Η εθνολαϊκιστική κυβέρνηση της χώρας με μια σειρά νόμων επιχείρησε τον έλεγχο της δημόσιας τηλεόρασης, των ραδιοτηλεοπτικών υπηρεσιών και την ποδηγέτηση της Δικαιοσύνης, «ψαλιδίζοντας» τις αρμοδιότητες του Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας. Οι νόμοι αυτοί προκάλεσαν θύελλα αντιδράσεων από τους φιλελεύθερους πολίτες και κρίθηκαν ασύμβατοι με το κράτος δικαίου και τις πολιτικές ελευθερίες που πρεσβεύει η ΕΕ. Γι' αυτό για πρώτη φορά στα χρονικά η Ευρωπαϊκή επιτροπή κατηγόρησε ανοιχτά ένα κράτος-μέλος της ΕΕ ότι παραβιάζει τις δημοκρατικές αξίες και τους κανόνες του «κράτους δικαίου» (rule of law) που διέπουν το εγχείρημα της ενωμένης Ευρώπης. Δεν πρόκειται για την Ελλάδα ή τουλάχιστον όχι ακόμα.
Η Πολωνία αλλά και η Ουγγαρία έχουν εκπέσει σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε καθεστώς «ανελεύθερης δημοκρατίας». Αν δεν ήταν ήδη κράτη-μέλη της ΕΕ, τόσο η Πολωνία όσο και η Ουγγαρία του (κλώνου του Τραμπ στην Ευρώπη) κ. Ούρμπαν είναι αμφίβολο, αν θα πληρούσαν τις προϋποθέσεις ένταξης στην ΕΕ.
Δυστυχώς για την Ελλάδα σαν χώρα αλλά πρωτίστως για τους πολίτες της, Έλληνες και υπηκόους κοινοτικών και τρίτων χωρών, η Δημοκρατία και τα απορρέοντα από το κράτος δικαίου ατομικά δικαιώματα και συνταγματικές ελευθερίες ακολουθούν την πορεία της καθημαγμένης οικονομίας του κρατικοδίαιτου καπιταλισμού.
Διάγουμε την έβδομη χρονιά ύφεσης, και βιώνουμε μεταπολιτευτικά την χειρότερη περίοδο από πλευράς δημοκρατικής ποιότητας. Οι Ευρωπαϊκές δημοκρατίες στηρίζονται σε θεσμούς που αποτελούν τόσο πυλώνες εγγυήσεις του πολιτεύματος όσο και τα θεμέλια της κοινωνικής και οικονομικής οργάνωσης ενός κράτους. Η Ισπανία οδεύει σε τρίτη διαδοχική εκλογική αναμέτρηση αλλά η οικονομία της επανακάμπτει, γιατί οι θεσμοί είναι θωρακισμένοι σε μεγάλο βαθμό, πάσχουν από «πολιτική αχρωματοψία».
Στην Ελλάδα, πάλι οι θεσμοί πάσχουν από «πολιτική και κομματική μυωπία». Ελάχιστες προσπάθειες οικοδόμησης θεσμών παρέμειναν κομματικά αλώβητες και γι' αυτό τελεσφόρησαν. Πολλές έμειναν ημιτελείς και ακόμα πιο πολλές «ναυάγησαν» στο λιμάνι πριν τον απόπλου.
Η σημερινή κυβέρνηση της χώρας δεν υποκρίνεται καν ότι έχει σκοπό την αναστήλωση θεσμών και τον εξευρωπαϊσμό της κοινωνίας. Ούτε είναι οι ανατολίτικες συνήθειες του λαού αυτές που καθυστερούν την πρόοδο μας. Ο ριζοσπαστισμός αυτής της κυβέρνησης συνίσταται στη βίαιη και απόλυτη «βαλκανοποίηση» της χώρας. Κι επειδή οι βαλκάνιοι γείτονες μας πασχίζουν για να ενταχθούν στην ευρωπαϊκή οικογένεια, θα έλεγα ότι οι δημοκρατίες της Λατινικής Αμερικής αποτελούν το υπόδειγμα δημοκρατίας και οικονομίας που μας επιφυλάσσουν. Γιατί; Γιατί τόσο στις χώρες της Λατινικής Αμερικής όσο στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης θεσμοί και εκτελεστική εξουσία, κυβέρνηση δηλαδή, ταυτίζονται. Οι θεσμοί είναι το «οξυγόνο» που λείπει από τα ολοκληρωτικά καθεστώτα.
Όταν υπάρχει λοιπόν «οξυγόνο» (δηλαδή θεσμοί), η επιρροή του πολιτικού και επιχειρηματικού συστήματος περιορίζεται, η διαφθορά, ο νεποτισμός και οι κάθε είδους και σχήματος συμμορίες προσκρούουν στην Δικαιοσύνη και τις αξίες του κράτους δικαίου.
