Το πρόβλημα της διδασκαλίας

Ταυτόχρονα, η διάδοση των social media έχει περιορίσει την συγκέντρωση των μαθητών, με τη διάσπαση της σκέψης να αυξάνεται όσο αυξάνεται η χρήση τους. Το τεχνολογικό χάσμα των γενεών αυξάνεται συνεχώς και τα επόμενα χρόνια θα γιγαντωθεί με τους ενήλικες να μοιάζουν homo erectus τεχνολότζικους μπροστά στους εφήβους. Όλα τα παραπάνω δεν θα εκλείψουν, αντίθετα θα συνεχίσουν να εξελίσσονται κι αυτό είναι καλό. Επομένως η λύση πρέπει να αναζητηθεί -ή πιο ορθά πρέπει να αναζητείται- συνεχώς σε αυτό το πλαίσιο. Καταλυτικό ρόλο βέβαια διαδραματίζει η επιλογή του μοντέλου διδασκαλίας.
Michael Blann via Getty Images

Υπάρχει, πάντα υπήρχε και πάντα θα εξελίσσεται μαζί με τη διδασκαλία. Είναι ένα πρόβλημα υποκειμενικό, το οποίο όμως αναζητά αντικειμενικές λύσεις, μετρήσιμες πράξεις. Το βασικό πρόβλημα είναι η ενεργοποίηση των μαθητών, πώς θα καταφέρει ο εκπαιδευτικός να ενεργοποιήσει τον εκάστοτε μαθητή ο οποίος έχει τη δική του αντίληψη για το μάθημα. Αυτός είναι άλλωστε ο ρόλος του εκπαιδευτικού, να ενεργοποιεί και να παρακινεί. Επομένως, την ευθύνη για την επίλυση του προβλήματος την έχει αποκλειστικά ο εκπαιδευτικός.

Το πρόβλημα γίνεται ακόμη πιο σύνθετο αν ορίσουμε και τις συνθήκες που το πλαισιώνουν, για παράδειγμα, η τεχνολογία φέρνει σε άμεση επαφή τους μαθητές με ποιοτικά πακέτα γνώσης -το οποίο φυσικά είναι καλό- που οργανώνονται εξαιρετικά από διάφορα κανάλια στο YouTube με επιστημονικό περιεχόμενο. Ταυτόχρονα, η διάδοση των social media έχει περιορίσει την συγκέντρωση των μαθητών, με τη διάσπαση της σκέψης να αυξάνεται όσο αυξάνεται η χρήση τους. Το τεχνολογικό χάσμα των γενεών αυξάνεται συνεχώς και τα επόμενα χρόνια θα γιγαντωθεί με τους ενήλικες να μοιάζουν homo erectus τεχνολότζικους μπροστά στους εφήβους. Όλα τα παραπάνω δεν θα εκλείψουν, αντίθετα θα συνεχίσουν να εξελίσσονται κι αυτό είναι καλό. Επομένως η λύση πρέπει να αναζητηθεί -ή πιο ορθά πρέπει να αναζητείται- συνεχώς σε αυτό το πλαίσιο.

Καταλυτικό ρόλο βέβαια διαδραματίζει η επιλογή του μοντέλου διδασκαλίας. Μετά από τόσα χρόνια εξέλιξης της εκπαιδευτικής πράξης το δασκαλοκεντρικό μοντέλο χρησιμοποιείται σε μεγάλη έκταση από φροντιστές ή δημόσιους λειτουργούς κι αυτό δεν είναι απλά βαρετό για τον μαθητή, είναι λάθος. Δεν αποδίδει, ο μαθητής δεν μαθαίνει και δεν αναπτύσσει καμία δευτερεύουσα δεξιότητα.

Από την άλλη μεριά η σημερινή έκταση της τεχνολογίας θα έπρεπε να απλοποιεί τα πράγματα και να βοηθάει στην αλληλεπίδραση μεταξύ μαθητή και εκπαιδευτικού. Αυτό δε συμβαίνει, αντιθέτως χρησιμοποιείται λανθασμένα και ανεβάζει την δασκαλοκεντρική διδασκαλία σε ένα επίπεδο αδιαφορίας και στείρας ανάγνωσης. Ο ρόλος της εκπαίδευσης θα πρέπει πρωτίστως να είναι δημιουργικός, σε ένα επίπεδο έμπνευσης. Θα πρέπει ο ίδιος εκπαιδευτικός να εμπνέει τη δημιουργικότητα και την αλληλεπίδραση μέσα από πράξεις δημιουργικότητας και αλληλεπίδρασης. Θα πρέπει πρώτα ο εκπαιδευτικός να χρησιμοποιεί την τεχνολογία με δημιουργικό τρόπο, θα πρέπει ο ίδιος να δημιουργεί σχέσεις αλληλεπίδρασης και συνεργατικότητας με τους μαθητές και μεταξύ των μαθητών, τόσο μέσα στην τάξη όσο και έξω από αυτή μέσω της τεχνολογίας.

Ο ρόλος του εκπαιδευτικού δεν μπορεί να είναι ίδιος με αυτόν του 1990, ούτε με αυτόν του 2000.

Ο εκπαιδευτικός πλέον δεν είναι ο αποκλειστικός κομιστής της γνώσης, αυτός ο ρόλος πλέον ανήκει στους αλγορίθμους και στα applications. Ο ρόλος του δασκάλου άλλαξε επίπεδο, χωρίς τη συγκατάθεση του, είναι πλέον οργανωτής, είναι διαχειριστής των γνώσεων, πρέπει να ταξινομεί και να συμπληρώνει τα πακέτα γνώσης. Πρέπει να εμπνέει και να ενθαρρύνει, να δημιουργεί και να καθορίζει, να διορθώνει τις λάθος τακτικές χωρίς να ποινικοποιεί το λάθος, θα πρέπει να αναδεικνύει το λάθος όταν προέρχεται από δράση. Αν θέλουμε κάποια στιγμή να δούμε αυτόν τον κόσμο -τον δικό μας κόσμο- να αλλάζει, αυτά πρέπει να μας απασχολούν, αυτά πρέπει να αλλάζουμε, να θεμελιώνουμε πρακτικές και να τις μεταφέρουμε σε ένα επίπεδο καθημερινότητας. Οι ευκαιρίες είναι εδώ, πάντα θα είναι εδώ.

Δημοφιλή