Από την αρχή του έτους μέχρι και τις 18 Ιουλίου έχουν επισήμως καταγραφεί από τις ελληνικές αρχές 2.951 ασυνόδευτοι ανήλικοι. Οι ξενώνες φιλοξενίας ασυνόδευτων παιδιών είναι όλοι γεμάτοι, με συνέπεια 1.394 ανήλικοι αυτή τη στιγμή να είναι άστεγοι. Από αυτούς 330 βιώνουν συνθήκες κράτησης σε αστυνομικά τμήματα, σε κρατητήρια, στην Αμυγδαλέζα και σε κλειστά κέντρα κράτησης. Συνυπάρχουν πολύ συχνά με ενήλικες σε άθλιες συνθήκες.
Όσα από τα άστεγα ασυνόδευτα παιδιά δεν είναι σε κράτηση, βρίσκονται εκτεθειμένα σε κάθε λογής κίνδυνο, όπως τα κυκλώματα της παιδικής πορνείας που έχουν αναπτυχθεί στο κέντρο της Αθήνας. Το πεδίο του Άρεως αυτή τη στιγμή έχει μετατραπεί σε υπαίθριο οίκο ανοχής, όπου νεαροί έφηβοι εκδίδονται για 5 ευρώ.
Στο πλαίσιο του Προγράμματος για τα Ασυνόδευτα Παιδιά Πρόσφυγες του Ιδρύματος Μποδοσάκη, πραγματοποιήσαμε επίσκεψη για την καταγραφή αναγκών των παιδιών σε κλειστό κέντρο κράτησης, όπου βρίσκονται αυτή τη στιγμή 15 ανήλικοι υπό αστυνομική φύλαξη. Τρεις ημέρες πριν την άφιξή μας διέμεναν στο κέντρο 48 παιδιά. Στον τομέα ανηλίκων του κέντρου δεν υπάρχει κανένας φορέας παροχής κοινωνικών υπηρεσιών. Το κέντρο επισκέπτεται σπάνια ένας γιατρός. Όποιο παιδί χρειάζεται να εξεταστεί, πρέπει να μεταφερθεί στον τομέα των ενηλίκων, μιας και εκεί βρίσκεται ο γιατρός, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τη σωματική και ψυχική του υγεία.
Οι ανήλικοι κοιμούνται στο πάτωμα σε παλιά και χαλασμένα στρώματα. Ένα από τα παιδιά έχει διαγνωστεί με ψώρα. Είναι προφανής ο κίνδυνος μετάδοσης της νόσου σε όλο το κέντρο. Οι συνθήκες καθαριότητας είναι οριακές. Τα μπάνια πλημμυρισμένα, γιατί κανείς δεν είχε σφίξει την κεντρική βάνα ώστε να σταματήσει η διαρροή. Η έλλειψη διερμηνέων κάνει την ενημέρωση των παιδιών σχετικά με τα δικαιώματά τους και τη διεκπεραίωση όλων των απαραίτητων διαδικασιών προστασίας και φροντίδας (αίτηση ασύλου, οικογενειακή επανένωση, κτλ), εξαιρετικά δύσκολη.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο δεκατετράχρονος Γιουσέφ από το Μαρόκο, ο οποίος έφτασε πριν από τρεις ημέρες από το κέντρο φιλοξενίας στην Κόρινθο. Μας μιλάει σε σπαστά γαλλικά, ζητώντας απεγνωσμένα κάποιον αραβόφωνο διερμηνέα να τον ενημερώσει για τα δικαιώματά του. Πολλά από τα παιδιά είναι εμφανώς καταβεβλημένα. Κάποια έχουν μείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα εκεί. Ο Μοχάμεντ από τη Γουινέα βρίσκεται παραπάνω από δύο μήνες στο κέντρο. «...Περπάτησα από τη χώρα μου για να φτάσω εδώ. Είμαι περισσότερο από δύο μήνες πίσω από αυτά τα κάγκελα. Δε μπορώ να καταλάβω ποιο είναι το έγκλημα μου. Πρέπει να βρω δουλειά. Η μητέρα μου είναι τετραπληγική και η αδερφή μου είναι μόλις 12 χρονών. Πρέπει να τις φροντίσω».
Μετά από πέντε μήνες λειτουργίας του Θεματικού Προγράμματος για τα Ασυνόδευτα Παιδιά Πρόσφυγες του Ιδρύματος Μποδοσάκη μπορούμε να συμβάλλουμε στην αντιμετώπιση αυτού του εξαιρετικά επείγοντος προβλήματος.
Εκτός από τη γενικότερη ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινού στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, έχουμε συγκεντρώσει ένα σημαντικό ποσό δωρεών από μεμονωμένα άτομα, επιχειρήσεις και Ιδρύματα, σε εθνικό αλλά και σε διεθνές επίπεδο, το οποίο θα διατεθεί άμεσα για την στέγαση των ασυνόδευτων παιδιών.
Σε συνεργασία με τις πιο αξιόπιστες και αποτελεσματικές ΜΚΟ (Praksis, Μετάδραση, Ιατρική Παρέμβαση, Άρσις, Γιατροί του Κόσμου) θα παρέχουμε στέγη και υπηρεσίες υποστήριξης και προστασίας σε 320 παιδιά. Θα δημιουργήσουμε δύο καινούριες δομές φιλοξενίας με όλες τις απαραίτητες υπηρεσίες, θα συμβάλλουμε στην λειτουργία έξι υφιστάμενων ξενώνων και θα υποστηρίξουμε 30 ανάδοχες οικογένειες.
