Πώς να τραβήξει την προσοχή κανείς σε ένα αναγνωστικό κοινό που όχι μόνο δεν του λείπει η ενημέρωση, αντιθέτως, υποφέρει από ακριβώς αυτό. Ολοι και όλα του "τραβούν" διαρκώς την προσοχή, όλα στη διάθεσή μας, κόλαση και παράδεισος, μόνο ένα κλικ πιο πέρα.
Σαν τα παιδιά κι εμείς, παλεύουμε με την ξακουσμένη και ταυτόχρονα ακόμη υποτιμημένη, διάσπαση προσοχής. Πρόσφατα σε σχετικό συνέδριο έμαθα ότι ο παρεξηγημένος αυτός όρος, δεν εννοεί ότι σου λείπει η προσοχή. Απλώς πάσχεις επειδή αυτή διαχέεται παντού λόγω υπερπληροφόρησης και ποικίλων ερεθισμάτων. Ο νους αδυνατεί να συγκεντρωθεί σε ένα μόνον ερέθισμα, να εμβαθύνει σε ΕΝΑ καθήκον ή μία πληροφορία.
Εχει να κάνει με την πλαστικότητα του εγκεφάλου να προσαρμόζεται σε νέα δεδομένα, χάρη στην ικανότητά του να διαμορφώνεται ανάλογα με την εκάστοτε τρέχουσα εμπειρία. "Αυτή η πλαστικότητα που βρίσκεται στην καρδιά του σχεδιασμού του εγκεφάλου αποτελεί τη βάση της σημερινής αλλά και μελλοντικής ταυτότητάς μας...καθώς μεταβαίνουμε από τον αναγιγνώσκοντα σε έναν ολοένα και πιο ψηφιακό εγκέφαλο" *
Τα πολυμηχανήματα γύρω μας, είναι τόσο πιο smart από εμάς που μας έχουν κατατροπώσει. Εχει αποδειχτεί ότι αν μελετάς πχ φυσική, ενώ έχεις διαθέσιμο ίντερνετ ή κινητό από δίπλα, οι γνώσεις που αποκτάς είναι πολύ πιο δύσκολο να καταγραφούν στην μακροπρόθεσμη μνήμη. Ας μην μιλήσουμε για την εμβάθυνση στις σχέσεις ή στα συναισθήματα υπό αυτές τις συνθήκες..άλλο, τεράστιο κεφάλαιο. Από τα παιδιά και το σύντροφο μέχρι ΚΑΙ τη δουλιά μας, όλα φωνάζουν απεγνωσμένα, διεκδικώντας την απερίσπαστη προσοχή μας!
Κάποτε ήταν σύμβολο αξιοσύνης και επιτυχίας, το να συνδυάζεις, τα πλέον απίθανα. Αν ήταν κάποια μάνα-νοικοκυρά-πτυχιούχος-επαγγελματίας-στυλάτη-οικοδέσποινα-σεφ, με μεγάλο αριθμό ταλέντων, γινόταν ίνδαλμα στους οικείους και στο χώρο της. Σήμερα το στοίχημα είναι πως να ανακόψουμε ταχύτητα, πως να καταφέρει το μυαλό να επικεντρωθεί και να αποδώσει απερίσπαστο, σε ΜΙΑ δραστηριότητα αφού τρέχουμε, αλλά τίποτα "ολόκληρο" δεν επιτυγχάνουμε, καμία σπουδαία ικανοποίηση δεν παίρνουμε. Το κυριότερο, το εσωτερικό μας σύστημα αυτοεπιβράβευσης βρίσκεται στο "αθόρυβο".
Η εποχή μας κελεύει: επιτέλους ΕNAΣ στόχος τη φορά, ένα έργο με αρχή-μέση-τέλος! Εν ολίγοις να πάψουμε να είμαστε πολυπράγμονες και να ξαναγίνουμε unitaskers. Σε ελεύθερη μετάφραση, MONOπράγμονες. Πως θα το πετύχουμε και γιατί;
Ξέρετε πότε η προσοχή φτάνει την υψηλότερη κορύφωσή της; Οταν βρίσκεσαι σε κατάσταση ευφορίας ή έντονων συναισθημάτων, με πολλές αισθήσεις σε ένταση ή αν βρεθείς υπό το κράτος απειλής! Τότε η αφύπνιση της προσοχής είναι τεράστια. Ωστόσο είναι προτιμότερο να μη σε απειλήσουν με απόλυση ή με διαζύγιο προτού βρεις μόνος το κίνητρο, δηλαδή τη χαρά, να συγκεντρώνεσαι στη στιγμή: Να πιάνεις το νόημα, να ολοκληρώνεις ΕΝΑ έργο με αυτοπειθαρχία και υπομονή , να νοιώθεις την ηδονή να λύνονται οι δεμένοι κόμποι στον εγκέφαλο.
Μπορεί να φαίνεται απλοικό αλλά η επιστροφή σε σταθερές δομές και τελετουργίες ρουτίνας, όπως η οικογενειακή ατμόσφαιρα, με σταθερά καθημερινά γεύματα και κυριακάτικες συναντήσεις με ξαδέλφια, παππούδες και θείους, χωρίς κινητά στο τραπέζι, μαζί με επαρκή ύπνο, καλή διατροφή και άθληση είναι το πρώτο βήμα προς την αυτοπειθαρχία, την υπομονή και τη συγκέντρωση. Θεμελιώδεις έννοιες που μετέπειτα οδηγούν σε ικανότητα για αγάπη και αφοσίωση. Αν επιπλέον το μοντέλο ζωής μας, απαλλαγεί από τη διαρκή κατανάλωση και εστιαστεί σε ρόλους υπευθυνότητας, όπως η συνεισφορά στα κοινά μέσω συμμετοχής σε ομάδες προσφοράς, θα έρθει η μεγάλη έκπληξη.
Η βιωματική σταθερότητα που απορρέει από ένα περιβάλλον ασφάλειας, χαλάρωσης και αγάπης ξυπνά στόχους. Οι στόχοι γίνονται επιτυχίες. Η επιτυχία γεννά αυτοεπιβράβευση. Αυτή με τη σειρά της, φέρνει θετική προσδοκία για επανάληψη της επιτυχίας. Ετσι συντηρείται μια διαρκής ροή αρμονίας. Τα κατάφερα, λέμε, ηρεμούμε και πέφτουν οι ταχύτητες στο ρελαντί. Ρυθμός απαραίτητος, για ισορροπία σε καιρούς αστάθειας.
πηγές
*Maryanne Wolf, Proust and the Squid
Petra Thorbrietz, Συγκέντρωση