Για όποιον παρακολουθεί όσα συμβαίνουν στην Τουρκία, πρόσφατα γεγονότα, όπως η φυλάκιση του διευθυντή έκδοσης Can Dündar της αντιπολιτευόμενης εφημερίδας Cumhuriyet και του επικεφαλής του γραφείου στην Άγκυρα Erdem Gül, το κλείσιμο της μεγαλύτερης εφημερίδας της αντιπολίτευσης Zaman, οι δικαστικές διώξεις εναντίον κάθε «αντιπάλου» της κυβέρνησης και οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Νοτιοανατολική Τουρκία θεωρούνται αναμενόμενα. Η πολιτική της κυβέρνησης Ερντογάν κλιμακώνεται εδώ και καιρό εναντίον οποιουδήποτε στοιχείου παραμένει στην Τουρκία που θυμίζει ευνομούμενο δημοκρατικό κράτος.
Συνοπτικά σημειώνουμε τις εξής «προτεραιότητες» της κυβέρνησης Ερντογάν:
1.Επίθεση εναντίον της ελευθερίας του Τύπου
Στην σχετική παγκόσμια κατάταξη των Δημοσιογράφων χωρίς Σύνορα (RSF), η Τουρκία κατατάσσεται στην 149η θέση σε σύνολο 180 χωρών, πίσω από το Αφγανιστάν και τη Ζιμπάμπουε. Με τις τελευταίες διώξεις εναντίον του Τύπου και 30 περίπου δημοσιογράφους να κρατούνται στις Τουρκικές φυλακές, εκτιμάμε ότι στην πραγματικότητα η θέση της Τουρκίας είναι στις τελευταίες θέσεις.
Στην πολιτική της αυτή, η Τουρκία ήταν ανέκαθεν συνεπής. Σύμφωνα με την τελευταία Έκθεση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), από το 1959 μέχρι σήμερα, από τις 619 αγωγές στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την ελευθερία της έκφρασης, οι 258 αφορούν την Τουρκία, κατατάσσοντάς την στην πρώτη θέση με διαφορά.
Τα τελευταία όμως χρόνια, η επίθεση αυτή πήρε ανεξέλεγκτη μορφή, με διώξεις εναντίον δημοσιογράφων, εφημερίδων και τηλεοπτικών καναλιών, με αποτέλεσμα το κλείσιμό τους ή (όπως στην περίπτωση της εφημερίδας ZAMAN) να προπαγανδίζουν πλέον τις κυβερνητικές θέσεις ...
H ραγδαία επιδείνωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με ιδιαίτερη αναφορά στην καταστολή της ελευθερίας του Τύπου, τεκμηριώνεται στην τελευταία Έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας. Οι σχετικές επικριτικές ανακοινώσεις των ΗΠΑ και της Ε.Ε. δεν αναμένεται να έχουν κάποιο αποτέλεσμα, ενώ ακόμα και στα λογοκριμένα παγκοσμίως twitter, η Τουρκία έχει την πρωτοκαθεδρία, με το 95% όλων των σχετικών απαγορεύσεων.
2.Υπονόμευση της δικαστικής και πολιτικής ελευθερίας
Την πρόσφατη απελευθέρωση των δημοσιογράφων Dündar και Gül, μετά από 3 μήνες φυλάκιση και μέχρις ότου αρχίσει η δίκη τους, με βαρύτατες κατηγορίες για κατασκοπεία και συνεργασία με τρομοκράτες που επισύρουν την ποινή της ισόβιας κάθειρξης, ακολούθησαν δηλώσεις του Ερντογάν ότι δεν αποδέχεται ούτε σέβεται την σχετική απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Δεδομένου ότι η τουρκική κυβέρνηση δεν μπορεί να ελέγξει τους δικαστές του συγκεκριμένου Ανώτατου Δικαστηρίου, ο αρμόδιος Υπουργός ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να αναιρέσει στην πράξη το δικαίωμα των Τούρκων πολιτών να προσφεύγουν εκεί.
Σημειώνουμε ακόμα ότι με αφορμή τις κατηγορίες κατά του Fethullah Gulen, πρώην συμμάχου του Ερντογάν, για «δημιουργία παράλληλου κράτους», τα τελευταία χρόνια έχει εξαπολυθεί ένα πογκρόμ εναντίον των ανεξάρτητων Τούρκων δικαστικών, με 7 συλλήψεις, 68 απολύσεις και 1.000 περίπου μεταθέσεις, καθώς και των Τούρκων αστυνομικών, με εκατοντάδες συλλήψεις και κρατήσεις τους.
Η επίθεση της τουρκικής κυβέρνησης επεκτείνεται και στα πολιτικά κόμματα. Πρόσφατος Νόμος προβλέπει την απόλυση όσων δημοσίων υπαλλήλων ανήκουν σε «παράνομα πολιτικά κόμματα που μεταμφιέζονται σε νόμιμα», όρος που, όπως είχε διευκρινίσει τον Μάιο του 2015 ο Ερντογάν, αφορά όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Επίσης, στις 04.03.2016, ο αρμόδιος Υπουργός ζήτησε την αναστολή της βουλευτικής ασυλίας της ηγεσίας του φιλοκουρδικού κόμματος HDP. Συνολικά, στην Τουρκική Βουλή έχουν κατατεθεί 436 αιτήματα άρσης της βουλευτικής ασυλίας, εκ των οποίων τα 347 αφορούν βουλευτές του HDP, 49 βουλευτές της Αξιωματικής αντιπολίτευσης CHP και μόνο 40 του κυβερνώντος κόμματος CHP.
