Το 1975 ψηφίζεται από όλες τις πτέρυγες της Βουλής χωρίς την παραμικρή προσθήκη το άρθρο 24 του Συντάγματος, η πρώτη ρητή διάταξη στην ιστορία των ελληνικών Συνταγμάτων για την προστασία του Περιβάλλοντος.
Το άρθρο ρύθμιζε μεταξύ άλλων τον καθορισμό και την προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων και τις σχετικές με αυτά υποχρεώσεις του κράτους προς τον πολίτη και του πολίτη προς το κράτος. Εισηγητής του νομοσχεδίου ήταν ο Κυπριανός Μπίρης, αρχιτέκτονας καθηγητής του ΕΜΠ που διετέλεσε Υφυπουργός Δημοσίων Έργων στην πρώτη μεταπολιτευτική κυβέρνηση. Ο καθηγητής είχε προβλέψει ότι μόνο με την άμεση σύνταξη αφενός ενός Εθνικού Κτηματολογίου και αφ' ετέρου ενός Εθνικού Δασολογίου θα μπορούσε το άρθρο 24 του Συντάγματος να επιτελέσει τον σκοπό του: την προστασία του Περιβάλλοντος.
Η ευαισθησία του Συντακτικού νομοθέτη για την προστασία των δασών αποτυπώθηκε ρητά σε εδάφιο του άρθρου 24Σ: «Νόμος ορίζει τα σχετικά με την προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων. Η σύνταξη δασολογίου συνιστά υποχρέωση του Κράτους.»
Γιατί είναι τόσο σημαντικό το Εθνικό Δασολόγιο;
Γιατί οι δασικοί χάρτες με την χάραξη ορίων δασών και δασικών εκτάσεων, α) προωθούν αποτελεσματικότερα την προστασία του Περιβάλλοντος απέναντι στους κακόβουλους εμπρησμούς με κίνητρο την οικοπεδοποίηση, β) κατοχυρώνουν τα δάση ως κρατική ιδιοκτησία (δεν αμφισβητείται το ιδιοκτησιακό καθεστώς) και έτσι αυτά προστίθενται στην εθνική περιουσία της χώρας και γ)«οριοθετούν» τα πεδία της χωροταξικής κι επενδυτικής δραστηριότητας.
Στην 4η χώρα στην Ευρώπη σε δασική έκταση και 40 χρόνια μετά την σύλληψη της ιδέας, το εθνικό δασολόγιο αποτελεί ένα μακρινό ακόμα όραμα, την τελεσφόρηση του οποίου, φοβάμαι ότι θα αδυνατούσε να την προβλέψει και ο πιο απαισιόδοξος βουλευτής, όταν το 1975 ψήφιζε το άρθρο 24 του Συντάγματος!
Να η κατάσταση που παρουσιάζει το εθνικό μας δασολόγιο το 2015: Ως σήμερα έχουν κυρωθεί δασικοί χάρτες που αντιστοιχούν μόλις στο 0,56% της ελληνικής επικράτειας, ενώ εκείνοι που έχουν αναρτηθεί αντιστοιχούν μόνο στο 1,12%. Συνολικά οι δασικοί χάρτες που έχουν καταρτιστεί φθάνουν στο 22,57% και υπό κατάρτιση βρίσκεται το 32,18%. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΚΧΑ ΑΕ (Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση ΑΕ), το υπόλοιπο 45,2% δεν έχει καν ανατεθεί. Την ίδια στιγμή το 30% των πυρκαγιών οφείλεται σε εμπρησμούς με σκοπό την καταπάτηση των εκτάσεων.
Το Ελληνικό κράτος είναι πιο αργό στην σύνταξη δασολογίου και από μια χελώνα που προσπαθεί να διασχίσει ένα δάσος. Σε 40 χρόνια κυρώθηκαν χάρτες που αντιστοιχούν στο 0,56% της ελληνικής επικράτειας!
Μόνο δηλαδή σ' αυτό το ποσοστό της ελληνικής επικράτειας τα τοπικά δασαρχεία ξέρουν «τι τους γίνεται» ή αλλιώς απώλεσαν το δικαίωμα-προνόμιο να χαρακτηρίζουν και να αποχαρακτηρίζουν τι είναι δάσος. Τώρα τελευταία, όμως, ένας νέος άνεμος πνοής συντονισμένου σχεδιασμού φυσά μεταξύ των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Εσωτερικών.
Πώς να ερμηνευτεί αλλιώς ότι ο πράσινος/οικολόγος Αν. Υπουργός Τσιρώνης και ο Υπουργός Κουρουπλής κατέθεσαν τροπολογία στο νομοσχέδιο για τα προαπαιτούμενα, σύμφωνα με την οποία «αναστέλλονταν όλες οι κατεδαφίσεις αυθαιρέτων σε δάση και δασικές εκτάσεις μέχρι την κύρωση των δασικών χαρτών κάθε περιοχής»;
Μάλλον θα γνωρίζουν ότι χάριν στις κοπιώδεις ενέργειές τους, η εκπόνηση του εθνικού δασολογίου, προϋπόθεση του οποίου είναι η κύρωση των δασικών χαρτών, θα «τρέξει» το επόμενο διάστημα και επομένως θα έρθει σύντομα και η στιγμή που θα πρέπει να κατεδαφιστεί έστω κι ένα κτίσμα που τελεσίδικα έχει χαρακτηριστεί ως αυθαίρετο.
Δε μου περνάει από το νου ότι οι Υπουργοί, ενέδωσαν σε πιέσεις δημάρχων, (κυβερνητικών και μη) βουλευτών και ιδιοκτητών αυθαιρέτων, με το επιχείρημα ότι είτε επρόκειτο για πλάνη της διοίκησης είτε για «αδικία» («μόνο το δικό μου είναι αυθαίρετο;»).
Ούτε ότι μπορεί να επηρεάστηκαν από τον «ακτιβισμό» (για τον οποίο κρατήθηκε στο τοπικό αστυνομικό τμήμα) του Δημάρχου Σπάτων-Αρτέμιδος να βάλει τα απορριμματοφόρα του Δήμου μπροστά από συνεργεία της Περιφέρειας Αττικής που θα προχωρούσαν σε κατεδάφιση αυθαιρέτων της περιοχής.
Από την άλλη, βέβαια, υπάρχει και η νομολογία του Συμβούλιου της Επικρατείας, που ορίζει ότι «για την κατεδάφιση αυθαίρετων κατασκευών σε δασικές ή αναδασωτέες εκτάσεις δεν απαιτείται να έχει προηγουμένως καταρτισθεί δασολόγιο, ούτε να έχει χαρακτηρισθεί η έκταση ως δασική, με τη διαδικασία του δασικού νόμου 998/1979 ούτε να έχουν καταρτισθεί δασικοί χάρτες».
Από την τροπολογία (που τελικά αποσύρθηκε) και από τη νομολογία του ΣτΕ αβίαστα συνάγεται το συμπέρασμα ότι ο εθνικός χάρτης αυθαιρέτων είναι μάλλον πιο ρεαλιστικός στόχος της κυβέρνησης σε σχέση με το εθνικό δασολόγιο.
Παραμένουν ζωντανές όμως οι αγαθές, φιλολαϊκές, πράσινες και οικολογικές διαθέσεις των Υπουργών των ΟικολογοΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.