Σε πολλές χώρες, τα ζώα συντροφιάς έχουν εδώ και χρόνια ενταχθεί στο πρόγραμμα ψυχολογικής υποστήριξης παιδιών, ενηλίκων και υπερηλίκων που ζουν σε διάφορα ιδρύματα, ακόμα και σε νοσοκομεία. Η επίδραση της παρουσίας τους στην ψυχική υγεία των ασθενών ή ανήμπορων ατόμων έχει διαπιστωθεί ότι είναι ευεργετική. Αλλά και χωρίς να είσαι ειδικός επιστήμονας το καταλαβαίνεις μόνο αν δεις τη χαρά στα πρόσωπα όλων σε ένα από τα πολλά videos που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο.
Ιστορία από το Facebook. Νησί πολύβουο, πολυπληθές. Έξω από το ευμέγεθες γηροκομείο ιστορικού φιλοπτώχου ιδρύματος ζούσαν μέχρι πρότινος 7 αδέσποτες γάτες τις οποίες φρόντιζε για χρόνια μια υπερήλικη ένοικός του. Δυο από τις γάτες επισκέπτονταν και το κτήριο, κρατώντας συντροφιά στην ηλικιωμένη. Ήταν στειρωμένες, εμβολιασμένες και παρακολουθούνταν ιατρικά, ειδικά για το λόγο αυτό. Αυτή τη συγκινητική μέσα στη μοναχικότητά της εικόνα, ήρθε να διαλύσει παραμονές Χριστουγέννων ο... Εμπενίζερ Σκρουτζ.
Αλλά πριν φτάσουμε σε αυτόν, το πρελούδιο.
Τα τελευταία χρόνια, συγγενείς άλλων ενοίκων του γηροκομείου διαμαρτύρονταν για τις γάτες στην προηγούμενη διοίκηση του ιδρύματος. Ανησυχούσαν για τους γέρους, έλεγαν. Αλήθεια, τι μπορεί να πάθει ένας γέρος από μια υγιή γάτα με την οποία δεν έρχεται καν σε επαφή; Ιδίως σε σχέση με αυτό που μπορεί να πάθει πεταμένος στη μοναξιά του γηροκομείου;
Ο νέος πρόεδρος του γηροκομείου επισφράγισε, ερχόμενος, τη δίωξη των γατών. Διέταξε να απομακρυνθούν όχι μόνο οι 2 από το κτήριο και την αυλή του γηροκομείου αλλά και κάθε γάτα από τον δημόσιο χώρο έξω από αυτό! Οι φιλόζωοι έτρεξαν να μαζέψουν άρον-άρον τα ζώα πριν αυτά εκτεθούν σε κινδύνους.
Ο Ψαρούλης, ο τελευταίος γάτος της ηλικιωμένης το έσκασε από το σπίτι που τον υιοθέτησε και επέστρεψε μόνος του στη γιαγιά του. Τώρα, ζει σε κλουβί μέχρι κάποιος να τον ξαναυιοθετήσει. Αφηγείται ο άνθρωπος που κλήθηκε από τη διοίκηση να τον απομακρύνει:
«Τον κρατούσε αγκαλιά καθώς έφτασα με το κλουβί. Τον είχε όρθιο μεταξύ στήθους και ώμου και τον πήγαινε βόλτα. Μου φώναζε να αφήσω το κλουβί κάτω, να απομακρυνθώ για να μην τρομάξει καθώς θα πλησίαζα. Έτσι και έκανα. Τον έβαλε μέσα με τη βοήθεια μίας νοσοκόμας και έτρεξα να ασφαλίσω το κλουβί. Ξέσπασε σε λυγμούς ... «δεν αντέχω άλλο παλικάρι μου», μου είπε και έκατσε σε μία καρέκλα... «85 χρονών είμαι».
Γιατί όλο αυτό; Κανείς δεν ξέρει. Όπως δεν ξέρουμε με τι κριτήρια προκρίνεται για πρόεδρος ενός ιδρύματος για φτωχούς υπερήλικες ένας άνθρωπος που σκέφτεται και πράττει στεγνά. Μια κανονική φιγούρα του Ντίκενς που μάλλον επιλέγεται με όρους «διοίκησης» από άλλες όμοιες φιγούρες του Ντίκενς που ανησυχούν μόνο μήπως βλάψουν οι γάτες τους συγγενείς τους και όχι η μοναξιά που τους προκαλούν οι ίδιοι «παρκάροντάς» τους στο γηροκομείο.
Τώρα που το σκέφτομαι, για τους ίδιους λόγους που απομακρύνθηκαν οι γάτες από το γηροκομείο πιθανώς απομακρύνονται και πολλοί γέροι από τις οικογένειές τους (εξαιρουμένων των ιατρικών λόγων) και τοποθετούνται σε ιδρύματα. Αποτελούν ένα είδος όχλησης εντός του οπτικού πεδίου. Χαλάνε την εικόνα, το προφίλ.
Δεν προλαβαίνουμε να ενημερώσουμε κανέναν Εμπενίζερ μας για τη γαλήνη, τη χαρά και, εν τέλει, την ευζωία που μπορεί να προσφέρει ανέξοδα για όλο το χρόνο σε όσους ηλικιωμένους θέλουν αυτή τη συναισθηματική επαφή. Ούτε για τα επιστημονικά δεδομένα από κουλτούρες που σέβονται περισσότερο τους γέρους και τα ζώα.
Εκείνος, όπως δυστυχώς και άλλοι, θα πιστεύει ότι 10 λεπτά κάλαντα το χρόνο από άγνωστα απρόθυμα παιδάκια θα κάνουν τη δουλειά. Ο συνδυασμός «φτωχός», «μόνος», «ηλικιωμένος» και «ίδρυμα» δεν δείχνει να τους παράγει κάποιο επιπλέον συναισθηματικό αποτέλεσμα.
Ελπίζουμε να τους ενημερώσει το Φάντασμα των Χριστουγέννων του Μέλλοντος.
Πλησιάζουν Χριστούγεννα. Η εποχή που και ο πιο αδιάφορος ενώνει το ολιγόλεπτο ενδιαφέρον του με την καθιερωμένη μαζική «συγκίνηση» από τις επισκέψεις τηλεοπτικών συνεργείων σε διάφορα ιδρύματα.
Το πρόβλημα είναι εδώ. Το πνεύμα των Χριστουγέννων κρατάει μόνο τα Χριστούγεννα. Το αντι-πνεύμα των Χριστουγέννων κρατάει όλο το χρόνο και ο Εμπενίζερ ζει δίπλα μας.
