Ο εμφύλιος της Συρίας, είναι το γεγονός που μονοπωλεί τα εγχώρια Μ.Μ.Ε και έχει καταστεί συνώνυμο της αναταραχής που προκάλεσε η Αραβική Άνοιξη και του προσφυγικού ζητήματος. Ως ένα βαθμό η επιμονή στο συγκεκριμένο ζήτημα είναι δικαιολογημένη, καθώς επηρεάζει άμεσα τη χώρα μας. Ωστόσο λίγο πιο μακριά συντελείται ένα ακόμα χειρότερο δράμα: αυτό της Λιβύης.
Το 2011 ήταν η χρονιά των μεγάλων λαϊκών εξεγέρσεων των αραβικών λαών ενάντια στα απολυταρχικά καθεστώτα που τους καταδυνάστευαν. Σε άλλες χώρες οι δυνάστες ανατράπηκαν με γενικευμένες και αρκετά βίαιες κινητοποιήσεις (βλέπε Αίγυπτο), ενώ σε άλλες χρειάστηκε η διεξαγωγή ενός ανοικτού εμφυλίου πολέμου. Μία τέτοια περίπτωση αποτελεί η Λιβύη. Η χώρα αυτή της Βόρειας Αφρικής κυβερνιόνταν επί 4 δεκαετίες από τον συνταγματάρχη Μουαμάρ Καντάφι. Παρά τη φαινομενική ευημερία της χώρας, λόγω των κοιτασμάτων πετρελαίου που διαθέτει, κοινωνικά, οι πολίτες έβραζαν. Παραδοσιακά η κοινωνία της Λιβύης διαχωριζόταν με το φυλετικό σύστημα. Στη χώρα βρίσκονται αυτή τη στιγμή πάνω από 60 φυλές. Το καθεστώς Καντάφι με τον σκληρό και απολυταρχικό του χαρακτήρα κατέπνιγε τις ατομικές ελευθερίες και δεν άφηνε χώρο σε διεκδικήσεις με στόχο τη βελτίωση των συνθηκών της ζωής. Μάλιστα δεν ήταν λίγες οι φορές που ο ισχυρός άνδρας της χώρας προωθούσε και προστάτευε τα συμφέροντα ορισμένων μόνο φυλών εναντίον των υπολοίπων.
Αυτή η περίπλοκη κατάσταση σπάνια προβάλλονταν προς τον έξω κόσμο. Το αφήγημα της οικονομικής ανάπτυξης, μέσω του πετρελαίου είχε δημιουργήσει ένα σύννεφο σκόνης πάνω από το τι πραγματικά συνέβαινε στη χώρα. Στο απόγειο δε της ισχύος του ο Μουαμάρ Καντάφι προβάλλονταν ως ηγέτης-πρότυπο, ο οποίος ήταν ικανός να ενώσει την αφρικανική ήπειρο κάτω από τη σκέπη του. Η ειρωνεία (βλέποντάς το από μία εύλογη χρονική απόσταση), ήταν πως σύσσωμος ο δυτικός κόσμος τον χαρακτήριζε ως αξιόπιστο εταίρο. Με τον τρόπο αυτό γινόταν ακόμα ισχυρότερος και απομακρυνόταν από την πραγματικότητα που ο ίδιος είχε δημιουργήσει. Πλάι στην αντίληψη του άτρωτου που είχε πλάσει για τον εαυτό, ο υπερβολικά πολυτελής βίος που διήγαγε προκαλούσε ακόμα μεγαλύτερη οργή στους πολίτες του. Αξίζει να σημειωθεί πως είχε επιτυχώς (για τον ίδιο) καταστείλει διάφορα κινήματα που αποσκοπούσαν στην ανατροπή του, όπως συνέβη το 1976.