Το κόμμα HDP άντεξε τις πιέσεις εναντίον του στην προεκλογική περίοδο, που είχαν σκοπό να το περιορίσουν κάτω από το εκλόγιμο όριο του 10%, καταφέρνοντας να το υπερβεί. Μεταξύ των πιέσεων αυτών, σημειώνουμε τις περίπου 400 επιθέσεις, εκ των οποίων 126 εναντίον τοπικών γραφείων του κόμματος, αλλά και τις δηλώσεις του κ. Νταβούτογλου, που επανέφερε την απειλή των λευκών Ρενώ της ΜΙΤ, που συμβολίζουν τις χιλιάδες «εξαφανίσεις» της πνευματικής ηγεσίας των Κούρδων την δεκαετία του 1990.
Σε ότι αφορά την στοχοποίηση των Κούρδων, ιδιαίτερα μετά τις αποτυχημένες για τον Ερντογάν εκλογές του Ιουνίου 2015, μπορεί κανείς να ανατρέξει στην προαναφερθείσα Έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας ενώ ή Έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Freedom House , καταγράφει, μεταξύ άλλων, την ευθύνη του Ερντογάν στην λήξη της εκεχειρίας με το κουρδικό PKK, η οποία πρόσφατα επιβεβαιώθηκε και από τον τότε αναπληρωτή Πρωθυπουργό της Τουρκίας κ. Αρίς.
Για τις υπό εξέλιξη επιχειρήσεις του τουρκικού στρατού εναντίον των Κούρδων της Νοτιοανατολικής Τουρκίας, με εκατοντάδες «παράπλευρες απώλειες» και εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες, παραπέμπουμε επί του παρόντος στα λίγα, αναλογικά με την σημασία του θέματος, δημοσιεύματα που εντοπίσαμε στην Εφημερίδα των Συντακτών, στην Γαλλική εφημερίδα Le Monde και στην Αγγλική Guardian .
3.Διώξεις εναντίον όποιου ασκεί κριτική στον Πρόεδρο Ερντογάν
Ο κατάλογος είναι μακρύς και περιλαμβάνει κάθε είδους ελεύθερη φωνή, από την πρώην Μις Τουρκία και τον πιο γνωστό Τούρκο διεθνή ποδοσφαιριστή και πρώην βουλευτή του κυβερνώντος κόμματος Χακάν Σουκούρ, μέχρι 13χρονα παιδιά ή ανήλικους συμμαθητές της κόρης Υπουργού, ο οποίος τους κατήγγειλε για προσβολή του Ερντογάν στις συζητήσεις τους με την κόρη του. Συνολικά 1845 τέτοιες υποθέσεις έχουν προχωρήσει από το 2014, σύμφωνα με τον Ποινικό Κώδικα, που ερμηνεύει ως «προσβολή» και τιμωρεί με μέχρι 4 χρόνια φυλακή κάθε κριτική κατά του Προέδρου Ερντογάν.
4.Ισλαμοποίηση της τουρκικής κοινωνίας
Μεταξύ άλλων, σημειώνουμε:
- την αλματώδη αύξηση του αριθμού των μαθητών των θρησκευτικών σχολείων, από 63.000 το 2010, στο 1.000.000 σήμερα
- την συνεχιζόμενη άρνηση αναγνώρισης των δικαιωμάτων 20 εκατομμυρίων αλεβιτών (του πιο κοντινού στους χριστιανούς μουσουλμανικού δόγματος)
- την πολιτικοποίηση (υπέρ του Ερντογάν και παρά τις προβλέψεις του Συντάγματος) των θρησκευτικών λειτουργών (ιμάμηδων), ενώ ακόμα και η μυστικιστική τάση των σούφις, που ιδρύθηκε από τον Έλληνα Ελ Ρουμ, φαίνεται ότι σταδιακά προσχωρεί στον φανατικό σαλαφισμό, αντίθετα από τις προαιώνιες παραδόσεις της.
- την βία εναντίον των γυναικών, την οποία ο κ. Γιουνκέρ κατήγγειλε στις 07.03.2016 και η οποία αναφέρεται, μεταξύ άλλων, και στην πρόσφατη Έκθεση της Human Rights Watch's.
- την δίωξη,απόλυση ή φυλάκιση πολλών από τους 1128 πανεπιστημιακούς που υπέγραψαν τον Ιανουάριο του 2016 έκκληση για ειρήνευση στην Νοτιοανατολική Τουρκία.
Σημείωση: Λίγο πριν σταλεί το κείμενο αυτό, διαπίστωσα ότι, γενικά, τα links της εφημερίδας Zaman δεν λειτουργούν πια, λόγω παύσης λειτουργίας του web server. Δεν αναζητήθηκαν άλλες πηγές, σε ένδειξη σεβασμού στους αγωνιζόμενους δημοσιογράφους της. Προς επιβεβαίωση των σχετικών αναφορών, διατηρώ τις ημερομηνίες ανάρτησης και τα σχετικά αποσπάσματα.