Το κράτος δικαίου στην Ελλάδα τσαλαπατήθηκε μέσα στην κρίση και το «κοινωνικό συμβόλαιο» έχει διαρραχθεί. Κανείς δεν εμπιστεύεται κανέναν και όλοι μαζί «μουτζώνουν» το σύστημα, την διαπλοκή και το κράτος. Μια προοδευτική κυβέρνηση θα έπρεπε να ξεκινήσει απ' αυτό ακριβώς: να επαναθεμελιώσει μια σχέση εμπιστοσύνης διαρκείας του κράτους με τους πολίτες. Σπαρμένος ο δρόμος από λάθη, παραλείψεις και κακοτεχνίες των προηγουμένων. Κι όμως οι δήθεν δημοκράτες, οι δήθεν αριστεροί επέλεξαν τον εύκολο δρόμο. Στα «χρόνια» λάθη των άλλων απάντησαν με τα δικά τους αγνά» λάθη.
Η επιχειρούμενη από τους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ ρύθμιση του ραδιοτηλεοπτικού τοπίου αποτελεί πρωτίστως θέμα δημοκρατίας και δευτερευόντως θέμα αγοράς. Αν οι σκοποί όμως μιας εκλεγμένης κυβέρνησης εξυπηρετούνται καλύτερα σ' ένα περιβάλλον «ανάπηρης δημοκρατίας», τότε η καταστρατήγηση του Συντάγματος (αρ. 15, 101Α) και η απορρύθμιση της αγοράς αποτελούν τα όπλα για μια «δολοφονία» που έχει προαποφασιστεί.
1.Η αλήθεια είναι ότι όλοι οι ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί της χώρας που ιδρύθηκαν και είναι «νομίμως λειτουργούντες» δεν εξασφάλισαν αυτό το προνόμιο μέσα από διαγωνισμό αδειοδότησης γιατί ουδέποτε η ελληνική Πολιτεία κατόρθωσε να τον διεξάγει με όρους διαφάνειας.
2. Η αλήθεια είναι το φάσμα των ραδιοτηλεοπτικών συχνοτήτων αποτελεί έναν φυσικό πόρο η εκμετάλλευση του οποίου πρέπει να τελεί υπό την εποπτεία τού κράτους*. Η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή αποτελούσε και αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να προσδιορισθεί με αντικειμενικά ευρωπαϊκά κριτήρια ποιότητας και διαφάνειας ποιος μπορεί να κατέχει το προνόμιο του πληροφορείν και του πληροφορείσθαι, της εκπαίδευσης, της ψυχαγωγίας και της διαπαιδαγώγησης μέσω των ΜΜΕ.
3. Η αλήθεια είναι ότι το «διαρκές» μη ρυθμιζόμενο ραδιοτηλεοπτικό πεδίο καθεστώς ευνόησε την αέναη διαπραγμάτευση μεταξύ ΜΜΕ και πολιτικού συστήματος. Πολιτικό σύστημα, ΜΜΕ και τράπεζες σχημάτισαν στα μάτια των πολιτών το τρίγωνο της διαπλοκής.
4. Η αλήθεια είναι ότι η διαπλοκή δεν καταπολεμάται με αλισβερίσια της εκάστοτε κυβέρνησης με τους καναλάρχες-ολιγάρχες, αλλά με ισχυρούς θεσμούς-ανεξάρτητες αρχές, δηλαδή εν προκειμένω με ισχυρό ΕΣΡ.
5. Η αλήθεια είναι ότι το ΕΣΡ αποτελεί εκείνη την ανεξάρτητη αρχή που ο Συνταγματικός νομοθέτης εξοπλίζει ως το τεχνικό εκείνο όργανο που διαθέτει την αποκλειστική αρμοδιότητα να θέτει και να ελέγχει τις προδιαγραφές, τους κανόνες και τους όρους της λειτουργία της τηλεόρασης. Η αλήθεια είναι ότι η θητεία των μελών του ανανεώθηκε πολλάκις τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της ασυμφωνίας των 4/5 της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής, ώσπου κατέληξε να λειτουργεί με λιγότερα μέλη και εκ των πραγμάτων δεν έπαιξε ποτέ αποτελεσματικά τον ρόλος του επόπτη του ραδιοτηλεοπτικού πεδίου.
6. Η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ κατά τρόπο θεσμικό βίαιο και αντισυνταγματικό επέλεξε να «απαλλοτριώσει» τις αρμοδιότητες του ΕΣΡ. Επένδυσε στην μη επίτευξη της απαιτούμενης διακομματικής συναίνεσης (4/5) και έπαυσε τα μέλη του ΕΣΡ. «Όταν δεν υπάρχει ΕΣΡ τότε εφαρμοστής θα πρέπει να γίνει και νομοθέτης», είχε δηλώσει τότε σε μια -μοναδική στη νομική επιστήμη- ερμηνεία ο καθηγητής νομικής και Υπουργός Δικαιοσύνης κ. Παρασκευόπουλος. Που στον κόσμο τα μέλη μιας ανεξάρτητης αρχής παύονται πριν την ανάδειξη των διαδόχων τους; Οι συνταγματικά κατοχυρωμένες Ανεξάρτητες αρχές λειτουργούν αδιάλειπτα (όχι με διακόπτη on/off),ως θεσμική «βαλβίδα οξυγόνου» κυρίως έναντι των αυθαιρεσιών της εκάστοτε κυβέρνησης.
