Ζητήματα που σχετίζονται με την προστασία των προσωπικών δεδομένων απασχόλησαν ιδιαιτέρα τα ΜΜΕ και την πολιτική επικαιρότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση καθ' όλη τη διάρκεια του 2015.
Αν και έχουμε διανύσει μόνο ένα μικρό διάστημα στο 2016, τα πράγματα δε δείχνουν να αλλάζουν κατεύθυνση, συνεπώς δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν ότι η φετινή χρονιά θα είναι από τις πλέον καθοριστικές σε ό,τι αφορά στη διαμόρφωση του νέου πλαισίου επεξεργασίας και προστασίας των προσωπικών δεδομένων.
Συγκεκριμένα, εντός του 2016 αναμένονται εξελίξεις στους παρακάτω τομείς:
1. Ο πολυαναμενόμενος Γενικός Κανονισμός για την προστασία δεδομένων, που θα είναι άμεσης και γενικής εφαρμογής, αναμένεται να εγκριθεί εντός του 2016, και θα αποτελέσει αδιαμφισβήτητα το κεντρικό στοιχείο του νέου νομοθετικού πλαισίου για την προστασία των προσωπικών δεδομένων.
2. Η έκδοση Οδηγίας για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που τυγχάνουν επεξεργασίας στο πλαίσιο της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις, η οποία θα έχει ως στόχο την ενίσχυση της προστασίας των δεδομένων μέσω της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των αρχών των κρατών μελων και των κρατών μη μελών της ΕΕ.
3. Έκδοση μιας νέας Οδηγίας Διατήρησης Δεδομένων, που θα αντικαταστήσει την προηγούμενη, ακυρωθείσα από το Δικαστήριο της ΕΕ τον Απρίλιο του 2014 Οδηγία και θα στοχεύει στην εναρμόνηση των υποχρεώσεων διατήρησης δεδομένων των φορέων τηλεπικοινωνίας για την πρόληψη της εγκληματικότητας και της τρομοκρατίας.
4. Θέση σε λειτουργία του αμφιλεγόμενου συστήματος καταγραφής των ονομάτων των επιβατών (Passenger Name Records) για τη συλλογή των δεδομένων των επιβατών των αεροπορικών εταιρειών και την ανταλλαγή τους μεταξύ των κρατών μελών και μη μελών της ΕΕ
5. Οδηγία για την Διαδικτυακή Ασφάλεια που θα προβλέπει εναρμονισμένες πρακτικές στο ζήτημα της ασφάλειας των πληροφοριακών συστημάτων.
6. Αναθεώρηση της Οδηγίας 2002/58/ΕΚ της 12ης Ιουλίου 2002 σχετικά με την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και την προστασία της ιδιωτικής ζωής στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών.
Σε όλες αυτές τις εξελίξεις, μάλιστα, θα πρέπει να προστεθεί και η πρόσφατη για συμφωνία για την αντικατάσταση της συμφωνίας Safe Harbor σχετικά με τη διαβίβαση δεδομένων, οι οποία έχει ήδη δεχθεί επικρίσεις.
Είναι σαφές από τα παραπάνω πως ο στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφορικά με το πλαίσιο διαχείρισης και προστασίας των προσωπικών δεδομένων είναι διττός: αφενός, να προσαρμόσει το καθεστώς προστασίας των προσωπικών δεδομένων των πολιτών στη νέα ψηφιακή πραγματικότητα και, αφετέρου, να διαμορφώσει τα κατάλληλα εργαλεία για την καταπολέμηση εγκληματικών δραστηριοτήτων, όπως η τρομοκρατία.
Το αν θα μπορέσει να διατηρήσει τις απαραίτητες ισορροπίες ανάμεσα στους δύο αυτούς στόχους είναι κάτι που θα το διαπιστώσουμε αρκετά σύντομα.