Ας ξεκινήσει το σημερινό άρθρο λίγο διαφορετικά: ας ξεκινήσει με δύο μουσικά ακούσματα τα οποία μεταξύ τους έχουν διαφορά περίπου 40 χρόνια. Το πρώτο είναι των Shames ενώ το δεύτερο των Coldplay. Τα δύο τραγούδια δεν επιλέχθηκαν τυχαία. Τα δύο τραγουδια μοιάζουν μεταξύ τους καθώς αναφέρονται στο γεγονός ότι ο κόσμος φαίνεται να έχει γυρίσει ανάποδα. Αυτό ακριβώς είναι το θέμα του σημερινού άρθρου: ο κόσμος φαίνεται πως έχει γυρίσει(;) ανάποδα.
Πριν από περίπου 2 μήνες παρουσιάσθηκε η περίπτωση ενός νομοσχεδίου του Αμερικανικού Κογκρέσου σύμφωνα με το οποίο προτείνεται ρητώς η απαγόρευση έμμεσης/άμεσης πώλησης αμερικανικών περιουσιακών στοιχείων σε επενδυτές από τη Ρωσία και την Κίνα καθώς τα συγκεκριμένα ορυκτά αφορούν την Εθνική Ασφάλεια των ΗΠΑ. Το νομοσχέδιο σχετίζεται με την επιτροπή Επιτροπή Ξένων Επενδύσεων (CFIUS) του Κογκρέσου. Επίσης αναφέρθηκε η περίπτωση ενός Διευθύνοντος Συμβούλου μεγάλης αμερικανικής εταιρείας ο οποίος ούτε λίγο ούτε πολύ πρότεινε την κρατικοποίηση (!) του μεγαλύτερου ορυχείου σπάνιων γαιών των ΗΠΑ το οποίο πρόσφατα πωλήθηκε σε εταιρεία Κινεζικών συμφερόντων! Αντιλαμβάνονται οι αναγνώστες τη σημειολογία της πρότασης; Κρατικοποίηση ενός σημαντικού οικονομικού/περιουσιακού στοιχείου (asset) στις ΗΠΑ; Πότε είχε ξανακουσθεί κάτι παρόμοιο;
Ωστόσο, μία πρόσφατη εξέλιξη αφήνει αποχρώσες (sic) ενδείξεις ότι ίσως κάτι συμβαίνει στον κόσμο μας. Ενδείξεις ότι ο κόσμος αλλάζει. Ότι ο κόσμος φαίνεται πως έχει γυρίσει ανάποδα και ο κρατικός παρεμβατισμός αρχίζει πλέον σιγά-σιγά να απλώνεται στην άλλη άκρη του Ατλαντικού για λόγους Εθνικής Ασφάλειας. Πριν λίγες ημέρες λοιπόν αποφασίσθηκε η εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας που απορρέει από την επιτροπή CFIUS του Κογκρέσου και απαγορεύθηκε η πώληση μεγάλης αμερικανικής ιδιωτικής εταιρείας υψηλής τεχνολογίας στον τομέα των ημιαγωγών (semiconductors) σε κινεζική εταιρεία. Ο λόγος της απαγόρευσης ήταν η προάσπιση της Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ.
Ιστορικά αποδεικνύεται ίσως ότι η Ευρώπη πάντα ακολουθούσε αργοπορημένα την πολιτική των ΗΠΑ. Αλήθεια, θα υπάρξει κάποια στιγμή μία αντίστοιχη Ευρωπαϊκή οδηγία παρόμοια με την Αμερικανική νομοθεσία CFIUS; Μία Ευρωπαϊκή νομοθεσία η οποία θα προστατεύει τα κρίσιμα περιουσιακά στοιχεία της ΕΕ τα οποία έχουν αυξημένη γεωπολιτική σημασία. Μία Ευρωπαϊκή οδηγία η οποία να περιγράφει τις κατάλληλες διαδικασίες για τον εξευρωπαϊσμό ορισμένων κρίσιμων γεωπολιτικά περιουσιακών στοιχείων χωρών μελών της ΕΕ, τα οποία περιουσιακά στοιχεία, έχουν ήδη καταλήξει στα χέρια του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Στο κάτω της γραφής, αυτό δεν είναι το επιζητούμενο; Δηλαδή η δημιουργία των Ηνωμένων Πολιτειών Ευρώπης;
Η όλο και μεγαλύτερη διείσδυση των Κινεζικών (κρατικών κυρίως) εταιρειών στις αγορές της Δύσης μέσω εξαγορών Δυτικών εταιρειών είναι σχεδόν αδιαμφισβήτητο γεγονός. Ήδη έχουν αρχίσει να εκφράζονται οι ανησυχίες της Δύσης καθώς όπως φαίνεται δεν πρόκειται απλώς για οικονομικές/εμπορικές συναλλαγές, αλλά για σχέδιο/προσπάθεια της Κίνας (δηλαδή του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος) να ελέγξει σημαντικά περιουσιακά στοιχεία της Δύσης (λιμάνια, αεροδρόμια, δρόμους, εταιρείες υψηλής τεχνολογίας και ενέργειας, ορυχεία κλπ.) τα οποία εμπεριέχουν γεωπολιτική διάσταση. Αυτή τη γεωπολιτική διάσταση ορισμένοι οικονομολόγοι και φιλελεύθεροι πολιτικοί δεν την αντιλαμβάνονται παρότι η περίοδος που διανύουμε είναι μία περίοδος μεγάλων γεωπολιτικών ανακατατάξεων. Είναι η περίοδος όπου το ζόμπι της γεωπολιτικής έχει επιστρέψει.
