Δυο λόγια για την ανεξήγητη ελληνική γραφειοκρατία. Ίσως και τέσσερα. Από καιρό θέλω να μιλήσω γι’ αυτήν αλλά τώρα θα το κάνω γιατί την υπέστη προσφάτως ο καλός μου φίλος Αλτερέγος, ο σκηνοθέτης. Θέμα οι τιμητικές συντάξεις. Ακούστε την περιπέτειά του:
Προ Δικτατορίας εμείς οι σκηνοθέτες ήμασταν οι μόνοι εργαζόμενοι που δεν είχαν ούτε ΙΚΑ, ούτε Ένσημα γι’ αυτήν την έξαλλη δεσποινίδα που ονομάζεται, στα αρχαία, σύνταξις και που στα νεοελληνικά αυτό που είδαμε –εμείς οι σκηνοθέτες- ήταν να της φεύγει το σίγμα από τα οπίσθια, μαζί με την αξιοπρέπειά της. Και δεν είχαμε καμιά προστασία γιατί οι παραγωγοί μάς έδιναν ποσοστά. (Όταν τα έδιναν!). Δεν ήμασταν λοιπόν ούτε εργαζόμενοι ούτε καν συμπαραγωγοί!
Μετά την εξυγίανση της χώρας από την επάρατο νόσο που ακούει στο ελληνικότατο όνομα Χούντα, η Εταιρεία μας, των Σκηνοθετών, με τον τότε Πρόεδρο Νίκο Κούνδουρο κατάφερε να ψηφιστεί ένας νόμος που επέτρεπε στους Σκηνοθέτες να… αγοράσουν όσα ένσημα σύνταξης ήθελαν. Ο φίλος μου πήρε λοιπόν ένα σοβαρό δάνειο και αγόρασε τα λιγότερα δυνατόν. Με 3.000.000 Δραχμές! Αυτές που δίνουν την χαμηλότερη σύνταξη. Δεν σας λέω βέβαια ότι στα 65 του, ο φίλος μου ζήτησε ευγενικά από το ΙΚΑ την συνταξούλα του. Αυτήν που αγόρασε. Την πήρε στα 75 του! Πάλι καλά, άλλοι την έπαιρναν στα 80. Και άλλοι δεν περίμεναν δυστυχώς αρκετά για να την χαρούν…
Ο φίλος μου είναι μόνο 90 ετών, άλλα έχει δώσει 72 χρόνια ακριβώς στις Τέχνες και άλλα τόσο στα Γράμματα. Χάρη στην επιμονή του Χάρη τίμησαν και τον φίλο μου με μια τιμητική σύνταξη. (ο Χάρης είναι ο νυν Πρόεδρος της Εταιρείας Σκηνοθετών). Ίσως το Υπουργείο σκέφτηκε πως επιβραβεύοντας τον γηραιότερο θα επιβαρύνει… με λιγότερα έτη τον κρατικό Προϋπολογισμό!.
Η υπουργική απόφαση ξεκουράστηκε λίγο σε κάποιο αναπαυτικό γραφείο και σε συνέχεια ξαφνικά εμφανίστηκε ύστερα από δύο σχεδόν χρόνια σε έναν φάκελο του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Το οποίο αναγκάζεται τώρα, από τον Νόμο, να ζητήσει ένα εργασιακό τεκμήριο. Παρόλο που θα’ πρεπε να το χρειάζεται μόνο για τις εργασιακές συντάξεις φαίνεται πως το χρειάζεται και για τις τιμητικές! Από πότε; Δεν μπορούσες να πεις, Δεσποινίς Κυβέρνηση, στους Ευρωπαίους λεγεωνάριους να μην ζητάνε τεκμήρια εργασίας για τις τιμητικές; Διότι οι τιμητικές, ως μη εργασιακές, δεν φορολογούνται. Σε καμιά χώρα!
Για να ικανοποιήσω την περιέργειά σας, την οποία οσφραίνομαι, προσθέτω πως ο φίλος μου ο Αλτερέγος θα μπορούσε να πάρει το καταραμένο τεκμήριο από την ΕΡΤ1 ή την ΕΡΤ2, των οποίων υπήρξε Γενικός Διευθυντής Προγράμματος, αν η Μαντάμ Γραφειοκρατία δεν είχε χώσει και εκεί την νεοελληνική ουρά της. Διότι, περιέργως, η σημερινή «μετασαμαρική» ΕΡΤ, όπως του δηλώθηκε, δεν έχει κανένα αρχείο για την ύπαρξη του φίλου μου στην Καραμανλική! (Τα ίδια και στην Παπανδρεϊκή ΕΡΤ!).
Μόνο παρακαλώ τον Νομοθέτη των συντάξεων να μου εξηγήσει πώς είναι δυνατόν να εκπονήσει ένα από τα πιο βάρβαρα γραφειοκρατικά κατορθώματα. Οι φίλοι του από τις Βρυξέλλες του ζήτησαν να ενώσει τις δύο εργασιακές συντάξεις σε μία. Κόβοντας αυτήν που περίσσευε! Τις εργασιακές! Όχι τις τιμητικές βρε! Το να αναγκαστεί να συμπιέσει δυο εργασιακές συντάξεις σε μία, υπακούοντας στους φετφάδες του Ευρωγκρούπ να το καταλάβω. Αλλά όχι να συμπιέσει μια σύνταξη εργασιακή με μια τιμητική! Το «Ευρωγκρούπ», παρ′ όλη την αδηφαγία του, δεν ζήτησε να συμπιέζονται και οι τιμητικές συντάξεις! Αν ο Νομοθέτης τούς ρωτούσε «ισχύει και για τις 5-6 τιμητικές;» θα του έλεγαν Όχι! Γιατί έχουν κι’ αυτοί τιμητικά βραβεία στις χώρες τους. Τα οποία δεν αποτελούν εισόδημα!. Στις χώρες τους.
