Στον πόλεμο το πρώτο θύμα είναι η αλήθεια, είχε πει ο τραγικός ποιητής Αισχύλος. Τεράστιο κλισέ όσο και εξακριβωμένη αλήθεια για περίπου 2.400 χρόνια αφού τίποτε δεν άλλαξε από όταν ακούστηκε για πρώτη αφορά αυτή τη φράση. Εκτός ίσως μόνο από τα διαθέσιμα μέσα στα χέρια των δημαγωγών για να προωθήσουν την προπαγάνδα τους. Tον 21ο αιώνα το πιο ισχυρό «όπλο» για να δολοφονήσει κανείς την αλήθεια είναι τα social media, όπως στον 20ό ήταν η τηλεόραση και πιο πριν το ραδιόφωνο και οι εφημερίδες.
Η περίπτωση του πολέμου στη Συρία σίγουρα κάποια στιγμή θα αποτελέσει ένα εξαιρετικό case study περί αλήθειας, προπαγάνδας και επηρεασμού- παραπλάνησης/χειραγώγησης της κοινής γνώμης, για να πειστεί να διαλέξει πλευρά και να ταχθεί κατά των «κακών» (περισσότερο από το να στηρίξει τους «αθώους»). Πράγμα δύσκολο μάλιστα στη συγκεκριμένη περίπτωση γιατί εκτός από τους ξεκάθαρα «κακούς» του Ισλαμικού Κράτους και της Αλ Νούσρα υπήρχαν πολλοί ακόμη παίχτες σε αυτό το πεδίο μάχης διεθνών δυνάμεων. Έχουμε τους Ρώσους και τους Ιρανούς, αλλά και τη δυτική συμμαχία, τον Μπασάρ αλ Άσαντ και τους αντικαθεστωτικούς αντάρτες, τους Τούρκους και το μέτωπο των Κούρδων της Συρίας, της Τουρκίας και του Ιράκ. Φυσικά όλοι αυτοί- και εμείς μαζί ασχέτως για το ποια μαχόμενη πλευρά στηρίζουμε- νοιαζόμαστε πρωτίστως για τους αμάχους, δηλαδή τους αθώους... Σωστά;
Μάλλον όχι.
Οι αθώοι, οι άμαχοι, οι πολιορκημένοι, οι ασθενείς στα νοσοκομεία και τα παιδιά στο σχολεία έπεσαν δύο φορές θύματα. Μια των πολεμικών επιχειρήσεων και μια της προπαγάνδας.
Γιατί οι ανθρώπινες τραγωδίες, οι ιστορίες τους, οι φωτογραφίες των αιματοβαμμένων κορμιών τους, τα κατεστραμμένα σπίτια τους, τα βίντεο από τους βομβαρδισμούς και οι κραυγές τους έγιναν υλικό προπαγάνδας.
Ένα τέτοιο εξαιρετικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση της μικρής Μπάνα Αλάμπντ και του προέδρου της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η 7χρονη από το Χαλέπι της Συρίας, με τους 354.000 ακολούθους στο Twitter η οποία έγινε σύμβολο των αμάχων της πολιορκημένης πόλης «τιτιβίζοντας» μαζί με τη μητέρα της από τον Σεπτέμβριο για όσα συνέβαιναν στην καθημερινότητα τους, κατάφερε τα τελευταία 24ωρα να βρεθεί από τα ερείπια της ιδιαίτερης πατρίδας της στην Άγκυρα της Τουρκίας.
Στις 19 Δεκεμβρίου twittαρε πως κατάφερε να βγει από το Χαλέπι και σήμερα, 21 Δεκεμβρίου την είδαμε, μαζί με τον αδελφό της, στην αγκαλιά του Ερντογάν.
Σύμφωνα με πληροφορίες του BBC ο Τούρκος πρόεδρος φρόντισε να εντοπιστεί η 7χρονη, ο αδελφός, η μητέρας και ο πατέρας της, από ειδικό απεσταλμένο στη Συρία και μεταφέρθηκαν με ελικόπτερο στην Άγκυρα και από εκεί στο Ακ Σαράι του Ερντογάν.
Οι φωτογραφίες από τη συνάντηση ανέβηκαν αμέσως στον λογαριασμό που διατηρεί στο Twitter o Ερντογάν με σχόλιο: «Είχα τη χαρά να φιλοξενήσω σήμερα την Μπάνα και την οικογένειά της στο Προεδρικό Μέγαρο. Η Τουρκία θα στέκεται πάντα στο πλευρό του λαού της Συρίας».
Μια φωτογραφία με τον Ερντογάν ανέβασε στον λογαριασμό της στο Twitter και η 7χρονη με το σχόλιο: «Είμαι πολύ χαρούμενη που γνώρισα τον κ. Ερντογάν-Μπάνα».