Σύμφωνα με το ΕΚΚΑ (Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης) οι αριθμοί των ασυνόδευτων παιδιών αναμένεται να αυξηθούν την ερχόμενη περίοδο και η ανάγκη να βρεθεί η απαραίτητη στέγη και προστασία για αυτά τα παιδιά είναι παραπάνω από επείγουσα.
«Οι ελληνικές αρχές πρέπει να αποφεύγουν την κράτηση ασυνόδευτων παιδιών και θα πρέπει να προσαρμόσουν την ελληνική νομοθεσία και πρακτική για να εξασφαλίσουν ότι τα παιδιά θα κρατούνται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και για το ελάχιστο απαιτούμενο χρονικό διάστημα όπως προβλέπει η Διεθνής Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα του παιδιού», αναφέρει σε πρόσφατη έκθεσή της η Human Rights Watch. Η Διεθνής Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα του παιδιού, της οποίας η Ελλάδα είναι μέλος, ορίζει ότι τα παιδιά υπό κράτηση πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ιατρική, ψυχολογική και νομική υποστήριξη και έχουν δικαίωμα στην εκπαίδευση και την ψυχαγωγία. Η μετατροπή κέντρων κράτησης σε μεταβατικούς ξενώνες φιλοξενίας, αποτελεί παραβίαση της συνθήκης για τα δικαιώματα του παιδιού και είναι παράνομη. Τα παιδιά αυτά φτάνουν στη χώρα μας ήδη τραυματισμένα και σε πολύ ευάλωτη κατάσταση. Δε μπορεί πλέον να αποτελεί δικαιολογία ούτε σε εθνικό, ούτε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ότι δεν υπάρχουν οι απαραίτητοι χώροι φιλοξενίας. Πρέπει να δημιουργηθούν άμεσα.
Σε όλη τη χώρα υπάρχουν πολλά κτίρια που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για το σκοπό αυτό. Θα μπορούσε εύκολα να γίνει ο εντοπισμός τους και να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός διάθεσης και διαμόρφωσης τους άμεσα και αποτελεσματικά. Είναι εξαιρετικά επείγον να βρεθεί άμεσα η απαραίτητη χρηματοδότηση για τα λειτουργικά κόστη και το προσωπικό ενός επαρκούς αριθμού ξενώνων φιλοξενίας. Μόνο με αυτόν τον τρόπο τα παιδιά θα λάβουν τις απαραίτητες υπηρεσίες προστασίας και φροντίδας, έτσι ώστε να επιτευχθεί η ομαλή ένταξή τους στην ελληνική κοινωνία με τον πιο κατάλληλο τρόπο.
10 πράγματα που αξίζει να μάθεις για τα ασυνόδευτα παιδιά πρόσφυγες στην Ελλάδα
1. Τα ασυνόδευτα παιδιά αποτελούν την πιο ευάλωτη ομάδα των προσφύγων και μεταναστών. Είναι παιδιά που ταξιδεύουν και φτάνουν στην Ελλάδα μόνα τους.
2. Τα παιδιά αυτά έχουν διαφύγει από εμπόλεμες ζώνες, διωγμούς, καταστάσεις τρομοκρατίας και μεγάλης φτώχειας. Όλα αναζητούν απεγνωσμένα ένα καλύτερο μέλλον.
3. Ταξιδεύουν μόνα και απροστάτευτα ακολουθώντας διαδρομές που τρομάζουν ακόμα και τον πιο γενναίο ενήλικα. Όσο μένουν μόνα κινδυνεύουν από κακοποίηση, σεξουαλική εκμετάλλευση, εμπόριο οργάνων.
4. Ο μέσος όρος ηλικίας τους είναι 15 χρόνων, έχουν βρεθεί όμως και παιδιά μόλις λίγων μηνών.
5. Το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών αυτών δεν καταγράφεται από τις αρχές, παραμένοντας εκτός πλαισίου θεσμικής και κοινωνικής προστασίας.
6. 2.951 ασυνόδευτα παιδιά έχουν επισήμως καταγραφεί στην Ελλάδα, μόλις τους έξι πρώτους μήνες του 2016, αριθμός 4 φορές μεγαλύτερος από την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους
7. 10.000 ασυνόδευτοι ανήλικοι που εισήλθαν στην Ευρώπη από την αρχή του 2015, αγνοούνται.
8. Μετά το κλείσιμο των συνόρων τα παιδιά έχουν εγκλωβιστεί στην Ελλάδα. Όλοι οι ξενώνες φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων αυτή τη στιγμή είναι πλήρεις και δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες που υπάρχουν
9. 1.394 παιδιά αυτή τη στιγμή είναι χωρίς σπίτι. Τα περισσότερα βιώνουν συνθήκες κράτησης, ενώ πολλά από αυτά έχουν ήδη πέσει στα χέρια κυκλωμάτων πορνείας στο κέντρο της Αθήνας. Η ανάγκη στέγασης και προστασίας αυτών των παιδιών είναι επείγουσα.
10. Μπορείς να τα βοηθήσεις τώρα μέσω του Giving for Greece