7. Η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση με απώτερο σκοπό την δημιουργία ενός ελεγχόμενου ολιγοπωλίου όρισε τον αριθμό των καναλιών σε τέσσερα βασιζόμενη σε μια αυθαίρετη, κατά παραγγελία και επι πληρωμή εμπειρογνωμοσύνη παραβιάζοντας το άρθρο 10 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τον Χάρτη Θεμελιωδών δικαιωμάτων της ΕΕ, τη στιγμή που το ψηφιακό τηλεοπτικό φάσμα «χωρά» δεκαέξι (16) τηλεοπτικά κανάλια υψηλής ευκρίνειας και εθνικής εμβέλειας.
8. Η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση με λογιστικά και αυθαίρετα οικονομικά όρισε την βιωσιμότητα ενός καναλιού στα 50εκ ευρώ και διεξήγαγε μια έκνομη δημοπρασία αδειών. με μοναδικό κριτήριο το οικονομικό τίμημα εις βάρος της ισότητας, του πλουραλισμού, της αντικειμενικότητας και της πολυφωνίας.
9.Η αλήθεια είναι ότι θα ήταν πολύ κωμικό, αν δεν ήταν τόσο σοβαρό το σκηνικό εθελούσιας ταπείνωσης των υποψηφίων που στήθηκε για να επικοινωνήσει η κυβέρνηση το μήνυμα της καταπολέμησης της διαπλοκής. Ικανοποιήθηκε το κοινό περί δικαίου αίσθημα επειδή ο Σαββίδης κοιμήθηκε σε ράντζο και πήγαινε στην τουαλέτα με συνοδεία αστυνομικού;
10. Η αλήθεια είναι ότι σύμφωνα με Αμερικάνο καθηγητή πολιτικών επιστημών το επίπεδο του πολιτικού βίου μιας χώρας διαμορφώνεται σε μεγάλο βαθμό από το δημοσιοραδιοτηλεοπτικό λόγο**. ΄Εχει αλλάξει ο τρόπος ζωής και ο τρόπος που εργαζόμαστε. Οι νεότεροι άνθρωποι επιλέγουν το internet για την ενημέρωσή τους και την online παρακολούθησης περιεχομένου. Δεν παύει όμως η τηλεόραση να διαμορφώνει εν πολλοίς την κοινή γνώμη. Αυτό το γνωρίζουν καλά τόσο η κυβέρνηση όσο και οι επιχειρηματίες που διεκδικούν άδειες.
11. Η αλήθεια είναι ότι σε φιλελεύθερα δυτικά σύγχρονα κράτη το κράτος δεν έχει δικαίωμα να κλείνει επιχειρήσεις και να σπρώχνει στην ανεργία χιλιάδες εργαζομένων για να καταστήσει βιώσιμες τις υπόλοιπες. Αυτό το ρυθμίζει η αγορά και όχι ο Υπουργός.
12. Η αλήθεια είναι ότι το «μαύρο» σε ραδιοτηλεοπτικά μέσα κρατικά ή ιδιωτικά κηλιδώνει την υστεροφημία και την διαδρομή, όσων πολιτικών το επιλέγουν. Ποια τραγική ειρωνεία σπρώχνει την κυβέρνηση Τσίπρα να ισοφαρίσει τα «μαύρα» στα ΜΜΕ;
Στο Συμβούλιο της Επικρατείας «πέφτει ο κλήρος». Το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο της χώρας δεν θα κρίνει απλά αν ο νόμος Παππά και η δημοπρασία-παρακολούθημα του είναι συμβατός με το Σύνταγμα της χώρας. Το ΣτΕ με την κρίση του θα κατατάξει την σύγχρονη Ελληνική Δημοκρατία. Αυτό επιβάλλει η διάκριση των εξουσιών, και αυτός είναι ο σημαίνων ρόλος της ανεξάρτητης δικαστικής εξουσίας έναντι της εκτελεστικής και της νομοθετικής εξουσίας: Να καθορίσει τι είδους δημοκρατίας έχουμε: Δυτικού τύπου ή Λατινικής Αμερικής.
Μην εκπλαγούμε αν η «κακή» Ευρώπη διαπιστώσει ενδείξεις «ανελεύθερης δημοκρατίας», τύπου Πολωνίας και στην χώρα μας.
Καλομελέτα κι έρχεται.
*«ΜΜΕ, το μεγάλο θεσμικό σκάνδαλο της Μεταπολίτευσης», tsakyrakis.wordpress.com Τσακυράκης Σταύρος, 12.9.2014
**Η «δημοπρασία του ράντζου», Προκόπης Δούκας, Athensvoice 5.9.2016