Επίσης σε ένα βίντεο, στο οποίο αναφέρεται το σχετικό δημοσίευμα του BBC, η μικρή ακούγεται να λέει «Ευχαριστώ που στηρίζετε τα παιδιά στο Χαλέπι και που μας βοηθάτε να ξεφύγουμε από τον πόλεμο».
Όπως μπορείτε να δείτε στα σχόλια χρηστών κάτω από την ανάρτησή της είναι πάρα πολλά
και φυσικά πολλοί εκείνοι που σχολιάζουν με πίκρα, θυμό, απογοήτευση πως η μικρή βρέθηκε στην αγκαλιά ενός στυγνού δικτάτορα. Άλλοι ελπίζουν πως πρόκειται για photoshop, επισημαίνουν το ρόλο του Ερντογάν και των τουρκικών δυνάμεων- παρασκηνιακό και μη- στη Συρία ή δηλώνουν πως σταματούν πλέον να την ακολουθούν.
Η εξέλιξη αυτή επανέφερε τα σενάρια που θέλουν την 7χρονη και την οικογένειά της να βρίσκεται εδώ και καιρό στην Άγκυρα και να κάνουν λόγο για ψευδείς αναρτήσεις, αν και ένας πρώην αξιωματικός του Βρετανικού Στρατού υποστήριξε με στοιχεία που παρουσίασε σε άρθρο του στην ιστοσελίδα Bellingcat πως η Μπάνα πράγματι βρισκόταν στο Χαλέπι.
Όπως και να χει είναι πολύ δύσκολο να κρίνει κανείς τη Μπάνα και την οικογένειά της. Ένα 7χρονο κορίτσι και μια οικογένεια που σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία έζησε τη φρίκη του πολέμου και ξαφνικά βρέθηκε μακριά από τον πόλεμο, ασφαλής. Ναι μπορεί με αυτή την αγκαλιά με τον Ερντογάν, και την ανάρτηση να μην ανταποκρίθηκε στις υψηλές προσδοκίες μας. Αλλά αυτή είναι μια άλλη συζήτηση, περί των δικών μας απαιτήσεων από τους ήρωες μας- εντός και εκτός εισαγωγικών. Τις απαιτήσεις όσων μιλάμε από την ασφάλεια του σπιτιού μας. Κοινώς έξω από το χορό.
Το ενδιαφέρον στην περίπτωση αυτή είναι ο κ.Ερντογάν και η προπαγάνδα μέσω των social media, στα οποία ο πρόεδρος της Τουρκίας και σε αυτή την περίπτωση εμφανίζεται ο «καλός άγγελος» του Συριακού λαού που σαν στοργικός πατέρας ανοίγει την αγκαλιά του στον συριακό λαό. Ο Ερντογάν:
-Που όταν Σύριοι με τα παιδιά τους αγκαλιά προσπαθούσαν να ξεφύγουν από τις δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους, του Άσαντ, των Ρώσων, της διεθνούς συμμαχίας, έκλεινε τα σύνορα με στρατό και συρματοπλέγματα και οι γονείς αναγκάζονταν να πετούν τα παιδιά πάνω από τα σύρματα για να τα σώσουν.
-Που έκλεινε τα μάτια-επιεικώς- στα δαιδαλώδη κυκλώματα διακινητών και με μεγάλη ευχαρίστηση επέτρεπε μέχρι την άνοιξη την προώθηση των προσφύγων στην Ελλάδα και στην Ευρώπη και που το καθεστώς του έχει κατηγορηθεί για τις συνθήκες «φιλοξενίας» των Σύρων προσφύγων, τις παράνομες φυλακίσεις και επαναπροωθήσεις στην εμπόλεμη χώρα.
-Που εισέβαλε στη Συρία μόνο και μόνο για να πλήξει τις δυνάμεις των Κούρδων, που ήταν οι μόνοι που εμπόδισαν την επέλαση των δυνάμεων του Iσλαμικού Κράτους και τις έδιωξαν από περιοχές που είχαν καταλάβει όπως το Κομπάνι.
-Που φυλακίζει δημοσιογράφους, κλείνει ΜΜΕ, φυλακίζει εκλεγμένους βουλευτές και δημάρχους της αντιπολίτευσης του φιλοκουρδικού HDP.
-Που πολιορκεί ολόκληρες πόλεις και ολόκληρες επαρχίες σε στρατό στην Αν. Τουρκία όπου υπάρχει ισχυρό κουρδικό στοιχείο, βομβαρδίζει στα σύνορα Τουρκίας-Ιράκ.
-Που δε διστάζει να επικρίνει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και μέχρι προσφάτως να μπλοκάρει το Twitter, αλλά από την απόπειρα πραξικοπήματος και μετά τα αξιοποιεί στο έπακρο.
-Που, που, που...