Ο πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια, που κατασκευάστηκε μεταξύ 1984 και 1995, είναι ο μεγαλύτερος πυρηνικός σταθμός στην Ευρώπη και ο ένατος μεγαλύτερος στον κόσμο. Διαθέτει έξι αντιδραστήρες, ο καθένας από τους οποίους παράγει 950 MW και συνολική ισχύ 5.700 MW, αρκετή ενέργεια για περίπου τέσσερα εκατομμύρια σπίτια.
Υπό κανονικές συνθήκες παράγει το ένα πέμπτο της ηλεκτρικής ενέργειας της Ουκρανίας και σχεδόν τη μισή ενέργεια των εγκαταστάσεων πυρηνικής ενέργειας της χώρας.
Το εργοστάσιο βρίσκεται στη νοτιοανατολική Ουκρανία στις όχθες του ποταμού Δνείπερου. Απέχει περίπου 200 χιλιόμετρα από την περιοχή του Ντονμπάς και 550 χιλιόμετρα από το Κίεβο.
Τι έγινε το πρωί της Παρασκευής;
Φωτιά ξέσπασε σε κτήριο εκπαίδευσης έξω από το εργοστάσιο τα ξημερώματα της Παρασκευής, μετά από βομβαρδισμό από ρωσικές δυνάμεις, δήλωσαν οι ουκρανικές αρχές.
Η πρώτη αναφορά προήλθε από έναν υπάλληλο στο εργοστάσιο, ο οποίος ανήρτησε στο Telegram ότι οι ρωσικές δυνάμεις είχαν επιτεθεί στις εγκαταστάσεις και ότι υπήρχε «πραγματική απειλή πυρηνικού κινδύνου στο μεγαλύτερο πυρηνικό εργοστάσιο στην Ευρώπη».
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας επιβεβαίωσε τις αναφορές στις 2.30 π.μ., γράφοντας στο Twitter ότι ο ρωσικός στρατός «έκανε επίθεση από όλες τις πλευρές κατά του πυρηνικού εργοστασίου. Η φωτιά έχει ήδη ξεσπάσει». Έκανε έκκληση για άμεση κατάπαυση του πυρός για να μπορέσουν οι πυροσβέστες να περιορίσουν τη φωτιά.
Λίγο αργότερα, η Ουκρανική Κρατική Υπηρεσία Έκτακτης Ανάγκης ανέφερε ότι η ραδιενέργεια στο εργοστάσιο ήταν «μέσα στα κανονικά όρια» και η έκταση της πυρκαγιάς στο εργοστάσιο είχε περιοριστεί. Ανέφερε, επίσης, ότι η φωτιά εκδηλώθηκε σε κτίριο έξω από το εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Αργότερα, ανέφεραν ότι η τρίτη μονάδα ισχύος στο εργοστάσιο τέθηκε εκτός λειτουργίας στις 2.26 π.μ., αφήνοντας μόνο μία από τις έξι μονάδες του εργοστασίου, την τέταρτη μονάδα σε λειτουργία.
Οι πρώτες αναφορές για το περιστατικό στο εργοστάσιο προκάλεσαν χάος στις χρηματοπιστωτικές αγορές στην Ασία, με τις μετοχές να πέφτουν και τις τιμές του πετρελαίου να αυξάνονται.
Υπάρχει απειλή ραδιενέργειας;
Οι ουκρανικές αρχές το πρωί της Παρασκευής δήλωσαν ότι η εγκατάσταση ήταν ασφαλής και «η πυρηνική ασφάλεια είναι πλέον εγγυημένη».
Νωρίτερα, ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας δήλωσε ότι η ρυθμιστική αρχή της Ουκρανίας είπε στον οργανισμό ότι «δεν αναφέρθηκε καμία αλλαγή στα επίπεδα ραδιενέργειας στο εργοστάσιο πυρηνικής ενέργειας της Ζαπορίζια».
Οι ΗΠΑ δήλωσαν επίσης ότι οι τελευταίες πληροφορίες δεν έδειξαν καμία ένδειξη για αυξημένα επίπεδα ραδιενέργειας στο εργοστάσιο. Η υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ, Τζένιφερ Γκράνχολμ, δήλωσε ότι οι αντιδραστήρες «προστατεύονται από ισχυρές δομές ασφάλειας».
Η Ρωσία έχει ήδη καταλάβει το εργοστάσιο στο Τσερνόμπιλ που δεν λειτουργεί, 100 χιλιόμετρα βόρεια του Κιέβου. Ορισμένοι αναλυτές έκαναν γνωστό ότι το εργοστάσιο της Ζαπορίζια έχει διαφορετική ασφάλεια από το Τσερνομπίλ, στο οποίο έλαβε χώρα η χειρότερη πυρηνική καταστροφή στον κόσμο, το 1986.
Οι πιθανότητες έκρηξης, πυρηνικής κατάρρευσης ή απελευθέρωσης ραδιενέργειας είναι μικρές, δήλωσε ο Τόνι Ίργουιν, επίτιμος αναπληρωτής καθηγητής στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας.
Είπε ότι οι αντιδραστήρες PWR είναι «πολύ πιο ασφαλείς» από τους αντιδραστήρες στο Τσερνόμπιλ και δεν φαίνεται να έχουν υποστεί ακόμη ζημιές.
«Προφανώς, δεν είναι καλή ιδέα να αρχίσουμε να εκτοξεύουμε τεράστιους πυραύλους σε αντιδραστήρες», λέει. «Ο τύπος PWR (αντιδραστήρας νερού πίεσης) είναι ένας πολύ πιο ασφαλής αντιδραστήρας, επειδή είναι ένας αντιδραστήρας δύο κυκλωμάτων. Το νερό που διατηρεί τον αντιδραστήρα δροσερό βρίσκεται σε ξεχωριστό κύκλωμα με το δεύτερο, το οποίο στην πραγματικότητα τροφοδοτεί την τουρμπίνα και το εξωτερικό.
«Αυτοί οι αντιδραστήρες διαθέτουν εφεδρικά συστήματα ψύξης έκτακτης ανάγκης. Εκτός από την κανονική ψύξη του αντιδραστήρα, έχουν ένα παθητικό σύστημα, έχουν συστήματα έγχυσης υψηλής πίεσης, όπως και συστήματα έγχυσης χαμηλής πίεσης».
Πηγή: Guardian