Κάθε μάθημα αποτελεί ένα σωματικό και συναισθηματικό ταξίδι για τον ασκούμενο. Το παρακάτω κείμενο περιγράφει 5 «μυστικά» που βοηθάνε τους ασκούμενους να βιώσουν μια θετική και «μεταμορφωτική» εμπειρία με σκοπό να παραμείνουν πιστοί στην πρακτική τους.
Η Sarah ως δασκάλα Πιλάτες απευθύνεται σε συναδέλφους, αλλά κατά τη γνώμη μου τα 5 μυστικά που μοιράζεται στο άρθρο της θα έπρεπε να χρησιμοποιούνται από όλους τους απασχολούμενους στον χώρο της άσκησης.
1. «Συμπεριλαμβανόμενη» Γλώσσα
Η γλώσσα που συμπεριλαμβάνει δεν εμπεριέχει λέξεις, φράσεις, ή τόνο που αντικατοπτρίζει προκαταλήψεις, στερεότυπα ή διακρίσεις εις βάρος συγκεκριμένων ανθρώπων ή ομάδας ανθρώπων. Επίσης δεν δημιουργεί σκόπιμα ή ακούσια την εντύπωση αποκλεισμού κάποιου από το να νιώσει ως μέλος μίας ομάδας. Αυτού του είδους η γλώσσα λέγεται και αμερόληπτη.
Όταν διδάσκουμε σε ομαδικά μαθήματα, θέλουμε όλοι οι ασκούμενοι να νιώθουν σημαντικοί και ενεργά μέλη της ομάδας. Ο πρώτος πληθυντικός («εμείς», «πάμε», «μας») αντί ο δεύτερος πληθυντικός/ενικός («εσείς», «σας», «σου») βοηθάει σε αυτό. Λέξεις όπως «εσύ», «σου», «εσείς» πολλές φορές προκαλούν αμυντική αντίδραση στους περισσότερους, αν όχι σε όλους. Παρόλο που κάτι τέτοιο συμβαίνει συνήθως ασυνείδητα, αφού η λογική μας λέει οτι ο δάσκαλος νοιάζεται για εμάς, υπάρχουν περιπτώσεις ειδικά νέων ασκούμενων, που μπορεί να νιώσουν δακτυλοδειχτούμενοι ή οτι τους κριτικάρουν.
Παρόλ'αυτά είναι χρήσιμο να κάνουμε προσωπικές αξιολογήσεις, ή ακόμα και να απευθυνόμαστε σε συγκεκριμένο ασκούμενο, χωρίς όμως να φανεί σαν επίπληξη. Για παράδειγμα:
«Ας χαλαρώσουμε τους μύες του αυχένα μας και ας ρίξουμε τους ώμους μακρυά από τα αυτιά»
«Πολύ καλή δουλειά στο να σταθεροποιείς τη λεκάνη Άννα!»
2. Ρήματα «Δράσης»
Τα ρήματα «δράσης» βοηθάνε τον ασκούμενο να επανέλθει στο Τώρα. Την ώρα που διδάσκουμε θα πρέπει τα λόγια μας να εκφράζουν το τί θέλουμε να κάνουν εκείνη τη στιγμή, άρα είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούμε ενεστώτα. Πολλοί δάσκαλοι χρησιμοποιούνε μελλοντικό χρόνο («τώρα θα πάμε να...»), κάτι που συνήθως κάνει τον μαθητή να «αποσύρεται» από το τώρα και να περιμένει για οδηγίες αντί να συνεχίζει να κινείται.
3. Θετικές Λέξεις
Όταν ενθαρρύνουμε ή διορθώνουμε τους μαθητές μας η θετική γλώσσα είναι πιο αποτελεσματική από την αρνητική, δηλαδή να εκφράζουμε αυτό που θέλουμε να κάνουν, και όχι αυτό που θα προτιμούσαμε να μην κάνουν. Εξαιρέσεις αποτελούν περιπτώσεις όπου κάποιος βρίσκεται σε επικίνδυνη στάση ή/και σε θέση που μπορεί να τραυματιστεί.
Επειδή από παιδιά συνηθίζουμε να γινόμαστε αμυντικοί απέναντι σε λέξεις όπως «μη», «σταμάτα», «ποτέ μην κάνεις το τάδε» κλπ, υπάρχει περίπτωση σε μία οδηγία όπως «Μη σφίγγεις τον αυχένα σου» ο άλλος να σφιχτεί περισσότερο, έστω και για λίγο. Είναι λοιπόν προτιμότερο να πούμε κάτι σαν «Χαλάρωσε τον αυχένα σου» ώστε να έχουμε γρηγορότερα αποτελέσματα. Μόλις οι ασκούμενοι συνηθίσουν τις οδηγίες το μόνο που θα χρειάζεται να πούμε είναι «Αυχένας!» και θα ξέρουν τι εννοούμε.
Συναφές με τα παραπάνω είναι το να αποφεύγουμε λέξεις όπως «προβλήματα», «δυσλειτουργίες», «κακό» κλπ. Αντ' αυτού μπορούν να χαρακτηριστούν ως «προκλήσεις» ή «συνθήκες» τις οποίες προσπαθούμε να βελτιώσουμε. Σε περιπτώσεις τραυματισμού για παράδειγμα, καλύτερα να ρωτήσουμε «Νιώθεις πιο δυνατό το πόδι σου;» αντί για «Πως πάει ο τραυματισμός;». Κάτι τέτοιο τα κάνει να φαίνεται λιγότερο μόνιμο και διαγνωστικό.
