Σε μια περίοδο ασφυκτικής λιτότητας και παρατεταμένης οικονομικής ύφεσης η αντιμετώπιση των ανισοτήτων μεταξύ των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έρχεται και επανέρχεται στο προσκήνιο.
Η αναγκαιότητα της ισόρροπης επένδυσης στους πολίτες γίνεται ολοένα και περισσότερο απαραίτητη σχετιζόμενη με διάφορους τομείς όπως η αγορά εργασίας, η εκπαίδευση, η υγεία.
Παρόλα αυτά εκτός από τα παραπάνω ιδιαίτερα κρίσιμο είναι το ζήτημα της συμφιλίωσης της οικογενειακής και της επαγγελματικής ζωής, ένα θέμα το οποίο αρκετές φορές υποβαθμίζεται από άνδρες και γυναίκες αλλά και από τις προβλεπόμενες εθνικές πολιτικές.
Πρόσφατα και με πρωτοβουλία των Γυναικών του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (ΕΣΚ) οργανώθηκε ένα πλαίσιο προτάσεων προς αυτή την κατεύθυνση. Επισημαίνεται ότι βασική αρχή και προτεραιότητα είναι η προστασία της μητρότητας αλλά συγχρόνως η καταπολέμηση των «αδικιών» που υφίστανται οι γυναίκες στο εργασιακό τους περιβάλλον κατά την εγκυμοσύνη και αμέσως μετά.
Είναι αδιανόητο για λόγους υγείας, σωματικής και ψυχολογικής, η μη εξασφάλιση στις γυναίκες, από όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης επαρκούς άδειας μητρότητας πριν και μετά από την γέννηση ενός παιδιού. Βεβαίως εξίσου σημαντική είναι και η ύπαρξη ενός νομοθετικού πλαισίου για την ομαλή επιστροφή της μητέρας στην πρότερη θέση εργασίας της χωρίς αρνητικές επιβαρύνσεις ή απώλειες (αδυναμία εξέλιξης, μισθολογική στασιμότητα, απόλυση κα)
Παρόλα αυτά για την υλοποίηση των παραπάνω, ρόλο κλειδί έχει ο άνδρας-πατέρας και η δική του ευελιξία και διαθεσιμότητα.
Η επίτευξη των ανωτέρω επομένως προϋποθέτει, μεταξύ άλλων, ένα ευέλικτο και ξεκάθαρο πλαίσιο γονικών αδειών. Ένα πλαίσιο το οποίο θα επιτρέπει και θα προτρέπει στη χρήση της γονικής άδειας δίκαια, εύκολα και από τον πατέρα προς όφελος του ιδίου, της μητέρας και του παιδιού.
Σημειώνεται ότι στο ¼ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν έχει νομοθετηθεί ακόμη η δυνατότητα της πατρικής άδειας, ενώ μόλις το 2% κατά μέσο όρο των ανδρών στην Ένωση κάνουν χρήση της άδειας αυτής.
Ωστόσο παραμένουν οι διακυμάνσεις, μεταξύ των χωρών και ενώ πολλές χώρες κινούνται προς την κατεύθυνση μιας πιο «ισότιμης» γονικής άδειας, απαιτούνται πολλά περισσότερα να γίνουν ώστε οι άνδρες να λαμβάνουν άδεια πατρότητας. Στην Ολλανδία μεταξύ του 2000 και του 2012 αυξήθηκε το ποσοστό των ανδρών που έκανε χρήση της πατρικής άδειας από το 10% στο 24% ενώ κάτι ανάλογο παρατηρείται στην Γερμανία και στις σκανδιναβικές χώρες.
Για την επίτευξη θετικής προόδου και στα υπόλοιπα κράτη μέλη το ΕΣΚ έχει ξεκινήσει σειρά πρωτοβουλιών απευθυνόμενο προς τα αρμόδια όργανα και τις ευρωπαϊκές επιτροπές με προτάσεις για την υιοθέτηση και εφαρμογή μέτρων και κινήτρων για τους άνδρες ώστε να μοιράζονται αναλογικά τη γονική άδεια ή να λαμβάνουν μπόνους (μετρητά ή επιπλέον άδεια) κατά τη χρήση της. Η γονική άδεια, είναι ατομικό δικαίωμα κάθε γονιού ανεξάρτητα από το φύλο και είναι δυνατόν να δοθεί είτε στον πατέρα είτε στη μητέρα του ανηλίκου έπειτα από κοινή απόφαση, την οποία θα λάβουν οι ίδιοι σε σχέση με τις ιδιαιτερότητες και τις απαιτήσεις της οικογένειάς τους.
Μια καλή περίπτωση για τη χρήση της πατρικής άδειας και της ενεργοποίησης των ανδρών είναι η περίπτωση της Σουηδίας, η οποία 40 χρόνια πριν, εισήγαγε την επί πληρωμή (επίδομα) γονική άδεια χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το φύλο.
Οι γονείς είχαν τη δυνατότητα να κατανείμουν τις μέρες άδειας μεταξύ τους με ιδιαίτερη ευελιξία, κάτι που τους έδινε μεγαλύτερη αυτονομία. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίστηκε η είσοδος και η ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στο εργατικό δυναμικό και στην αγορά εργασίας βελτιώνοντας την οικονομία της χώρας.
Πόσες και πόσες φορές οι γυναίκες μετά τη γέννηση ενός παιδιού έχουν «παγώσει» τη σταδιοδρομία τους ή έχουν αναγκαστεί σε εργασία μερικής απασχόλησης με ελάχιστη ασφάλιση ή αμοιβή, ενώ οι άνδρες εξακολουθούν να εργάζονται με πλήρη απασχόληση και να απολαμβάνουν την εξέλιξη στην καριέρα τους «αξιοποιώντας» και την απουσία συναδέλφων γυναικών λόγω εγκυμοσύνης ή γονικής άδειας;
Οι γυναίκες εδώ και δεκαετίες συνεχίζουν να διεκδικούν την ισότιμη αντιμετώπισή τους, την ισόρροπη συμμετοχή τους σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας. Κάθε μέρα και όχι μόνο την 8η του Μάρτη, Ημέρα της Γυναίκας, θα πρέπει να θυμόμαστε ότι είναι δικαίωμά μας και όχι παραχώρηση η ισότιμη πρόσβασή μας σε ευκαιρίες, καθώς και η εναρμόνιση της οικογενειακής και επαγγελματικής μας ζωής. Είναι δικαίωμά μας!