Έψαξα πολλές φωτογραφίες με γυναίκες στο ίντερνετ αυτό τον καιρό. Κάτι η International Women's Day, κάτι το Speed Mentoring που διοργανώνουμε με το Women On Top, έγραψα και έψαξα.
Δε θα 'πρεπε να μου κάνει εντύπωση αυτό που βρήκα, έχω δουλέψει αρκετά χρόνια σε γυναικείο περιοδικό, αλλά ήταν αργά το βράδυ, κάθε φορά, και ήθελα να βρω κάπως γρήγορα μερικές φωτογραφίες με γυναίκες νορμάλ, όχι απαραίτητα σαν εμένα κι εσάς, αλλά σίγουρα γυναίκες που να μπορώ να τις αναγνωρίσω ως ανθρώπινα όντα με νοημοσύνη και φυσιολογικά συναισθήματα, οι οποίες να κάνουν κι άλλα πράγματα εκτός από το να γελάνε σαν παλαβές ή να αγκαλιάζονται και να χαϊδεύονται ολομόναχες μέσα στα δέντρα ή να καταρρέουν κάτω από τη ρομαντική τους θλίψη μπροστά σε ένα παράθυρο χωρίς φόντο.
Και άργησα πολύ να βρω.
Χρειάστηκε να ψάξω στο μικρό άλμπουμ του Unsplash με τίτλο Women at work και να μπω στη μικρή συλλογή που έχει φτιάξει το Getty Images σε συνεργασία με το Lean In (επίτηδες, για να δείξει ότι υπάρχουν γυναίκες που δουλεύουν σοβαρά, ακόμα και σε «απρόσμενα» επαγγέλματα, αντίθετα απ' ό,τι θα περίμενε κανείς βλέποντας το σύνολο των φωτογραφιών που κυκλοφορούν ακόμα στα διεθνή ΜΜΕ).
Ήταν πολύ λίγες. Το πρόβλημα με τις stock φωτογραφίες γυναικών δεν είναι μόνο η συνήθως άψογη εμφάνισή τους. Ακόμα και στο άλμπουμ με τίτλο Diversity, όπου οι γυναίκες δεν είναι πάντοτε λευκές συλφίδες με μακριά λεία μαλλιά, το θέμα παραμένει: όλες εξακολουθούν να προσπαθούν αδιαλλείπτως, ακούραστα και κουραστικά, να αρέσουν.
Ό,τι κάνουν -χαίρονται, λυπούνται, απλώνουν, γράφουν, συζητάνε- το κάνουν με μια εμφανή έγνοια για το αν φλερτάρουν σωστά αυτόν που τις κοιτάζει. Δεν είναι ποτέ αρκετά απορροφημένες από αυτό με το οποίο ασχολούνται ώστε να μην τις νοιάζει αν θα τις θαυμάσουν. Κι αυτό, θα μου πείτε, γιατί είναι τόσο κακό. Για φωτογραφίες μιλάμε. Μόνο που πια μιλάμε γενικά για εικόνες. Που είναι παντού. Και τις πιστεύουμε.
Γράφικ ντιζάιν
Πριν από μερικές εβδομάδες επισκέφτηκα ένα γυμνάσιο της Αττικής για να συζητήσω με τα παιδιά για την ψυχογενή ανορεξία. Στην τάξη, όπως συμβαίνει συνήθως, κάποιο με ρώτησε αν πιστεύω ότι η βιομηχανία της μόδας και τα πρότυπα εμφάνισης που προβάλλονται από τα ΜΜΕ ευθύνονται για τις διατροφικές διαταραχές και την ανορεξία. Απάντησα πως δεν πιστεύω ότι ευθύνονται τόσο όσο θέλουμε να νομίζουμε. Και ότι το πρότυπο που βαραίνει, κατά τη γνώμη μου, πιο πολύ στην ψυχοσύνθεση ενός παιδιού ή ενός εφήβου είναι κάτι που ξεπερνάει την εξωτερική εμφάνιση: είναι αυτό που λέει πως, ό,τι κι αν κάνουν, οι γυναίκες πρέπει να αρέσουν. Να μην ενοχλούν. Να μη γίνονται τίποτα πέρα από γλυκές και χαριτωμένες. Να είναι αυτό που θέλουν να δουν εκείνοι που τις κοιτάζουν.
Βγαίνοντας από την τάξη, έβγαλα φωτογραφία τις πόρτες της τουαλέτας των καθηγητών, που την εξής σήμανση για το διαχωρισμό των φύλων.
Ακόμα και στο σχολείο τους, με την ευθύνη εκείνων που βρίσκονται εκεί για να τους ανοίγουν τους ορίζοντες και να τα προστατεύουν, τα παιδιά του γυμνασίου, αγόρια και κορίτσια μαζί, εμπεδώνουν κάθε μέρα ότι ο ρόλος των γυναικών είναι να αρέσουν. Ακόμα κι όταν πηγαίνουν στην τουαλέτα. Όταν ρώτησα σχετικά την υπεύθυνη καθηγήτρια της τάξης, μου απάντησε: «Ξέρεις πόσο έχω κουραστεί να με θεωρούν γραφική επειδή λέω τέτοια;»
Ε, και;
Η ψυχογενής ανορεξία είναι το αντίθετο του φεμινισμού. Τα κορίτσια που πάσχουν δεν αδυνατίζουν για να είναι όμορφα, απλώς ασκούν το μέγιστο έλεγχο πάνω στο σώμα τους και στον εαυτό τους για να ταιριάξουν με τις προσδοκίες των άλλων από αυτά. Για να αρέσουν. Ο φεμινισμός είναι η συνειδητή προσπάθεια να μπορέσουν όλες οι γυναίκες να κάνουν αυτό που πραγματικά θέλουν, με τον τρόπο που το θέλουν, χωρίς να φιλτράρουν την κάθε τους κίνηση μέσα από το βαθμό της αποδοχής που βλέπουν στο βλέμμα των άλλων. Και οι εικόνες που λουζόμαστε καθημερινά όλοι μας, όχι μόνο στα Μέσα αλλά και τους φυσικούς χώρους που κινούμαστε, φτιάχνουν μια πραγματικότητα όπου ισχύει το αντίθετο εντελώς. Κι αν αυτό δε μας οδηγεί όλες στην ανορεξία, δεν πειράζει. Μας οδηγεί πάντως στο να χαμογελάμε ακόμα κι όταν θυμώνουμε. Να ακκιζόμαστε περισσότερο απ' ό,τι απολαμβάνουμε και να μη μας απορροφά τίποτα γιατί πάντα υπάρχει εκεί γύρω το βλέμμα των άλλων.
Χρόνια πολλά.
*Αναδημοσίευση από τη σελίδα stellakasdagli.com