Ο δικός μας Νομοθέτης, κλασικό τέκνο της κλασικής ελληνικής γραφειοκρατίας έσπευσε να αστυνομεύσει τον νόμου. Η Τιμητική Σύνταξη, Mister Γραφειοκράτη, είναι… τιμητική! Δεν πρέπει να μπαίνει σε καμία φορολογική δήλωση. Σκεφτείτε μόνο τι θα γινόταν αν από σύμπηξη μιας εργασιακής και μιας τιμητικής σύνταξης να περιοριστεί η τιμητική σε 3 Ευρώ τον μήνα!. Δεν θα γίνουμε όλοι μαζί γελοίοι; Να λέει δηλαδή ο φίλος μου ο Αλτερέγος με πολύ συγκίνηση και περηφάνεια «ξέρετε, έχω μα σύνταξη τιμητική. Των 3 Ευρώ το μήνα!».
Αλλά αγαπητοί φίλοι διαβάστε επιτέλους την Αμερικανική και την (μέχρι πρότινος) Ελληνική Νομοθεσία, που αναγνωρίζουν χρηματικά βραβεία ως αφορολόγητα και χωρίς την υποχρέωση καν να εμφανίζονται στην φορολογική δήλωση! Όλες οι συντηρητικές κυβερνήσεις, ελληνικές ή μη, διατήρησαν αυτές τις ουμανιστικές διατάξεις. Θα ήταν αδιανόητο και αδιάντροπο μια κυβέρνηση με προτάσεις προοδευτικές να τις καταργήσει! Ιδού π.χ. η αμερικανική νομοθεσία:
Για τα Λογοτεχνικά Βραβεία Pulitzer, Nobel και τις παρόμοιες βραβεύσεις:
Αν σας έχει απονεμηθεί μια τιμητική βράβευση σε αναγνώριση της επίδοσής σε τομείς θρησκευτικούς, αγαθοεργούς, επιστημονικούς, καλλιτεχνικούς, εκπαιδευτικούς, λογοτεχνικούς ή κοινωνικούς δεν συμπεριλαμβάνεται το χρηματικό αυτό βραβείο στην φορολογική σας δήλωση, εφόσον βέβαια ισχύουν τα ακόλουθα. 1. Δεν έχετε ζητήσει ο ίδιος την βράβευσή σας και 2. Η βράβευσή σας δεν αποτελεί προϋπόθεση για να προσφέρετε στο μέλλον εργασία σχετική με την απονομή του βραβείου σας.
(Ιδού και το πρωτότυπο: For Pulitzer, Nobel, and similar prizes - If you were awarded a prize in recognition of accomplishment in religious, charitable, scientific, artistic, educational, literary, or civic field you do not include this prize in your income if you meet the following requirements: 1.You were selected without any action on your part to enter the contest or proceeding. 2. You are not required to perform substantial future services as a condition for receiving the prize or award).
Και ιδού η μέχρι πρότινος ανάλογη ελληνική νομοθεσία. (Αν άλλαξε στο μεταξύ παρακαλούμε να μας πείτε το γιατί):
Ποσά τα οποία δεν αποτελούν εισόδημα, δεν αναγράφονται στη φορολογική δήλωση και δεν δικαιολογούν τεκμήρια. Χρηματικά βραβεία που δεν εμπίπτουν στο εννοιολογικό πεδίο καμίας κατηγορίας εισοδήματος νοούνται τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται σε φυσικά πρόσωπα ως χρηματικοί έπαινοι ή χρηματικά έπαθλα, από το δημόσιο ή άλλους φορείς…… Τα χρηματικά βραβεία για να εξαιρεθούν από τον φόρο εισοδήματος δεν πρέπει να αποτελούν κέρδος ή ωφέλεια για τους δικαιούχους από προσφερόμενη εργασία, αλλά απλώς να συμβολίζουν την αναγνώριση της προσπάθειας των βραβευόμενων προσώπων και να συμπληρώνουν την τιμητική διάκριση που τους απονέμεται. Τα χρηματικά βραβεία που καταβάλλονται στους υπαλλήλους οποιουδήποτε ιδιωτικού ή δημόσιου φορέα, για επιβράβευση των επιστημονικών ή καλλιτεχνικών επιδόσεών τους καθώς και στα τέκνα τους για τις επιδόσεις τους στις γυμνασιακές ή ακαδημαϊκές τους σπουδές, αποτελούν τιμητική διάκριση και δεν συγκεντρώνουν τα εννοιολογικά στοιχεία του εισοδήματος από μισθωτή εργασία.
Ελπίζω να σας έπεισα. Θα αντιληφθήκατε πάντως ότι δικηγορώ και για όλους τους εν τιμή συναδέλφους.