Πριν από λίγες ημέρες ολοκληρώνοντας μία ακόμα κουραστική μέρα στο γραφείο, διάβασα ένα πρωινό email απ' τον πατέρα μου στο οποίο με προέτρεπε να συγκρίνω μεταξύ τους δύο άρθρα που πραγματεύονται το προσφυγικό. Χωρίς να χρειάζεται να μπω σε αναλυτικές λεπτομέρειες σχετικά με το περιεχόμενο τους, παρουσίαζαν δύο διαφορετικές αντιλήψεις αναφορικά με την αντιμετώπιση του ζητήματος και μάλιστα στο ένα ο συγγραφέας με το γνωστό απόλυτο τρόπο περιγράφει τους λόγους για τους οποίους «ο λαός» δεν πρέπει να μείνει με «σταυρωμένα χέρια». Ήταν εκείνη η στιγμή που ήρθα και πάλι αντιμέτωπος με την ελληνική πραγματικότητα και συνειδητοποίησα το πόσο μακριά πλέον βρίσκομαι απ' τα προβλήματα της ίδιας μου της χώρας.
Διαβάζοντας όμως το επίκαιρο άρθρο του Γιώργου Αγγελόπουλου στην «Παράλλαξη» που εξηγεί με κατανοητό και αληθινά συγκινητικό τρόπο την νέα πρόκληση που συναντά η Θεσσαλονίκη, ένιωσα τη λογική να επανέρχεται. Αποφάσισα την ίδια ημέρα να επικοινωνήσω με τον 86χρονο πλέον παππού μου, του οποίου οι μικρασιατικές ρίζες όρισαν τη πορεία της μισής μου οικογένειας. Ήθελα να ακούσω ξανά και ξανά πράγματα που ήδη γνώριζα για αυτόν και να συζητήσουμε για τα hotspots. Πόσο έτοιμοι είμαστε ως έθνος να κατανοήσουμε όσα μας συμβαίνουν σήμερα; Ένιωσα πράγματα που δεν είχα διανοηθεί ή αναλύσει μέχρι σήμερα: η προσφυγική κρίση τελικά αποτελεί μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος των προβλημάτων που μας περιβάλλουν. Αισθάνομαι ότι έχει γεννηθεί μέσα μας η ανάγκη να δουλέψουμε ενωμένοι με ανθρώπους που έζησαν τις φρικαλεότητες του πολέμου, έχασαν αγαπημένους τους και εν τέλει βρέθηκαν αντιμέτωποι με μία λογική που η δική μου η γενιά δε μπορεί εύκολα να αναλογιστεί. Βασικά μας εφόδια, η παιδεία και εκείνες οι αναμνήσεις από τους παππούδες και τις γιαγιάδες μας που μπορούν να περιγράψουν όσα έζησαν κατά τη διάρκεια έντονων αναταραχών.
Οι άνθρωποι που θα βρεθούν το επόμενο διάστημα στις πόλεις μας, αποτελούν κομμάτι της κοινωνίας μας και θα πρέπει να αντιμετωπιστούν ως μία ανάμνηση του ίδιου μας του εαυτού.
Η ιστορία της Θεσσαλονίκης και πολλών άλλων ελληνικών πόλεων μας διδάσκει να κοιτάξουμε κατάματα όλους αυτούς τους λαούς και τις αδικίες που αντιμετωπίζουν, έχοντας αφήσει πίσω το τόπο, την οικογένεια και το σπίτι τους. Η χώρα διανύει μία μαύρη σελίδα και οι συγκυρίες δυστυχώς είναι πολλές: από οικονομικές και πολιτικές μέχρι θεσμικές και γεωγραφικές. Όμως έχω τη πεποίθηση ότι θα αποκομίσουμε πολλά θετικά ως πολιτισμός μέσα από αυτό τον κοινό αγώνα.
Το 2014 μετακόμισα στο Λονδίνο και μέσα στον τελευταίο ενάμιση χρόνο έχουν λάβει χώρα ιστορικές αλλαγές που θα ορίσουν-επαναπροσδιορίσουν τη πορεία μας ως έθνος. Δεν τα έχω βιώσει όλα αυτά από κοντά, μου λείπει ο τόπος μου, θέλω στο μέλλον να επιστρέψω και η χώρα είμαι σίγουρος ότι θα σταθεί στα πόδια της. Έχουμε κάνει λάθη, άλλοι φύγαμε, άλλοι μείνανε - το παρελθόν, οι επιλογές, οι ανάγκες μας οδήγησαν σε βιαστικές και χωρίς ουσία επιλογές, απ' την είσοδο ακραίων πολιτικών μορφωμάτων στη βουλή μέχρι κακούς χειρισμούς σε εθνικά ζητήματα για τα οποία δυστυχώς φέρουμε ευθύνη ως σύνολο.
Είμαστε όλοι πρόσφυγες και αυτό μας ορίζει ως χώρα, ιστορικά και πνευματικά. Ας αποτελέσει αυτή η περίοδος μία νέα αρχή για όλα όσα συμβαίνουν και ας αγκαλιάσουμε τους ανθρώπους με τους οποίους μοιραζόμαστε κοινές ρίζες και παρελθόν - μακριά από οποιαδήποτε πόλωση και ακραίες αντιλήψεις που δεν έχουν καμία θέση ανάμεσα μας. Και ναι, νιώθω ότι είμαστε έτοιμοι για αυτό. Είμαστε όλοι πρόσφυγες.