Εγκλημα

Η Σρεμπρένιτσα ήταν μια κωμόπολη 6.000 κατοίκων στη Νότια Βοσνία, όπου, πριν ξεσπάσει ο εμφύλιος, η ζωή κυλούσε ήρεμα και αθόρυβα στους καθημερινούς ρυθμούς της. Στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου ωστόσο, κατέφυγαν εκεί 20.000 πρόσφυγες Βόσνιοι, αφού η Σρεμπρένιτσα τελούσε υπό την απόλυτη προστασία του ΟΗΕ. Όμως, οι 100 Ολλανδοί κυανόκρανοι που επόπτευαν την περιοχή, αποδείχθηκαν ανεπαρκείς ποσοτικά και ποιοτικά, ενώ η βοήθεια που τους είχε υποσχεθεί ο ΟΗΕ έφτασε μετά τη σφαγή. Η Σρεμπρένιτσα ήταν ήδη στα χέρια του Μιλόσεβιτς, που την κατέλαβε ύστερα από μικρή αντίσταση.
Ο Χατζηγιάννης Μερτζέλλος ή Σοφικίτης ήταν σεμνός, τίμιος, ανιδιοτελής, φλογερός αγωνιστής και γνήσιος πατριώτης τα κατορθώματα και οι πράξεις του οποίου αν και δεν μνημονεύονται αναδεικνύουν τη γενναιότητα και τη προσωπικότητα του. Αφιέρωσε τη ζωή του και θυσίασε τη περιουσία του υπηρετώντας ολόψυχα το Έθνος και την πατρίδα του. Ανήκει στα χωρία εκείνων των αγνώστων από την επίσημη ιστοριογραφία της ελληνικής Επανάστασης Αγωνιστών οι οποίοι προσέφεραν ότι πολυτιμότερο είχαν και παρέμειναν λησμονημένοι, έχοντας ως μοναδική ανταμοιβή την ηθική ικανοποίηση πως με τις θυσίες τους η πατρίδα τους ελευθερώθηκε.
Ο Μανούσος διάλεγε και καθόταν σε μια ηλιόλουστη γωνιά της κουζίνας του σπιτιού τους, στον Άγιο Βασίλειο του Πειραιά, συχνά την έλεγε θερμοκήπιο. Εκεί έπινε σκέτο ελληνικό και έμοιαζε να χάνεται μέσα στο μπλε, όχι του ουρανού, μα της θάλασσας που την ένιωθες στο κορμί, τη μύριζες στη ψυχή του. Μέσα στο συρτάρι του, εκεί στα πιο ιδιαίτερα πράγματα του, κρατούσε φυλαγμένες ασπρόμαυρες φωτογραφίες, ζωντανές αναπνέουσες μνήμες από τα ατέλειωτα μπάρκα και τις πιο γλυκές στιγμές από τη φαμίλια του. Επίσης είχε φυλάξει ένα τεύχος του περιοδικού Κασιώτικου Παλμού με την Οσία Κασιάνη, μια φωτογραφία της εκκλησίας Παναγίας Μενετών Καρπάθου και όλα τα ναυτικά χαρτιά και τα διπλώματά του.