Παρόλα αυτά η εξέγερση του 2011 θα αποτελούσε το κύκνειο άσμα του. Αν και ξεκίνησε με τη μορφή ειρηνικών διαδηλώσεων που στόχευαν στην παραχώρηση ατομικών και πολιτικών ελευθεριών, η βίαιη αντιμετώπισή τους από το καθεστώς οδήγησε τη λαϊκή αυτή κινητοποίηση να εξελιχθεί σε έναν ανοιχτό και ανηλεή εμφύλιο πόλεμο. Πλέον ο λιβυκός λαός δεν ζητούσε απλώς την απόκτηση δικαιωμάτων, αλλά απαιτούσε την αποτίναξη ενός ζυγού που τον οδηγούσε συστηματικά στην εξαθλίωση. Φυσικά για τον Καντάφι το κίνημα αυτό δεν διέφερε από όλα τα προηγούμενα. Πίστεψε ότι με την υπεροπλία που διέθετε και με την κάλυψη από τους ισχυρούς εξωτερικούς του συμμάχους θα επιβίωνε. Κάτι τέτοιο δε συνέβη. Οι μέχρι πρότινος σύμμαχοί του στράφηκαν εναντίον του και η αυλαία έπεσε με τη θανάτωσή του από το οργισμένο πλήθος. Στο σημείο αυτό ξεκινά το κατοπινό δράμα της Λιβύης.
Ρίχνοντας μια ματιά στη μετά-Καντάφι Λιβύη, μπορεί εύκολα να παρατηρηθεί η κατάσταση χάους που επικρατεί σε ολόκληρη την επικράτεια. Σχηματικά αυτό θα μπορούσε να αποδοθεί με ένα τρίγωνο. Στην πρωτεύουσα Τρίπολη έχει σχηματιστεί με τη στήριξη των Η.Π.Α, της Ε.Ε και του Ο.Η.Ε, η Κυβέρνηση Εθνικής Συνεργασίας (GNA). Στα ανατολικά και συγκεκριμένα στη Βεγγάζη, έχει εδραιωθεί ο Λιβυκός Εθνικός Στρατός(LNA),με επικεφαλής τον στρατηγό Khalifa Hifter, ο οποίος υποστηρίζεται από την Αίγυπτο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Ρωσία. Μεταξύ των δύο αυτών αντιμαχόμενων παρατάξεων βρίσκεται και το παρακλάδι του Isis στη Λιβύη.
Ακόμα και αν δεχτούμε ότι οι θύλακες του Isis στη χώρα έχουν εξοντωθεί, η κατάσταση για τους δύο εναπομείναντες μνηστήρες της εξουσίας παραμένει ρευστή. To GNA δεν έχει καταφέρει να φανεί αξιόπιστο, ούτε στην επίλυση των άμεσων προβλημάτων των Λίβυων, ούτε στην καταπολέμηση των άλλων δύο αντιπάλων του. Εδραιώνεται κυρίως στα δυτικά και νότια τμήματα, αλλά η ισχύς του φθίνει όσο ο χρόνος περνά. Ο LNA σε μεγάλο βαθμό κατανίκησε τον Isis στα ανατολικά και συσπείρωσε τους εκεί πληθυσμούς γύρω του. Ωστόσο υποφέρει από ζητήματα οργάνωσης, καθώς δεν αποτελεί τακτικό στρατό και τα ερείσματά του στη δυτική και νότια Λιβύη είναι αναιμικά. Κοντά σε αυτά έρχεται να προστεθεί και η έλλειψη οράματος για την ένωση της χώρας.
Όσο οι μάχες μεταξύ τους μαίνονται με αμείωτο ρυθμό, τόσο αναζητούν διευρυμένη εξωτερική στήριξη. Ωστόσο μέσα σε αυτή την κατάσταση του χάους και της αποσύνθεσης καμία μεγάλη δύναμη δεν ξεκαθαρίζει τη θέση της απέναντι στις αντιμαχόμενες παρατάξεις. Με την αβεβαιότητα να κυριαρχεί και το δυτικό κόσμο να παρακολουθεί αδιάφορος, ο λιβυκός λαός συνεχίζει να υποφέρει. Ο αριθμός των νεκρών αυξάνεται, η πείνα και η εξαθλίωση μαστίζουν τον πληθυσμό, προσφυγικές ροές κατευθύνονται προς την Ιταλία. Το όνειρο της δημοκρατίας και της ελευθερίας αργεί να γίνει πράξη για τη Λιβύη, η οποία μετά τον Καντάφι πρέπει να αντιμετωπίσει νέους εγχώριους και εξωτερικούς δυνάστες.