Το 2016 θα μπει για τους Ισπανούς χωρίς να γνωρίζουν την κυβέρνηση που τους περιμένει. Θα αλλάξει η χρονιά και δεν θα γνωρίζουμε αν ο Μαριάνο Ραχόϊ θα είναι στην εξουσία για άλλη μια φορά, αν η χώρα θα κυβερνάται από έναν συνασπισμό της αριστεράς υπό την ηγεσία του Ισπανικού Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος (PSOE), ή αν θα πρέπει να προσφύγουν ξανά στις κάλπες τον Μάϊο. Η ψήφος της 20ης Δεκεμβρίου έχει συνεπώς ανοίξει την πόρτα ούτε σε ένα, ούτε σε δύο αλλά σε τρία εξαιρετικά πολύπλοκα και αβέβαια σενάρια. Η μόνη βεβαιότητα γι' αυτές τις εκλογές είναι ότι η χώρα προχώρησε σε ρήξη με το παρελθόν της.
«Θα είναι αναγκαίο να εμπλακούμε πολύ περισσότερο σε διάλογο και να φτάσουμε σε συναίνεση», είπε ο Μαριάνο Ραχόι από το Προεδρικό Μέγαρο. Αυτήν τη φορά, τρία εκατομμύρια ψηφοφόροι διαμαρτυρήθηκαν γυρίζοντας την πλάτη τους στο Λαϊκό Κόμμα. Όμως μην υποτιμάτε την νίκη του: παρά τα σκάνδαλα διαφθοράς και τις οικονομικές περικοπές που συνόδευσαν την κρίση, το Λαϊκό Κόμμα και πάλι πήρε τις περισσότερες ψήφους. Αν και 123 βουλευτικές έδρες δεν αρκούν για να κυβερνήσει, αυτές οι έδρες σχηματίζουν ένα σχεδόν απόρθητο κάστρο που εμποδίζει τις βλέψεις για την διαμόρφωση μιας εναλλακτικής κυβέρνησης. Η απόλυτη πλειοψηφία που είχαν τα τελευταία τέσσερα χρόνια καθιστά δύσκολο το να χτίσουν εκ νέου γέφυρες με άλλες πολιτικές δυνάμεις».
Το Λαϊκό Κόμμα έχει επίσης εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία στην Γερουσία - άλλη μια πρόκληση για μικρότερους αντιπάλους. Το κόμμα του Ραχόϊ μπορεί να βασίζεται στην αποχή των 40 βουλευτών από τους Ciudadanos, που θα εκπροσωπούνται για πρώτη φορά στο Κογκρέσο. Προκειμένου όμως να σχηματίσει κυβέρνηση, θα χρειαστεί επίσης την αποχή των βουλευτών του PSOE. Η επιθυμία του να σχηματίσει μια «σταθερή κυβέρνηση», κατά συνέπεια, μοιάζει μη ρεαλιστική. Η απόλυτη πλειοψηφία που είχε τα τελευταία τέσσερα χρόνια καθιστά δύσκολο το να χτίσουν εκ νέου γέφυρες με άλλες πολιτικές δυνάμεις. Δύσκολο αλλά όχι απίθανο. Γι' αυτόν τον λόγο, οι έξι βουλευτές από το Βασκικό Εθνικό Κόμμα έχουν ήδη γίνει ένα απρόσμενο αντικείμενο του πόθου για τους συντηρητικούς του Λαϊκού Κόμματος και για άλλες πολιτικές δυνάμεις.
Με 69 βουλευτές, το Podemos μπαίνει στην βουλή με την ισχύ τυφώνα. Είναι αλήθεια ότι έχουν αποτύχει να κάνουν πραγματικότητα το όνειρό τους να νικήσουν το PSOE - κέρδισαν λιγότερες ψήφους και πήραν λιγότερες έδρες - η εκστρατεία όμως που είχε οργανώσει ο Pablo Iglesias και ο αντίκτυπος που αυτή είχε στην κοινωνία, θα μελετιούνται στην πολιτική βιβλιογραφία σε όλη την ήπειρο. Ως συμμαχία, έγιναν πρώτη δύναμη στην Καταλονία, γεγονός που προκάλεσε κατάπληξη, και δεύτερη δύναμη στην Χώρα των Βάσκων, στην Μαδρίτη, στην Βαλένθια, στη Ναβάρα, στις Βαλεαρίδες νήσους και στην Γαλικία. Κρατούν το κλειδί του σχηματισμού αριστερής κυβέρνησης σε περίπτωση που ο Ραχόϊ αποτύχει στην δική του απόπειρα σχηματισμού κυβέρνησης. Γι' αυτό και είναι παράξενο που ο Ιγκλέσιας, το βράδυ των εκλογών, βγήκε και είπε ότι οι συνταγματικές τροποποιήσεις που ζητά το Podemos είναι μη διαπραγματεύσιμες. Χαράζει κόκκινες γραμμές πριν αρχίσει καν η συζήτηση; Από τώρα; Ως χειρονομία προς την Καταλονία, είναι κατανοητό, αλλά τα αποτελέσματα που πέτυχε το Λαϊκό Κόμμα, καθιστούν αριθμητικά αδύνατη την προώθηση μιας τροποποίησης του συντάγματος χωρίς την δική του στήριξη.
