξι μήνες, εν όψει γεννήσεων. Την επόμενη άνοιξη ένας συνάδελφος κατέγραψε τρία από τα τέσσερα ζώα να χρησιμοποιούν εργαλεία για να ολοκληρώσουν τη φωλιά τους- έναν λάκκο με φύλλα.
Αν και υπάρχουν αρκετά είδη που χρησιμοποιούν εργαλεία, ουδέποτε είχε αναφερθεί κάτι τέτοιο σε χοίρους (οικόσιτους και άγριους). Παρόλα αυτά, πρόκειται για ιδιαίτερα νοήμονα ζώα, και η Ρουτ Μπέρνσταϊν, η έρευνα της οποίας εμφανίστηκε τον Σεπτέμβριο στο Mammalian Biology, τονίζει πως, επειδή οι αγριόχοιροι δεν έχουν μελετηθεί πολύ και, σε πολλές περιπτώσεις, κινδυνεύουν με εξαφάνιση, δεν αποτελεί και τόσο έκπληξη το ότι δεν έχει παρατηρηθεί τέτοιου είδους συμπεριφορά. Όπως υπογραμμίζει, η χρήση εργαλείων είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον αντικείμενο μελέτης, επειδή είναι ένα χαρακτηριστικό που είναι κοινό με τους ανθρώπους: «Μας φέρνει πιο κοντά στα ζώα και μας βοηθά να κατανοήσουμε ότι όλα συνδέονται».
Για τους σκοπούς της έρευνάς τους η επιστήμονας και συνάδελφοί της κατέγραψαν τη συμπεριφορά ενός ζευγαριού γουρουνιών και των παιδιών τους, που εμφανίστηκαν να χρησιμοποιούν εργαλεία τέσσερις φορές το 2016 και άλλες επτά το 2017. Επίσης, τοποθέτησαν στον χώρο τους και τεχνητά εργαλεία (σπάτουλες), εκ των οποίων μόνο ένα χρησιμοποιήθηκε δύο φορές. Όπως διαπιστώθηκε, τα γουρούνια- ειδικά η μητέρα, Πρισίλα- χρησιμοποιούσαν πάντα εργαλεία στη μέση της διαδικασίας κατασκευής φωλιάς. Σύμφωνα με τη Ρουτ Μπέρνσταϊν, αυτή η συνέπεια στη χρήση τους, μαζί με το γεγονός πως τα εργαλεία αυτά χρησιμοποιούνταν για τη μετακίνηση χώματος, πληρούν τις προϋποθέσεις για τη χρήση εργαλείων. Επίσης, αξίζει να σημειωθεί πως η Πρισίλα ίσως να έμαθε η ίδια πώς να χρησιμοποιεί το εργαλείο και να μετέδωσε αυτή τη γνώση στον σύντροφο και τα παιδιά της.
Η ερευνήτρια παραδέχεται πως τα δεδομένα που έχει στη διάθεσή της είναι λίγα και ότι η συμπεριφορά αυτή παρατηρήθηκε σε ζώα που ζουν σε αιχμαλωσία- ωστόσο σημειώνει πως, ενώ οι περισσότερες συμπεριφορές ζώων σε αιχμαλωσία είναι συχνά επαναλαμβανόμενες, επί της προκειμένης η χρήση αυτών των εργαλείων ήταν σπάνια και λάμβανε χώρα μόνο στο πλαίσιο της κατασκευής φωλιάς.