Επιπροσθέτως θα πρέπει να είμαστε προσεχτικοί στο να μην χρησιμοποιούμε κενές φιλοφρονήσεις στην προσπάθειά μας να φανούμε θετικοί. Φράσεις όπως «Αυτό ήταν τέλειο», «Πανέμορφο» ή «Φανταστική δουλειά» μπορεί να μας βγαίνουν εύκολα αλλά δεν είναι αποτελεσματικές, και στις περισσότερες περιπτώσεις είναι και αναληθείς. Προτιμότερο είναι να κάνουμε συγκεκριμένες φιλοφρονήσεις όπως «Πολύ καλή δουλειά στο να συνδυάσεις την αναπνοή με την κίνηση» ή ακόμα «Πολύ καλή προσπάθεια», ώστε να μην δίνουμε εντυπώσεις μεγαλείου στον ασκούμενο που μπορεί να εμποδίσουν την πρόοδό του. Αν ακούνε οτι τα κάνουν όλα τέλεια μπορεί να το πιστέψουν παρόλο που μπορεί να υπάρχει χώρος για βελτίωση.
4. Γλώσσα Πρόοδου
Η γλώσσα που εστιάζει στην πρόοδο είναι ένα ακόμα σπουδαίο εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ώστε να ελλατώσουμε το εγώ, να κρατήσουμε τους ασκούμενους στο τώρα, και να τους ενθαρρύνουμε να πραγματοποιήσουν τους στόχους τους. Για παράδειγμα, σε περίπτωση τροποποιήσεων σε ασκήσεις, είναι καλύτερα να πούμε «Μόνο για σήμερα, ας δοκιμάσουμε να χρησιμοποιήσουμε το λάστιχο σε αυτήν την άσκηση» παρά «Όποιος δεν νιώθει αρκετά δυνατός ας βοηθηθεί χρησιμοποιώντας το λάστιχο». Πόσοι νομίζετε οτι θα το χρησιμοποιούσαν στη δεύτερη περίπτωση; Όχι πολλοί, ίσως και κανείς! Η πρώτη περίπτωση δίνει στον ασκούμενο τη δυνατότητα να το κάνει χωρίς να νιώθει οτι πάσχει σε κάτι σε σχέση με τους υπόλοιπους ή οτι διαφοροποιείται από την ομάδα. Αντίθετα, μπορεί να το δει ως πρόκληση ή σαν ένα πείραμα που δεν έχει ξαναδοκιμάσει.
5. Συνειδητότητα
Τέλος, καλό είναι να διδάσκουμε με συνειδητότητα ως προς τον ασκούμενο αλλά και τον εαυτό μας. Ακόμα και οι πιο έμπειροι, καταρτισμένοι, και ευαίσθητοι δάσκαλοι θα πρέπει κάθε τόσο να ρωτάνε πώς νιώθει ο ασκούμενος, αν έχει ερωτήσεις ή ανάγκες, ώστε να έχουμε μια εικόνα της ψυχικής και συναισθηματικής τους κατάστασης.
Εκτός από τους πελάτες μας, ας δείχνουμε το ίδιο ενδιαφέρον και για την δική μας σωματική και ψυχο-συναισθηματική κατάσταση. Την ώρα που συμβουλεύουμε ως προς τη στάση τους, την αναπνοή τους και τη συμμετρία τους, ας παίρνουμε λίγο χρόνο μέσα στη μέρα για να ελέγξουμε πώς τα πάμε εμείς σε αυτά.
Επίλογος
Αυτά τα 5 «εργαλεία» είναι απλά, πρακτικά, και αποτελεσματικά, αλλά όχι πάντα εύκολα στη χρήση. Θα υπάρχουν φορές που θα μας ξεφύγει κάτι αλλά έχοντάς τα στο μυαλό μας, και προσπαθώντας κάθε μέρα να δώσουμε τον καλύτερο εαυτό μας, μπορούν να βοηθήσουν και τον ασκούμενο να παραμείνει κοντά σε εμάς και την γυμναστική, αλλά και εμάς στο να γίνουμε καλύτεροι και αποδοτικότεροι ως δάσκαλοι και ως άνθρωποι.
Η Sarah K. Artha Negara, MFA, PMA®-CPT, ACE-CPT, NASM-PES είναι εκπαιδεύτρια χορού και κινησιολογίας, ίδρυσε και διευθύνει το College of San Mateo's Pilates Instructor Certificate Program. Είναι Πιλάτες Master Instructor της Balanced Body, και ιδιοκτήτρια του στούντιο Bali Body Pilates. Κάτοχος MFA του Mills College και BFA του CSU Long Beach. Εκπαιδεύτηκε με την Karen Clippinger στο CSULB και είναι περήφανη απόφοιτος του πρώτου προγράμματος εκπαίδευσης δασκάλων των Turning Point Studios από τις Nora St. John και Naomi Leiserson. www.balibodypilates.com
*Αρχικό άρθρο: Sarah K. Artha Negara Μετάφραση/Επιμέλεια: Θεοδώρα Μάγκου