Για τους σοσιαλιστές, οι 90 έδρες που κέρδισαν στις 20 Δεκεμβρίου είναι μια μεγάλη απογοήτευση - μετριασμένη από το γεγονός ότι οι προσδοκίες τους ήταν ακόμη χειρότερες κατά τη διάρκεια της εκστρατείας. Το PSOE έχασε 1.5 εκατομμύρια ψηφοφόρους. Είναι πλέον η τέταρτη δύναμη στην Μαδρίτη και τρίτη δύναμη στην Καταλονία. Για άλλη μια φορά βγήκε πρώτο στην Ανδαλουσία και - ένα από τα παράδοξα της νέας Βουλής - ο Pedro Sanchez θα μπορούσε να γίνει πρόεδρος της Κυβέρνησης. Προς το παρόν, αυτό σώζει το κόμμα από τους εσωτερικούς του εχθρούς. Παρ' όλα αυτά παραμένει με την πλάτη στον τοίχο. Υπάρχει το PSOE που είναι πρόθυμο να σχηματίσει αριστερή κυβέρνηση ανεξάρτητα από το κόστος, και υπάρχει και το άλλο PSOE που δεν αντέχει τους Podemos και που θα επιτρέψει τον σχηματισμό μιας κυβέρνησης με το Λαϊκό Κόμμα, ως το μικρότερο κακό. Εξάλλου, πίεση - κυρίως εξωτερική - θα ασκηθεί υπέρ ενός μεγάλου συνασπισμού Γερμανικού τύπου με το Λαϊκό Κόμμα, προκειμένου θεωρητικά να αποφευχθεί η αστάθεια και ο πανικός που μπορεί να πλήξει τις οικονομικές αγορές.
«Τα πάντα είναι ρευστά. Τίποτε δεν είναι χαραγμένο σε πέτρα. Αναζητείται πρόεδρος, για την Ισπανία και την Καταλονία».
Μιλώντας για τον IBEX-35, τον Ισπανικό δείκτη συναλλαγών μετοχών στο Χρηματιστήριο της Μαδρίτης, ο Albert Riva ξόδεψε ολόκληρη την εκστρατεία του αρνούμενος ότι οι Ciudadanos δημιουργήθηκαν από μεγάλες οικονομικές δυνάμεις που ανησυχούσαν για την άνοδο του Podemos. Σταδιακά, έχασαν ορμή και πλέον είναι θύματα των υπέρμετρων προσδοκιών που είχαν προκύψει από τις αρχικές δημοσκοπήσεις. Οι σαράντα έδρες τους μαρτυρούν την αποτυχία τους, αν και το να είναι τέταρτη πολιτική δύναμη σε αυτό το απρόβλεπτο πολιτικό σενάριο εξακολουθεί να έχει μια κάποια σημασία.
Θα χρειαστεί χρόνος ώστε να παγιωθούν όλα τα σενάρια, οπότε οι προβολείς θα στραφούν προς το παρόν στην Καταλονία. Τις λίγες επόμενες ημέρες, η κατάσταση πρέπει να επιλυθεί: είτε θα ενδώσει η Υποψηφιότητα Λαϊκής Ενότητας και θα επιτρέψει την ανακήρυξη του Artur Mas σε Πρόεδρο, ή θα υπάρξει κάλεσμα για νέες εκλογές. Η νίκη του EnComú Podem (12 βουλευτές) και της Ρεπουμπλικανικής Αριστεράς της Καταλονίας (9 βουλευτές), μαζί με το πλήγμα στην Δημοκρατική Σύγκλιση της Καταλονίας - που έχασε τις μισές από τις έδρες της και πλέον έχει υποβιβαστεί σε τέταρτη πολιτική δύναμη - έχει κάνει επείγουσα την επιχείρηση «Η διάσωση του Στρατιώτη Mas».
Τα πάντα είναι ρευστά. Τίποτε δεν είναι χαραγμένο σε πέτρα. Αναζητείται πρόεδρος για την Ισπανία και την Καταλονία. Καλώς ήλθατε σε ένα κράτος έντονων συναισθημάτων. Καλώς ήλθατε σε μια νέα πολιτική εποχή.
To άρθρο δημοσιεύθηκε στην HuffPost Spain και μεταφράστηκε στα Ελληνικά.