Ορισμένοι φιλελεύθεροι πολιτικοί και οικονομολόγοι, απαιτούν την άνευ όρων αποκρατικοποίηση οποιωνδήποτε περιουσιακών στοιχείων χωρίς να λογαριάζουν τον πυλώνα της γεωπολιτικής όσον αφορά τη Βιώσιμη Ανάπτυξη μίας χώρας. Σε αυτή την παγίδα δυστυχώς φαίνεται πως είχε πέσει και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εδώ και πολύ καιρό αδυνατώντας να δει τη Μεγάλη γεωπολιτική Εικόνα. Με λίγα λόγια: η ΕΕ, αλλά και οι ΗΠΑ, πιάστηκαν στον ύπνο δίνοντας την ευκαιρία στον Κόκκινο Δράκο να εγκατασταθεί μονίμως στη Μεσόγειο. Οι κοντόφθαλμες, μονοδιάστατες και εμμονικές οικονομικές πρακτικές της Δύσης και της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών οδήγησαν σε ένα απίστευτο γεωπολιτικό και διπλωματικό(;) φιάσκο για τη Δύση. Ο Κόκκινος Δράκος μπήκε από την πίσω πόρτα στη Μεσόγειο χωρίς κανείς να το πάρει χαμπάρι. Σήμερα αντιλαμβανόμαστε γιατί το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας δεν ήθελε το Grexit.
Ας επαναληφθεί ένα σημαντικό επιχείρημα: Αντίθετα σε όσα νομίζουν αρκετοί, ο Φιλελευθερισμός δεν υπήρξε πολέμιος του κράτους-έθνους. Ο Adam Smith είχε γίνει γνωστός από το βιβλίο του "An Inquiry into the nature and causes of the Wealth of Nations" (1776). O Smith αναφέρθηκε στον «πλούτο των Εθνών». Των Εθνών! Στόχος του ήταν ο πλουτισμός του Ηνωμένου Βασιλείου ως κρατική οντότητα-υπόσταση και όχι ο ατομικός πλουτισμός των μετόχων των Βρετανικών επιχειρήσεων. Άρα, η υπεράσπιση εθνικά κρίσιμων περιουσιακών στοιχείων μέσω της κρατικής παρέμβασης δεν αποτελεί αντι-φιλελεύθερη πρακτική ειδικά όταν πρόκειται για θέματα Εθνικής Ασφάλειας. Κάθε άλλο. Το αντίθετο. Η υπεράσπιση εθνικά κρίσιμων περιουσιακών στοιχείων (θα πρέπει να) αποτελεί θεμέλιο λίθο του Φιλελευθερισμού ως ιδεολογία και καθόλου δεν θα πρέπει να τρομάζει τους φιλελεύθερους.
Ο Φιλελευθερισμός, αυτή η υπέροχη ιδεολογία, δεν αντιστρατεύεται την εθνική υπόσταση των κρίσιμων περιουσιακών στοιχείων ενός κράτους ειδικά όταν πρόκειται για θέματα Εθνικής Ασφάλειας. Ας σταματήσει λοιπόν η εκπόρνευση του Φιλελευθερισμού. Οι Φιλελεύθερες κοινωνίες, εάν επιθυμούν να συνεχίσουν να παραμείνουν φιλελεύθερες και όχι υποχείρια ολοκληρωτικών αντιλήψεων (sic) θα αναγκασθούν να υπερασπίσουν τα κρίσιμα περιουσιακά τους στοιχεία (ας επαναληφθεί προς αποφυγή τυχόν παρεξηγήσεων: τα κρίσιμα περιουσιακά στοιχεία) ώστε να σταματήσουν να πυροβολούν τα «πόδια» τους από την εμμονική αντίληψη περί αποκρατικοποιήσεων ακόμη και των κρίσιμων περιουσιακών στοιχείων για την Εθνική τους Ασφάλεια. Οι Φιλελεύθερες κοινωνίες οφείλουν ακριβώς χάριν του Φιλελευθερισμού και της ίδιας τους της επιβίωσης να υπερασπίσουν την εθνική υπόσταση ορισμένων κρίσιμων περιουσιακών στοιχείων. Υπό αυτή την έννοια μπορούμε χωρίς φόβο να διαπιστώσουμε ότι ΟΧΙ ο Φιλελευθερισμός ως ιδεολογία δεν αντίκειται στον κρατικό παρεμβατισμό και προστατευτισμό υπό τους όρους που προαναφέρθηκαν.
Είναι αλήθεια ότι περνάμε μία περίοδο έντονων παγκόσμιων γεωπολιτικών ανακατατάξεεων. Είναι δύσκολο αυτές οι ανακατατάξεις να «απορροφηθούν» από την κοινωνία και να γίνουν αντιληπτές άμεσα. Θα πάρει ίσως χρόνια μέχρι να επιτευχθεί αυτό. Ωστόσο ας γνωρίζουμε ότι τέτοιου είδους ανακατατάξεις συμπιέζουν πάντα το εσωτερικό των κοινωνιών-χωρών προκαλώντας με τη σειρά τους άλλες εσωτερικές αλλαγές. Όταν αλλάζει το έξω, σίγουρα θα αλλάξει και το μέσα. Αυτές οι αλλαγές έχουν αρχίσει να πραγματοποιούνται και στη χώρα μας.
Ας οπλιστούμε με θάρρος και αισιοδοξία και ας εξασκήσουμε όση διορατικότητα και προσαρμοστικότητα διαθέτουμε για να καλλιεργήσουμε το καινούριο...
Το οφείλουμε στα παιδιά μας.