Ο κ. Κ. Μητσοτάκης είναι ο μεγάλος νικητής στις ψήφους των μελών της ΝΔ, αλλά η μεγάλη πρόκληση που έπεται είναι η διαμόρφωση μίας ισχυρής ηγεσίας, η οποία θα εκπληρώσει με αίσθημα ευθύνης τα καθήκοντα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, θα δώσει νόημα στη δημοκρατική αντιπροσώπευση διαφορετικών κοινωνικών ομάδων και θα δρομολογήσει την προγραμματική και στρατηγική ανανέωση του κόμματος.
Η εκλογή του κ. Μητσοτάκη πρέπει να αξιολογηθεί στο πλαίσιο των εξελίξεων που μεταβάλλουν το κομματικό σύστημα από το 2011 και έπειτα. Οι εξελίξεις αυτές είναι άλλοτε ραγδαίες (εκλογικά αποτελέσματα 2012, 2015), και άλλοτε παράγουν συνέπειες κατά τρόπο έμμεσο και σταδιακό. Ο κ. Μητσοτάκης αναλαμβάνει αρχηγός ενός κόμματος, το οποίο ίσως είναι το μόνο που μπορεί να ισχυριστεί ότι εκφράζει μία εδραιωμένη ιστορική παράταξη. Ωστόσο, η εσφαλμένη στρατηγική και η συσσώρευση πολιτικού κόστους οδήγησαν τη ΝΔ στο ιστορικά χαμηλό ποσοστό 18,85% (Μάιος 2012), στην ήττα και τη δραματική αποχώρηση του πραγματικού αριθμού ψηφοφόρων (εκλογές Ιανουαρίου και Σεπτεμβρίου 2015). Στην πραγματικότητα είναι ένα κόμμα εσωστρεφές, δίχως ανανέωση του στελεχιακού δυναμικού, αλλά και της σύνθεσης του εκλογικού ακροατηρίου του. Η τελευταία φορά που συγκρότησε και παρουσίασε ένα ολοκληρωμένο κυβερνητικό πρόγραμμα καταγράφεται στις εκλογές 2004.
Όλα αυτά τα στοιχεία απομακρύνουν τη ΝΔ από τον τρόπο λειτουργίας και το δυναμισμό που χαρακτηρίζει τα συγγενή κόμματα της κεντροδεξιάς στην Ευρώπη. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα κεντροδεξιά κόμματα στην Πορτογαλία και την Ισπανία περιφρούρησαν τη δημοκρατική εντολή τους για όλη τη διάρκεια της θητείας τους από το 2011, διαχειρίστηκαν μία εξαιρετικά δύσκολη οικονομική κατάσταση, διασφάλισαν μία καλύτερη προοπτική για τη χώρα τους και αναδείχθηκαν πρώτα κόμματα στις εκλογές 2015 (έστω κι αν δεν πέτυχαν την αυτοδυναμία).
Η ηγεσία του κ. Μητσοτάκη δεν μπορεί να στηριχθεί μόνο στις προσωπικές επικοινωνιακές ικανότητες. Πρόκειται για έναν πολιτικό που τολμά να διατυπώνει και να υποστηρίζει τις θέσεις του. Η ακαδημαϊκή, επαγγελματική, πολιτική σταδιοδρομία του επιτρέπουν καλύτερη διάγνωση του εθνικού και διεθνούς γίγνεσθαι και διασφαλίζουν μία υψηλού επιπέδου κοινοβουλευτική δράση και διεθνή παρουσία.
Ωστόσο, η νέα ηγεσία πρέπει να στηριχθεί στην ιδεολογική-προγραμματική-οργανωτική ανανέωση του κόμματος που ανέλαβε. Η ΝΔ πρέπει να αναζητήσει το μίτο που τη συνδέει με τα συμφέροντα και τα αιτήματα διαφορετικών κοινωνικών ομάδων και να προσπαθήσει να τα συναρθρώσει και να τα εκφράσει. Το εγχείρημα είναι αρκετά δύσκολο, γιατί είναι δεδομένο ότι δεν θα ακολουθήσει τη στρατηγική ΣΥΡΙΖΑ, η οποία καθοδηγήθηκε από την άκριτη υιοθέτηση κάθε διαμαρτυρίας και δυσαρέσκειας προς την πολιτική, τους πολιτικούς κλπ. καλλιεργώντας υψηλές προσδοκίες στις οποίες δεν μπορούσε ως κυβέρνηση πλέον να ικανοποιήσει.
Ο κ. Μητσοτάκης θα χτίσει την ηγεσία του (όπως και ο κ. Τσίπρας) με επίπονη προσπάθεια κοινοβουλευτικής δράσης ως αρχηγός της αντιπολίτευσης, και θα ήταν σφάλμα να προεξοφλεί μία αναπόδραστη κατάρρευση του αντιπάλου του.
Τέλος, ο κ. Μητσοτάκης θα έρθει αντιμέτωπος με το ζήτημα της «οικογενειοκρατίας», το οποίο θα αποτελέσει μέρος της αντιπαράθεσης από τους αντιπάλους του. Για το ζήτημα αυτό, ισχύει αυτό που γνωρίζουμε πολύ καλά στην Κρήτη: «Ο άντρας κάνει τη γενιά κι όχι η γενιά τον άντρα. Σαν είναι ο τράγος δυνατός δεν τον εσταίνει η μάντρα.»